Wp/kge/Alfabet Latin

From Wikimedia Incubator
< Wp‎ | kge
Wp > kge > Alfabet Latin

Alfabet Latin joda da sistem panulisan asal na jak Eropa, Alfabet sija sa sacara umum uwat 26 huruf. Huruf Latin juga salah satu sistem penulisan bahasa paling lamon tipakai di dunia sa.[1][2] Unicode makai istilah "Latin"[3] goh-goh rik International Organization for Standardization (ISO).[4]

26 huruf Latin

Huruf[edit | edit source]

Sija Contoh Huruf Latin untuk Bahasa Inggris

Huruf Pengucapan Komering Pengucapan Inggris
A A E
B Bi Bi
C Ci Si
D Di Di
E E I
F Ef Ef
G Gi Ji
H Ha Eich
I I Ai
J Ji Ji
K Ka Ke
L El El
M Em Em
N En En
O O O
P Pi Pi
Q Qiyu Kyu
R Er Ar
S Es Es
T Ti Ti
U U Yu
V Vi V
W Wi Dabelyu
X Eks Eks
Y Yi Way
Z Zed Zed

Untuk Samungkal Rua Bahasa[edit | edit source]

Ganta sa alfabet Latin joda da huruf sai paling lamon tipakai di dunia untuk nulisko bumacom-racom bahasa. Samungkal rua bahasa ngadopsi rik ngamodifikasi alfabet Latin sasuai rik fonologi bahasa tiyan, lah mak kaunyin fonem pandai tilambangko rik huruf Latin. Samungkal rua usaha modifikasi sina antara lain rik nambahko huruf anyar (contoh: J, W), nambahi diakritik (contoh: Ñ, Ü), nggabungko huruf/ligatur (modifikasi bontuk, contoh: ß, Æ, Œ). Samungkal rua nagara rik bahasa ngatur pamakaian dwihuruf dilom bahasa resmi tiyan, sai ngalambangko suatu fonem sai mak pacak tilambangko bak alfabet Latin, misalna "Th" (untuk bunyi /θ/ rik /ð/), "Ng" atawa "Nk" (untuk bunyi /ŋ/), "Ny" atawa "Gn" (untuk bunyi /ɲ/), "Sch", "Sy" atawa "Sh" (untuk bunyi /ʃ/), "Kh" (untuk bunyi /x/), "Ph" (untuk bunyi /ɸ/ rik /f/).

Dilom Rumpun Bahasa Turki tiyan makai huruf İi rik sai sasuai rik fonologi tiyan, sodongko untuk huruf barih uwat munih unjuk Öö, Üü, Çç, Şş, rik Əə sai munih tipakai untuk nyasuaiko rik fonologi tiyan.

Cuntuh Tulisan[edit | edit source]

Di bah sa uwat macom-macom cuntuh tulisan sai makai huruf Latin.

All human beings are born free and equal in dignity and rights. They are endowed with reason and conscience and should act towards one another in a spirit of brotherhood.

Kaunyin jolma tilahirko mardeka rik uwat pi'il rik hak-hak sai goh-goh. Tiyan tiunjuk akal pikiran rik hati nurani mari tiyan dapok nyampur rik sai barihna dilom semangat bukolpah.

Wong tu dilaherke merdeka galo, jugo samo-samo punyo martabat dengen hak galo. Wong-wong beroleh karunia akal dengen nurani, dan mestinyo besuo sikok samo laen dengen caro bedulur.

Semua orang dilahirkan merdeka dan mempunyai martabat dan hak-hak yang sama. Mereka dikaruniai akal dan hati nurani dan hendaknya bergaul satu sama lain dalam semangat persaudaraan.

Todos os seres humanos nascem livres e iguais em dignidade e em direitos. Dotados de razão e de consciência, devem agir uns para com os outros em espírito de fraternidade.

Tous les êtres humains naissent libres et égaux en dignité et en droits. Ils sont doués de raison et de conscience et doivent agir les uns envers les autres dans un esprit de fraternité.

Sva ljudska bića rađaju se slobodna i jednaka u dostojanstvu i pravima. Ona su obdarena razumom i sviješću i treba da jedno prema drugome postupaju u duhu bratstva.

Gāswi subuṅg ānŵ udāṅgywi mān sanmān ārŵ mŵnthāy lānā jŵnŵm lāyŵ. Bisŵrā mŵzāṅg-gājri sānnŵ hānāy gŵhŵ ārŵ sŵlŵ doṅg. bisŵrŵ gāo khwunŵ gāo bidā phoṅgbāy bāydi bāhāy lāynāṅgŵu.

Todos los seres humanos nacen libres e iguales en dignidad y derechos y, dotados como están de razón y conciencia, deben comportarse fraternalmente los unos con los otros.

Ashiiké tʼóó diigis léiʼ tółikaní łaʼ ádiilnííł dóó nihaa nahidoonih níigo yee hodeezʼą́ jiní. Áko tʼáá ałʼąą chʼil naʼatłʼoʼii kʼiidiilá dóó hááhgóóshį́į́ yinaalnishgo tʼáá áłah chʼil naʼatłʼoʼii néineestʼą́ jiní. Áádóó tółikaní áyiilaago tʼáá bíhígíí tʼáá ałʼąą tłʼízíkágí yiiʼ haidééłbįįd jiní. "Háadida díí tółikaní yígíí doo łaʼ ahaʼdiidził da," níigo ahaʼdeetʼą́ jiníʼ. Áádóó baa nahidoonih biniiyé kintahgóó dah yidiiłjid jiníʼ (...)

Lahaur Pākistānī Panjāb dī rājtā̀ni ài. Lok giṇtī de nāḷ Karācī tõ bāad Lahaur dūjā sáb tõ vaḍḍā šáir ài. Lahaur Pākistān dā siāsī, kārobāri ate paṛā̀ī dā gáṛ ài te ise laī ínū̃ Pākistān dā dil vī kihā jāndā ài. Lahaur Rāvī dariā de káṇḍè te vassdā ài. Isdī lok giṇtī ikk karoṛ de neṛe ài.

Era sucu ena galala na tamata yadua, era tautauvata ena nodra dokai kei na nodra dodonu. E tiko na nodra vakasama kei na nodra lewaeloma, sa dodonu mera veidokadokai ena yalo ni veitacini.

Kyik inemiseq sünnüseq vapos ja ütesugumaidsis uma avvo ja õiguisi poolõst. Näile om annõt mudsu ja süämetunnistus ja nä piät üts'tõõsõga vele muudu läbi käümä.

Kaikki ihmiset syntyvät vapaina ja tasavertaisina arvoltaan ja oikeuksiltaan. Heille on annettu järki ja omatunto, ja heidän on toimittava toisiaan kohtaan veljeyden hengessä.

Kõik inimesed sünnivad vabadena ja võrdsetena oma väärikuselt ja õigustelt. Neile on antud mõistus ja südametunnistus ja nende suhtumist üksteisesse peab kandma vendluse vaim.

Wszyscy ludzie rodzą się wolni i równi pod względem swej godności i swych praw. Są oni obdarzeni rozumem i sumieniem i powinni postępować wobec innych w duchu braterstwa.

Lamun sira ngingu kucing, awaké ireng sadaya, lambung kiwa tèmbong putih, leksanira prayoga, aran wulan krahinan, tinekanan sasedyanira ipun, yèn bundhel langkung utama. Aja sira ngingu kucing, lurik ireng buntut panjang, punika awon lamaté, sekelan sring tukaran, aran dhadhang sungkawa, pan adoh rijeki nipun, yèn bundhel nora ngapa.

Naiamani ammulanna, nangka arung, Engka séuwa esso, nasianré billa’é, letté, péwattoni tanaé, Riasengngi, engkai sipasa makkua, Naia pajana billa’é, letté, péwang tanaé, takko’ engka tau rita, woroané, ritengngana padangngé, masangiputé, Jajini sipulung tauwé, tasséwanua, tasséwanua, Iana riassiturusi, ritau maégaé, masengngéngngi, tomanurung.

Rujukan[edit | edit source]

  1. Search results | BSI Group. Bsigroup.com, 5 Maret 2024
  2. Romanisation_systems. Pcgn.org.uk, 5 Maret 2024, [1] lokok aktif
  3. ISO 15924 – Code List in English. Unicode.org. 5 Maret 2024, [2] lokok aktif
  4. Search – ISO. International Organization for Standardization, 5 Maret 2024, [3] lokok aktif