Wp/ppl/Iksut
|
 |
| Clasificacion |
|---|
| Reinoj : Plantae |
| Division: Magnoliophyta |
| Clasej : Liliopsida |
| Orden : Asparagales |
| Familiaj : Agavaceae |
| Generoj : Yucca |
| Especiej: Y. elephantipes |
Ne ikuyu iksut (nusan itzut [1]) ne shuchit nacional ipal Kuskatan. Itukay tik Latintaketzalis Yucca gigantea, wan muajsi tik ne familiaj itukay Agavaceae. Ne ikuyu iksut weli takati wey: anka 10 metroj kaikajku wan anka se metroj tumawak. Itukay ijkiuni, ika ne ikuyu, kwak takati wey, itachishka ken ne imetzkuyu elefantej. Melka muajsi nujme tik ne Shiktal wan yaja ne ishuchiw nacional ne Kuskatan, sejse inat ka ne iksut achtu walaj nepa Veracruz wan ne Nawataketzat kalwikaket hasta Kuskatan ashan 1000 shiwit [2].
Ne chanejket nujme sujsul ingustuj ne ikuyu iksut. Ne ishuchiw ajwiak weli mumana iwan teksisti tzuyuntuk u kijkilit shushuik. Nusan ne iyulu ne ikuyu weli mumana tik at. Munamakat ne ishuchiu wan ne iyulu tik tiankis nujme ne Shiktal [3]. Nusan kinekit wey tik Ajkuikpa America wan Ewropa ika itachishka yektzin wan ne ijiswat te kipiat witzti [4]. Tik sejsesek tal ken ne Canada semaya weli takati kalijtik tik se kan tunalwijtuk wan ne tal naka chiupi waktuk.
Ne meshkal nusan muajsi tik ini familiaj tik ne generoj Agave. Tik Meshijku kichiwat, ashan ken ikman ne Metzali, sejse atata intukay pulquej, meshkal, wan nusan ne tequilaj ipal ne shushuktzin agavej.
Ukse kwawit pal tikamaita tik nawat: Nan, Makwiliswat
- ↑ Hernández González, Werner (2019). Nawat Mujmusta. Secretaría de Cultura de San Salvador, Editorial Municipal
- ↑ Fowler, William R., Jr. (1989). The Cultural Evolution of Ancient Nahua Civilizations: The Pipil-Nicarao of Central America. Norman: University of Oklahoma Press
- ↑ https://web.archive.org/web/20121114182044/http://www.minec.gob.sv/cajadeherramientasue/images/stories/fichas/guatemala/gt-yucca-elephantipies.pdf
- ↑ Morton, Julia (1991) The spineless yucca deserves more attention as an ornamental and food plant. Proc. Fla. State Hort. Soc. 104: 341-345