Wp/cnr/Konstantin Bodin

Konstantin Bodin

Konstantin Bodin, iz dinastije Vojislavljevića, vladao Dukljanskim kraljevstvom između 1082. i 1108. naslijedivši prestolje od svoga oca, prvog dukljanskoga kralja (Rex Sclavorum) Mihaila. U vrijeme Bodinove vladavine Duklja je bila najmoćnija slovenska država na jugu Evrope.

Biografija

Konstantin Bodin je rođen oko 1050. godine kao najmlađi od sedmoro sinova iz prvog braka njegovog oca Mihaila Vojisavljevića. Još kao mladić stekao je značajno vojno iskustvo predvodeći dukljansku vojsku tokom rata sa Vizantijom 1072 – 1075. godine. Ovo vojno iskustvo neće biti bez značaja kada bude počeo svoju samostalnu vladavinu. U to vrijeme, nakon jednog boja, proglašen je bugarskim carem, međutim pop Dukljanin piše u svom Ljetopisu da je Bodin sam tražio da ga zovu carem. Dobio je i ime Petar, vjerovatno prema imenu sina bugarskoga cara Simeona.

Za vrijeme Bodinove vladavine (1081 – 1099) Duklja je dosegla vrhunac političke prevlasti i znatno proširila granice i zone neposrednog političkog uticaja. Pretpostavlja se da su mu sva braća izginula tokom rata sa Vizantijom 1072 – 1075. godine, kako to piše u Ljetopisu popa Dukljanina. Bodin, najmlađi sin Mihailov, slovio je još tokom očeve vladavine kao savladar, što je bilo moguće samo ukoliko su starija braća već bila pokojna.

Napadi Normana

U oktobru 1081. godine Normani su se iskrcali kod Drača, a drački duka Georgije Paleolog zagovarao je pred carem Aleksijem Komninom da se vizantijska vojska ne upušta u otvoreni sukob, već da zadijeva manje sukobe i ometa snabdijevanje Normana. No, prevagnula je ratobornost mlađih oficira i vizantijsaki car je

Robert Guiscard

otpočeo sukob u kojem je Bodin, kao vizantijski vazal, uzdržano sudjelovao, čekajući ko će odnijeti prevagu. Bodin je u to vrijeme učvršćivao svoju vlast u Duklji i bila mu je potrebna sva vojna moć jer je njegov stric Radoslav, koji je upravljao Travunijom i Zahumljem, mogao da ugrozi vrhovnu vlast. Sukob sa Radoslavom vjerovatno nije trajao duže i po svoj prilici je okončan tokom 1082. godine. U proljeće 1082. godine normanska vojska je uspješno ratovala protiv Vizantije, osvojivši Drač, koji se predao. Rober Gviskard, vođa Normana, je poslao svoje odrede u unutrašnjost prodrevši sve do Janjine i Kastorije. Oslobođen vizantijskog prisustva u neposrednom susedstvu svojih južnih granica, Bodin je dovršio unutar dinastički sukob sa Radoslavom i posvetio se daljim osvajanjima prema zemljama u unutrašnjosti.

Osvajanje unutrašnjosti

Oko 1083/1084. godine Bodin je zauzeo je Rašku i tamo postavio dva župana sa svoga dvora – Vukana i Marka. Zatim je zauzeo i Bosnu, pa i tamo ustoličio sebi odanog čovjeka – kneza Stefana. Očigledno je da je Bodin želio da ostvari trajnu vladavinu nad vazalnom Raškom, đe je poslao dva najvjerovatnije rođaka, Vukana i Marka, kako bi uspostavio novu dinastiju koja bi vladala Raškom. Slično je uradio i sa Bosnom đe je postavio na vlast sebi odanog čovjeka, koji je, po svemu sudeći, bio domaći velikaš.

Pošto je 1083/1084. godine uspješno završio osvajanja prema unutrašnjosti i uspostavio preko svojih vazala jaku vlast nad Raškom i Bosnom, Bodin je mogao da se posveti svom južnom suśedu - Vizantiji. Normani su još uvijek imali snažno vojno prisustvo u Draču i okolnim oblastima, što je Bodinu i omogućilo osvajanja Raške i Bosne. Preko svoje žene Jakvinte, Normanke iz Barija, kćerke normanskoga vladara Arhiriza, Bodin je sarađivao sa Normanima i bio njihov saveznik. Međutim, 17.jula 1085. godine Robert Gviskard je iznenada umro i to je dovelo do rasula među Normanima i bezvlašća južno od granica Duklje.

Kraljevina Duklja za vrijeme Bodina

Barska arhiepiskopija

Bodin je, nastavljajući očevu politiku izgradnje nezavisne kraljevine, 8.januara 1089. godine od antipape Klimenta III dobio povelju za episkopa Bara, Petra, kojom je Bar uzdignut u rang arhiepiskopije, čime je zaokružio sve elemente državnosti potrebne jednoj kraljevini u srednjem vijeku. Pod arhiepiskopa Bara stavljene su sledeće episkopije: Bar, Kotor, Ulcinj,Svač, Skadar, Drivast, Pilot, Srbija. Bosna i Travunija. Granice Barske arhiepiskopije tako su zapravo pratile i političke granice Duklje i vazalnih država potčinjenih Bodinu (Bosna i Srbija).

Sklopljen mir sa Vizantijom

Jačanje Duklje i Bodina nije moglo proći bez odgovora Vizantije: duka Drača, Jovan Duka, poslije žestokih sukoba oko 1090. godine uspio da porazi i zarobi Bodina.] No, Bodin se ubrzo našao na slobodi, potpisavši mir sa Vizantijom kojim je predviđeno da vrati sve gradove koje je opsvojio sa prostora dračkog temata. Na Jakvintino navaljivanje Bodin je, kad su Branislav, sin Bodinovog strica Radoslava, njegov brat Gojislav i sin Predihna, jednom prilikom došli kod njega u Skadar, uhvatio ih i utamničio. Preostali sinovi kralja Radoslava i njihova đeca, doznavši za ovaj čin, odlučili su da se sklone u Dubrovnik đe su otišli sa 400 ljudi pod oružjem. Čuvši za to Bodin se uputio ka Dubrovniku sa vojskom i otpočeo opsadu grada. Bodinova vojska je trpjela nemale gubitke. Pogibija nekog Kozara, koji je bio miljenik Jakvinte, izazvala je njenu reakciju zbog koje je Bodin naredio da se odrube glave Branislavu, Gojislavu i Predihni. Zbog toga su se Bodinovi rođaci, koji su se nalazali unutar grada, ukrcali na lađe i otplovili u Split, odatle u Apuliju, a iz Apulije caru u Konstantinopolj. Bodin je zauzeo Dubrovnik, podigao tvrđavu u blizini grada i vratio se u Skadar.

Pred kraj XI stoljeća Bodin je u Skadru dočekao dio krstaša iz prvog pohoda, koje je predvodio Rajmond Tuluski. Bodin je prijateljski primio krstaše i izmijenjao darove s njihovim vođama, grof Rajmund od Pija čak se i bratimio sa Bodinom predavši mu bogate darove, ali je stanovništvo Duklje ostalo krstašima u rđavoj uspomeni.

Unutardinastički sukobi

Sinovi Branislava, najstarijeg potomka Radoslava, Predihna, Petrislav, Gradihna, Tvrdislav, Dragilo, Dragihna i Grubeša bili su najveća opasnost po Bodina i njegovu vladavinu. Na tu činjenicu ga je često upozoravala njegova žena Jakvinta, nagovarajući ga da predupredi moguću pobunu. Bodin je u Skadru, po njenom nagovoru, utamničio Branislava, njegovog brata Gradislava, i sina Predihnu. Pop Dukljanin u svom djelu piše o tome da je Jakvinta imala bojazan da bi poslije smrti Bodina njihova đeca, Mihailo, Georgije, Arhiriz i Toma, bila ugrožena od sinova Branislava. Velika je vjerovatnoća da iza ovih porodičnih trvenja stoji Vizantija, koja je radila na tome da Bodina ukloni sa dukljanskog prijestola, i da su oni podsticali nezadovoljno kod Bodinovih rođaka.

Kraj vladavine

Nakon 26 godina i pet mjeseci vladavine Bodin je u Skadru okončao svoj životni put. Datum njegove smrti određuje se na osnovu podatka da je krunisan za bugarskog cara septembra/oktobra 1072.godine i vremena njegove vladavine, kao poznatog podatka. Tako je moguće utvrditi da je Bodin preminuo februara/marta 1099. godine. Sahranjen je u manastiru Sv. Sergija i Vakha, koji je grobno mesto više dukljanskih kraljeva.