Wp/kge/Bahasa Kirghiz

Bahasa Kirghiz
Кыргызча - Кыргыз Тили قىرعىز تئلى - قىرعىزچا Kyrgyzça - Kyrgyz Tili
Dipakay bak	Jolma Kirghiz
Jumlah Panutur	5,15 juta
Wilayah	Asia Tongah
Kaluwarga Basa	Turkik  • Kipchak    • Bahasa Kirghiz
Huruf	Sirilik Arab
Status
Resmi di	Kirgizstan
Diatur bak
Status Basa	Lokok tipakay
Kode Basa
ISO 639-1	ky
ISO 639-2	kir
ISO 639-3	kir

Basa Kirghiz joda da basa rumpun Turki say dituturko Jolma Kirghiz di nagara Kirgizstan di Asia Tongah.

Huruf

Transliterasi		Golar Huruf	IPA	Posay	Uncuk	Tongah-tongah	Pangkal
Kiril	Latin
А а	A a‎	Алиф	[ɑ]	ا‎	ﺎ‎		ا‎
Б б	B b‎	Бе	[b]	ﺏ‎	ﺐ‎	ﺒ‎	ﺑ‎
П п	P p‎	Пе	[p]	پ‎	ﭗ‎	ﭙ‎	ﭙ‎
Т т	T t‎	Те	[t]	ﺕ‎	ﺖ‎	ﺘ‎	ﺗ‎
Ж ж	J j‎	Жим	[dʒ]	ﺝ‎	ﺞ‎	ﺠ‎	ﺟ‎
Ч ч	Ch ch‎	Чим	[t͡ʃ]	ﭺ‎	ﭻ‎	ﭽ‎	ﭼ‎
Х х	H h‎	Хе	[χ~q]	ﺡ‎	ﺢ‎	ﺤ‎	ﺣ‎
Д д	D d‎	Дал	[d]	ﺩ‎	ﺪ‎		ﺩ‎
Р р	R r‎	Ре	[r]	ﺭ‎	ﺮ‎		ﺭ‎
З з	Z z‎	Зайн	[z]	ﺯ‎	ﺰ‎		ﺯ‎
С с	S s‎	Син	[s]	ﺱ‎	ﺲ‎	ﺴ‎	ﺳ‎
Ш ш	Sh sh‎	Шин	[ʃ]	ﺵ‎	ﺶ‎	ﺸ‎	ﺷ‎
Г г	G g‎	Гайн	[ɢ~ʁ]	ﻉ‎	ﻊ‎	ﻌ‎	ﻋ‎
Ф ф	F f‎	Фе	[ɸ]	ﻑ‎	ﻒ‎	ﻔ‎	ﻓ‎
К к	K k‎	Каф	[q]	ﻕ‎	ﻖ‎	ﻘ‎	ﻗ‎
Кь кь	K k‎	Kе	[k]	ك‎	ـك‎	ـكـ‎	كـ‎
Гь гь	G g‎	Ге	[ɡ]	گ‎	ﮓ‎	ﮕ‎	ﮔ‎
Ң ң	Ng ng ‎	Эң	[ŋ~ɴ]	ڭ‎	ـڭ‎	ـڭـ‎	ڭـ‎
Л л	L l‎	Лам	[l~ɫ]	ﻝ‎	ﻞ‎	ﻠ‎	ﻟ‎
М м	M m‎	Mим	[m]	ﻡ‎	ﻢ‎	ﻤ‎	ﻣ‎
Н н	N n‎	Нун	[n]	ﻥ‎	ﻦ‎	ﻨ‎	ﻧ‎
О о	O o‎	O o	[o]	و‎	ﻮ‎		و‎
Ө ө	Ö ö‎	Ө ө	[ø]	ۅ‎	ـۅ‎		ۅ‎
У у	U u‎	У у	[u]	ﯗ‎	ـﯗ‎		ﯗ‎
Ү ү	Ü ü‎	Ү ү	[y]	ۉ‎	ـۉ‎		ۉ‎
В в	V v‎	Ве	[v~w]	ﯞ‎	ـﯞ‎		ﯞ‎
Э э	E e‎	Э э	[e]	ە‎	ﻪ‎		ە‎
Ы ы	I ı‎	I ı	[ɯ]	ﻯ‎	ﻯ‎	ـىـ‎	ىـ‎
И и	İ i‎	İ i	[i]	ئ‎	ئ‎	ـئـ‎	ئـ‎
Й й	Y y‎	Эй эй	[j]	ي‎	ي‎	ﻴ‎	ﻳ‎
	-‎	Кыбачы		ء‎

Dilom huruf versi samakkungna, urutan «ییی» tipakay untuk ngawakilko ы/и; urutan «ېېې» ngalih tipakay untuk ngawakilko й. Modifikasi hasa kamungkinan balak tiurungko lah peran historis «ېېې» say ngawakilko suara /e/. Walawpun «ېېې» mak kala jadi bagiyan jak ortografi standar Persia atawa Chagatay, ina mangkali lokok uwat preseden sabagay variasi panulisan say ngawakilko /e/ rik peranna di zaman modern dilom bahasa Pashto rik Uyghur munih ngawakilko /e/. Lah sina, Kasym Tynystanov kamungkinan balak nguway kasalahan lah buhati-hati rik milih skema modern say tijajakko dinggak.

Cuntuh Tulisan

UDHR pasal 1

• Sirilik

Бардык адамдар өз беделинде жана укуктарында эркин жана тең укуктуу болуп жаралат. Алардын аң-сезими менен абийири бар жана бири-бирине бир туугандык мамиле кылууга тийиш.

• Sirilik Kursiv

Бардык адамдар өз беделинде жана укуктарында эркин жана тең укуктуу болуп жаралат. Алардын аң-сезими менен абийири бар жана бири-бирине бир туугандык мамиле кылууга тийиш.

• Latin (1928-1940)

Bardьq adamdar ɵz ʙedelinde çana uquqtarьnda erkin çana teꞑ uquqtuu ʙolup çaralat. Alardьn aꞑ-sezimi menen aʙijiri ʙar çana ʙiri-ʙirine ʙir tuuƣandьq mamile qьluuƣa tijiş.

• Latin dilom Emigrasi (1940-1970)

Bardĭq adamdar öz bedelinde çana uquqtarĭnda erkin çana teꞑ uquqtuu bolup çaralat. Alardĭn aꞑ-sezimi menen abijiri bar çana biri-birine bir tuuƣandĭq mamile qĭluuƣa tijiş.

• Latin (Ganta)

Bardık adamdar öz bedelinde jana ukuktarında erkin jana teŋ ukuktuu bolup jaralat. Alardın aŋ-sezimi menen abiyiri bar jana biri-birine bir tuugandık mamile kıluuga tiyiş.

• Arab

باردىق ادامدار ۅز بەدەلىندە جانا ۇقۇقتارىندا ەركىن جانا تەڭ ۇقۇقتۇۇ بولۇپ جارالات.۔ الاردىن اڭ-سەزىمى مەنەن ابئيىرى بار جانا بئرى-بئرىنە بئر تۇۇعاندىق مامئلە قىلۇۇعا تئيىش.‎

• Aksara Turki Bahari

𐰉𐰀𐰺𐰒𐰃𐰶 𐰀𐰒𐰀𐰢𐰒𐰀𐰺 𐰇𐰕 𐰋𐰅𐰓𐰅𐰠𐰄𐰧𐰅 𐰳𐰀𐰣𐰀 𐰆𐰸𐰆𐰸𐱄𐰀𐰺𐰃𐰧𐰀 𐰅𐰼𐰚𐰄𐰤 𐰳𐰀𐰣𐰀 𐱅𐰅𐰭 𐰆𐰸𐰆𐰸𐱇𐰆𐰆 𐰉𐰆𐰞𐰆𐰯 𐰳𐰀𐰺𐰀𐰞𐰀𐱄٠ 𐰀𐰞𐰀𐰺𐰒𐰃𐰣 𐰀𐰭־𐰾𐰅𐰕𐰄𐰢𐰄 𐰢𐰅𐰤𐰅𐰤 𐰀𐰋𐰄𐰘𐰄𐰼𐰄 𐰉𐰀𐰺 𐰳𐰀𐰣𐰀 𐰋𐰄𐰼𐰄־𐰋𐰄𐰼𐰄𐰤𐰅 𐰋𐰄𐰼 𐱇𐰆𐰆𐰍𐰀𐰧𐰃𐰶 𐰢𐰀𐰢𐰄𐰠𐰅 𐰶𐰃𐰞𐰆𐰆𐰍𐰀 𐱅𐰄𐰘𐰄𐱁٠

• Aksara Mongol (Janggak guk Bah)

ᠪᠠᠷᠳ᠋ ᠍ ᠤᠺ ᠠᠳᠮᠠᠳᠠᠷ ᠥᠽ ᠪᠧᠳᠧᠯᠢᠨᠳᠧ ᠵᠠᠨᠠ ᠤᠺᠦᠶᠢᠺᠲ᠋ᠠᠷ ᠤᠨ ᠳᠤ ᠡᠷᠺᠢᠨ ᠵᠠᠨᠠ ᠲᠧᠨ ᠤᠺᠦᠶᠢᠺᠲᠤ ᠪᠣᠯᠤᠫ ᠵᠢᠷᠠᠯ ᠳᠤ᠃ ᠠᠯᠠᠷᠳ᠋ ᠍ ᠤᠨ ᠠᠨ ᠰᠧᠽᠢᠮᠢ ᠮᠧᠨᠧᠨ ᠠᠪ ᠦᠢᠷᠢ ᠪᠠᠷᠰ ᠵᠠᠨᠠ ᠪᠢᠷᠢ ᠪᠢᠷᠢᠨᠧ ᠪᠢᠷ ᠲᠤᠤᠭᠠᠨᠳ ᠤᠺ ᠮᠠᠮᠢᠯᠧ ᠺ ᠤᠯᠤᠤᠭᠠ ᠲ ᠦᠡᠰᠢ᠃

• Aksara Mongol (Biaso)

ᠪᠠᠷᠳ᠋ ᠍ ᠤᠺ ᠠᠳᠮᠠᠳᠠᠷ ᠥᠽ ᠪᠧᠳᠧᠯᠢᠨᠳᠧ ᠵᠠᠨᠠ ᠤᠺᠦᠶᠢᠺᠲ᠋ᠠᠷ ᠤᠨ ᠳᠤ ᠡᠷᠺᠢᠨ ᠵᠠᠨᠠ ᠲᠧᠨ ᠤᠺᠦᠶᠢᠺᠲᠤ ᠪᠣᠯᠤᠫ ᠵᠢᠷᠠᠯ ᠳᠤ᠃ ᠠᠯᠠᠷᠳ᠋ ᠍ ᠤᠨ ᠠᠨ ᠰᠧᠽᠢᠮᠢ ᠮᠧᠨᠧᠨ ᠠᠪ ᠦᠢᠷᠢ ᠪᠠᠷᠰ ᠵᠠᠨᠠ ᠪᠢᠷᠢ ᠪᠢᠷᠢᠨᠧ ᠪᠢᠷ ᠲᠤᠤᠭᠠᠨᠳ ᠤᠺ ᠮᠠᠮᠢᠯᠧ ᠺ ᠤᠯᠤᠤᠭᠠ ᠲ ᠦᠡᠰᠢ᠃

• Horti

Kaunyin jolma tilahirko mardeka rik uwat pi'il rik hak-hak sai goh-goh. Tiyan tiunjuk akal pikiran rik hati nurani mari tiyan dapok nyampur rik sai barihna dilom semangat bukolpah.