Jump to content

Wp/mag/सिक्किम

From Wikimedia Incubator
< Wp | mag
Wp > mag > सिक्किम
सिक्किम
सिक्किम
सिक्किम
राज्य
(ऊपरेसे दक्षिणावर्त) कञ्चनजङ्घा; गुरुडोङ्गमर झील; टेमी टी गार्डन; नाम्चीमे सिद्धेश्वर धाम मन्दिर परिसर; रुमटेक मठ
प्रतीक
आदर्शवाक्य: 
खाम सम वाङ्गडु
(तीनो लोकके विजेता)
राष्ट्रगान: जहान बागचा तीस्ता रङ्गीत
(जने तीस्ता आउ रङ्गीत बहहै)
सिक्किम पृथिवीपर अवस्थित
सिक्किम
सिक्किम
निर्देशाङ्क (गान्तोक): 27°33′N 88°30′E / 27.550°N 88.500°E / 27.550; 88.500निर्देशाङ्क: 27°33′N 88°30′E / 27.550°N 88.500°E / 27.550; 88.500
देश भारत
सङ्घमे प्रवेश 16 मई 1975
राजधानीगान्तोक
सबसे बड़ नगरगान्तोक
मण्डल: 6
सरकार
  अङ्गसिक्किम सरकार
  राज्यपालगङ्गा प्रसाद
  मुख्यमन्त्रीप्रेम सिंह तमाङ्ग (एसकेएम)
  विधानमण्डलएकसदनीय
  संसदीय क्षेत्रलोकसभा (१ सीट)
राज्यसभा (१ सीट)
  उच्चन्यायालयसिक्किम उच्चन्यायालय
क्षेत्रफल
7,096 किमी2 (2,740 वर्ग मील)
  क्रम२७मा
जनसङ्ख्या
 (२०११)[1]
  कुल६,१०,५७७
  क्रम२८मा
  घनत्व86.05/किमी2 (222.9/मील2 )
भाषा[2][3]
  राजभाषा
  अतिरिक्त आधिकारिक
समयमण्डलयुटिसि+०५:३० (भारतीय मानक समय)
आइएसओ ३१६६ सङ्केतIN-SK
वाहन पञ्जीकरणSK
मानव विकास सूचकाङ्क (२०१९)बृद्धि ०.७१७ (उच्च) •१०मा
साक्षरता८२.६% (१३मा)
जालस्थलwww.sikkim.gov.in
सिक्किमके विधानसभा राजशाहीके समाप्त कर देलकै आउ भारतके एक घटक इकाई होवेके सङ्कल्प लेलकै । ई सब मुद्दा पर एक जनमत सङ्ग्रह होलै आउ अधिकांश मतदाता हँ मे मतदान कैलकै । 15 मई 1975 के भारतके राष्ट्रपति एक संवैधानिक संशोधनके पुष्टि कैलकै जे सिक्किमके भारतके २२मा राज्य बना देलकै ।

सिक्किम भारतके पूर्बोत्तरभागमे स्थित एगो पर्बतीय राज्य है । अङ्गूठाके आकारके ई राज्य पच्छिदन्ने नेपाल, उत्तर आउ पूरुदन्ने चीनी तिब्बत स्वायत्तक्षेत्र आउ दक्खिन-पूरुदन्ने भूटानसे लगल है । भारतके पच्छिमबङ्गाल (बङ्गाल) राज्य एकर दक्खिनमे है ।[4] अङ्ग्रेजी, नेपाली, लेप्चा, भूटिया, लिम्बू आउ हिन्दी अधिकारिक भाषा है । हिन्दु आउ बज्रयान बौद्धधर्म सिक्किमके प्रमुखधर्म है । गङ्गटोक राजधानी आउ सबसे बड़नगर है ।[5]

सिक्किम नाम ग्याल राजतन्त्र द्वारा शासित एक स्वतन्त्र राज्य गलै, किन्तु प्रशासनिक समस्यायके चलते आउ भारतमे विलय आउ जनमतके कारण 1975 मे एक जनमत-सङ्ग्रहके साथे भारतमे एकर विलय हो गेलै ।[6] ओही जनमत सङ्ग्रहके पश्चात् राजतन्त्रके अन्त आउ भारतीय संविधानके नियम-प्रणालीके ढाँचामे प्रजातन्त्रके उदय होलै ।[7]

सिक्किमके जनसङ्ख्या भारतके राज्यमे न्यूनतम[8] तआउ क्षेत्रफल गोआके पश्चात् न्यूनतम है । अपन छोट आकारके बावजूदो सिक्किम भौगोलिक दृष्टिसे बड़ी विविधतापूर्ण है । कञ्चनजङ्गा जे कि दुनियाके तेसरा सबसे ऊँचा चोटी है, सिक्किमके उत्तरी पश्चिमी भागमे नेपालके सीमा पर है आउ ई पर्वत चोटीके प्रदेशके ढेर भागसे आसानीसे देखल जा सकहै । साफ सुथरा होवे, प्राकृतिक सुन्दरता पुची एवं राजनीतिक स्थिरता आदि विशेषताके कारण सिक्किम भारतमे पर्यटनके प्रमुख केन्द्र है ।

सम्बन्धित लेख

[edit | edit source]

सन्दर्भ

[edit | edit source]
  1. "2011 Census reference tables – total population". Government of India. 2011. मूलसे 8 जुलाई 2013 के पुरालेखित. अभिगमन तिथि 16 जुलाई 2013.
  2. "1977 Sikkim government gazette" (PDF). sikkim.gov.in. Governor of Sikkim. प॰ 188. मूल (PDF) से 22 जुलाई 2018 के पुरालेखित. अभिगमन तिथि 22 July 2018.
  3. "50th Report of the Commissioner for Linguistic Minorities in India" (PDF). 16 जुलाई 2014. प॰ 109. मूल (PDF) से 2 जनवरी 2018 के पुरालेखित. अभिगमन तिथि 6 नवम्बर 2016.
  4. "Physical Features of Sikkim". Department of Information and Public Relations, Government of Sikkim. 29 सितम्बर 2005. मूल से 7 फरवरी 2005 के पुरालेखित. अभिगमन तिथि 12 अक्तूबर 2006. |access-date=, |date= में तिथि प्राचल का मान जाँची (सहायता)
  5. "General Information". सिक्किमइन्फो.नेट. मूलसे 30 नवम्बर 2006 के पुरालेखित. अभिगमन तिथि 12 अक्तूबर 2006. |access-date= में तिथि प्राचल का मान जाँची (सहायता)
  6. "Sikkim". www.gloriousindia.com. 31 दिसम्बर 2006. मूल से 10 जनवरी 2007 के पुरालेखित. अभिगमन तिथि 23 जनवरी 2007. |date= में तिथि प्राचल का मान जाँची (सहायता)
  7. "History of Sikkim". डिपार्टमेण्ट ऑफ इन्फरमेशन एण्ड पब्लिक रिलेशन्स, सिक्किम सरकार. 29 सितम्बर 2005. मूल से 22 अप्रैल 2008 के पुरालेखित. अभिगमन तिथि 12 अक्तूबर 2006. |date= में तिथि प्राचल का मान जाँची (सहायता)
  8. अर्जुन अदलखा (1997). "Population Trends: India" (पीडीएफ़). International brief. यू.एस. डिपार्टमेण्ट ऑफ कॉमर्स. प॰ 5. मूलसे 20 जून 2013 के पुरालेखित. अभिगमन तिथि 12 अक्तूबर 2006. नामालूम प्राचल |month= के उपेक्षा कैल गेल (सहायता); |access-date= में तिथि प्राचल का मान जाँची (सहायता)