Jump to content

Wp/mag/द्राबिडीयभाषा

From Wikimedia Incubator
< Wp‎ | mag
Wp > mag > द्राबिडीयभाषा
द्राविडीय
द्राबिडीयभाषा वा द्राविडिक
भौगोलिक
बिस्तार:
दक्खिन एसिया आउ दक्खिनपुरुबी एसिया, मुख्यतः दक्खिनभारत, उत्तरपूरुबी श्रीलङ्का आउ पाकिस्थान
भाषा बर्गीकरण: बिश्वके प्राथमिक-भाषाकुटुम्बमे से एक
आदि-भाषा: आदिम द्राबिडीय
उपबर्ग:
उत्तर
केन्द्रीय
दक्षिणकेन्द्रीय
दक्षिण
आईएसओ ६३९-२६३९-५: dra

द्राबिडीयभाषाके बितरण

द्राबिडीयभाषा वा द्राविड़भाषा (अथवा कखनियो-कखनियो द्राविडिकभाषा[1]) भाषाके एगो परिबार हे जे मुख्यरूपसे दक्खिनभारत, उत्तरपूरुबी श्रीलङ्का आउ दक्खिन-पच्छिम पाकिस्थानमे २५ करोड़ लोगद्वारा बोलल जाहे ।[2] औपनिवेशिक जुगके बादसे, मारीशस, बर्मा (म्यान्मार), सिङ्गापुर, मलेसिया, इण्डोनेसिया, कलिङ्गद्वीप (फिलीपीन्स्), सञ्जुक्ताधिराज्ज, आस्ट्रेलिया, फ्रान्स, कनाडा, जर्मनी, दक्खिन अफ्रिका आउ सञ्जुक्तराज्ज अमेरिकामे छोट किन्तु महत्वपूर्ण आप्रवासी समुदाय रहहथ ।

बर्गीकरणम्[edit | edit source]

दक्षिण[edit | edit source]

दक्षिण-केन्द्रीय[edit | edit source]

केन्द्रीय[edit | edit source]

उत्तर[edit | edit source]

अबर्गीकृत[edit | edit source]

  • अबर्गीकृत द्राबिडीयभाषा (एथ्नोलॉग्-अनुसार) - अल्लर्, बाजिगर्, भारिया, मलङ्कुरवन्, विषावन्
  • अबर्गीकृत दक्षिणद्राबिडीयभाषा (एथ्नोलॉग्-अनुसार) - मल मलैसर्, मलैसर्, थचनदन्, उल्लतन्, कलनदि, कुम्बरन्, कुण्डुवडि, कुरिचिया, अट्टपडि कुरुम्ब, मुदुगा, पाथिया, वयनाडु चेट्टि, पट्टपु

बितरण[edit | edit source]

भाषानुसार द्राबिडीयभाषाके बक्ता ██ तेलुगु (30.5%)██ तमिल् (26%)██ कन्नड (22.4%)██ मलयाल (14.4%)██ गोण्डी (1.2%)██ ब्राहुई (0.9%)██ तुलु (0.7%)██ कुंड़ुख (0.8%)██ ब्यारि (0.7%)██ अन्य (2.3%)

१९८१ के बादसे भारतके जनगणनामे खाली १०,००० से अधिक द्वारा बोलल जायेवाला भाषाके सूचना देल गेलहे, जौनमे १७ द्रबिड़भाषो शामिल हे । १९८१ मे ई भारतके जनसङ्ख्याके लगभग २४% हल ।[3]

२००१ के जनगणनामे उनखर सङ्ख्या २१.४ करोड़ हल, जे भारतके १०२ करोड़के कुल जनसङ्ख्याके २१% हल ।[4] एकर अतिरिक्त भारतके बाहिरे सबसे बड़का द्रबिड़भाषी समूह श्रीलङ्कामे लगभग ४७ लाख तमिल्भाषी हथ । द्रबिड़भाषा बोलेवालाके कुल सङ्ख्या २२.७ कोटि हे, जे भारतीय उपमहाद्वीपके जनसङ्ख्याके लगभग १३% हे ।

द्रबिड़भाषाके सबसे बड़का समूह दक्खिनद्रबिड़भाषा हे, जेकर बोलेवालाके सङ्ख्या लगभग १५ करोड़ हे । तमिल्, कन्नड आउ मलयाल बोलेवालाके सङ्ख्या ९८% हे, जौनमे क्रमशः ७.५ करोड़, ४.४ करोड़ आउ ३.७ करोड़ देसीबक्ता हथ ।

अगला सबसे बड़ दक्खिन-केन्द्रीयशाखा हे, जन्ने ७.८ करोड़ देसीबक्ता हथ, जौनमे से अधिकान्श तेलुगुभाषी हथ । ऊसभ लोगके शामिल करित जिनखर पहिलभाषा तेलुगु नै हे, तेलुगु बोलवालाके कुल सङ्ख्या ८.४ करोड़ हे । ई शाखामे मध्यभारतमे बोले जायेवाला एगो स्वदेसीभाषा गोण्डियो शामिल हे ।

दोसर छोट शाखा उत्तरशाखा हे, जन्ने लगभग ६.३ लाख बक्ता हथ । ई एकमात्र उपसमूह हे जेकर भाषा पाकिस्थानमे बोलल जाहे - ब्राहुईभाषा

सबसे छोट शाखा केन्द्रीयशाखा हे, जन्ने खाली लगभग २ लाख बक्ता हथ । ईसभ भाषा अधिकतर जनजातीय हे आउ मध्यभारतमे बोलल जाहे ।

सम्बन्धित लेख[edit | edit source]

सन्दर्भ[edit | edit source]

  1. "Definition of Dravidic | Dictionary.com". www.dictionary.com (अङ्ग्रेजी में). मूल से 2023-04-09 को पुरालेखित. अभिगमन तिथि 2022-04-10. नामालूम प्राचल |deadurl= की उपेक्षा की गयी (मदद); नामालूम प्राचल |trans_title= की उपेक्षा की गयी (|trans-title= सुझावित है) (मदद)सीएस1 रखरखाव: नामालूम भाषा (link)
  2. Template:Wp/mag/Cite encyclopedia
  3. Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Citation/CS1/Suggestions' not found.
  4. "Abstract of speakers' strength of languages and mother tongues –2001". जनगणना २००१. महानिबन्धक आउ जनगणनायुक्तके कार्यालय, भारत. अभिगमन तिथि १४ अक्तुबर २०१७. नामालूम प्राचल |trans_title= की उपेक्षा की गयी (|trans-title= सुझावित है) (मदद); |accessdate= में तिथि प्राचल का मान जाँचें (मदद)