Wp/kiu/Kirdkî
Kırdki (ebe Kırdki: Kurdî ya ki کوردی), zonê do İrankiyo zımeo-rozawano ke Anadoliye u Mezopotamya de, wertê dugelunê resmiu de Tırkiya, İran, Iraq u Suriya de, taê ki Hermenıstan, Gurcıstan u Qazaxıstan de qesey beno.
Zonê Kırdu[edit | edit source]
Gorê zonzanoğu LeCoq u Gipperti Kırdki be Siwendki ra pia kuno bınqıflê Karmani. İranologê zê D.N. MacKenzie u Ludwig Pauliê ke Kırdki sero gurinê, zonê Kırdu tesbit kerdê ke Kırdki 3 zonu ra yeno pêra:
- 1. Kırdkiyê Zımey: Kurmanci
- 2. Kırdkiyê Merkezi: Sorani
- 3. Kırdkiyê Veroji: Kelhuri, Kırmanşahi
Zon u diyaletktunê Kırdki sero xêlê kesu gorê ho lehcey tesbit kerdê ki, oncia hetê ilmê zoni ra ni vinaişi nêvêrenê, çıke isbatê ho kemio, çıke bıngê nê vinaişi de siyaset u verhukım esto. Se ke xêlê mordemê politika rıke bıkerê ki, Zazaki u Goranki wertê zonunê Kırdu de nêmorinê, cia hesabinê.
Wazêtê Kırdki[edit | edit source]
Kırdki hata nıka daim zu statuyo resmi nêgureto, labelê Iraq de hoseriya ho esta, mıntıqa otonoma Kırdıstani de Kırdki de mekteb u universıtey estê. Hermenıstan de ki radyo, TV u mektebu de yeno qeseykerden u salıxdaene. İran de eyaletê Kırdıstani esto, radon u TV de kemi bıbo ki, qesey beno. Halê huyo tewr bındest Suriya u Tırkiya dero ke xeylaê serri zê zonunê nêresmiunê binu yeno inkarkerdene, hona statuyo resmi nêgureto.
Yê Kırdki radyo u qanalê huyê têlevizyoni estê, her roz phêl danê.
Bınnoti[edit | edit source]
- "Kürtçe Grameri (Kurmanci Lehçesi)", Emir Celadet ve Roger Lecot, Paris Kürt Enstitüsü, 1990.
- Ali Karduxos, Kürt dilinin etimolojisine giriş, 2005.
- Kürdoloji çalışmaları ve Alfabeler [1]
- MacKenzie, D.N.: Kurdish Dialect Studies, I-II, London, 1961-1962.
- Schmitt, Rüdiger (2000): Die Iranischen Sprachen in Geschichte und Gegenwart, Dr. Lud-wig Reichert Verlag, Wiesbaden.
- Schmitt, Rüdiger (Hrsg.) (1989): Compendium Linguarum Iranicarum [CLI], Dr. Ludwig Reichert Verlag, Wiesbaden.