Wp/rki/လောက(ဇီဝဗေဒ)
ဇီဝဗေဒတွင် လောက (Kingdom) ရေ ဇီဝမျိုးရိုးခွဲခြားခြင်း အဆင့်(Taxonomic Rank)၌ နယ်ပယ်(Domain) ပြီးကေ ဒုတိယမြောက် အမြင့်ဆုံးအဆင့်တွင်ဟိရေ။ လောက ဧ အောက်တွင် မျိုးပေါင်းစု(Phyla)ဟု ခေါ်သည့် အုပ်စုတိ ထပ်မံခွဲခြားထားရေ။ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုဧ ပြဋ္ဌာန်းစာအုပ်တိတွင် လောက (၆)မျိုး (တိရစ္ဆာန်၊ အပင်၊ မှို၊ ပရိုတစ်တာ၊ အာခီးရား နန့် ဘက်တီးရီးယား)ဟူပနာ ခွဲခြားထားပြီး ဗြိတိန်၊ ဩစတြေးလျ၊ လက်တင်အမေရိက နန့် အိန္ဒိယ အစဟိရေနိုင်ငံတိမှာတော့ခါ လောက (၅)မျိုး(တိရစ္ဆာန်၊ အပင်၊ မှို၊ ပရိုတစ်တာ နန့် မိုနီရာ) သတ်မှတ်ကတ်ရေ။ ခေတ်ပေါ် ကိုင်းခွဲသတ်မှတ်နည်း(cladistics)ကို အခြီခံပြီးသတ်မှတ်တဲ့ မျိုးခွဲခြားနည်းတိတွင်'လောက' ဆိုရေဝေါဟာရကို ဖယ်ရှားထားကတ်ရေ။ အကြောင်းမှာ လက်ဟောင်း လောကတိသတ်မှတ် ခွဲခြားနည်းရေ ဘုံမျိုးရင်းခံတစ်ခုရဲ့ မျိုးဆက်ခံသက်ဟိတွေအားလုံးကို ထည့်သွင်းနိုင်ခြင်း မဟိပနာဖြစ်ရေ။
သမိုင်း[edit | edit source]
အကျဉ်းချုပ်[edit | edit source]
ဇီဝဗေဒ လောက (Kingdom) အဆင့်ကို သက်ဟိရုပ်စု (organisms) တိအား အုပ်စုဖွဲ့ရာ၌ အသုံးဝင်ရေနည်းလမ်းတစ်ခုအဖြစ် ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့်အသုံးပြုနေဆဲကေလည် သဘောထားကွဲလွဲမှု ပြဿနာအချို့ဟိဆဲဖြစ်ရေ။ အဆိုပါ ပြဿနာရို့မှာ -
- Protozoa ပိုင် လောကအဆင့်ကို ဇီဝဗေဒကလိတ်ဒ် (clade)အဖြစ် ယူမည့်အစား ဇီဝဗေဒဂရိတ်(grade)အဖြစ် ကိုယ်စားပြု ဖော်ပြကြအတွက်နန့် phylogenetic classification စနစ်တိမှ လက်မခံပါ။
- ယူကဲရီးယုတ်စ် (eukaryotes) ကို လတ်တလောသုတေသနတိဧ တွိ့ဟိချက်တိအပေါ် မူတည်ကေ ဇာ လက်ဟိ မျိုးရိုးခွဲခြားခြင်းစနစ်တိအရ အုပ်စုခွဲခြားသတ်မှတ်ရန် မဖြစ်နိုင်သေးပါ။ ၂၀၁၀-ခုနှစ် ဧပြီလအထိ သိဟိချက်တိအရ ဇာ လောက (Kingdom) အဆင့် အုပ်စုမှ ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့်လက်ခံမှုရဟိရန် လုံလောက်ရေ သုတေသန အထောက်အထားတိ မဟိသေးပါ။ ၂၀၀၉-ခုနှစ်တွင် Andrew Roger နန့် Alastair Simpson ရို့က ယှာဖွီတွိ့ဟိမှုအသစ်တိကို ဆန်းစစ်ရာတွင် ဂရုတစိုက်နန့် လုံ့လဝီရိယအထူးဟိရန် လိုအပ်ကြောင်းကို "ယူကဲရီးယုတ် (eukaryote) သက်ဟိအုပ်စုလမ်းကြောင်း (tree of life)နန့် ပတ်သက်ရေ ကျွန်ုပ်ရို့ဧ လက်ဟိနားလည်မှုမှာ အဟိန်အဟုန်ဖြင့် ပြောင်းလဲနေမှုကြောင့် သတိအထူးထားကာ ဆက်လက်လုပ်ဆောင်သင့်ရေ။"ဟု အလေးပီး ပြောကြားခရေ။[1]
ကိုးကား[edit | edit source]
- ↑ "Evolution: Revisiting the Root of the Eukaryote Tree" (2009). Current Biology 19 (4): R165–7. doi:. PMID 19243692.