Jump to content

Wp/rki/နယူထရွန်ကြယ်

From Wikimedia Incubator
< Wp | rki
Wp > rki > နယူထရွန်ကြယ်
နယူထရွန်ကြယ် RX J185635-3754 အား မြင်နိုင်ရေ အလင်းထဲတွင် ပထမဆုံးအကြိမ် တိုက်ရိုက် စောင့်ကြည့်လေ့လာမှု

နယူထရွန်ကြယ် ရေ ဒြပ်ဆွဲအားပြိုကွဲမှုကြောင့် ဖြစ်တည်လာရေ သိပ်ရီးရေ ကြယ်ဖြစ်ရေ။ ယင်းရို့ဧ့ မူလကြယ်တိရေ ကကောင်းကြီးမားလှပြီး ဆူပါနိုဗာ ဖြစ်စဉ်ပြီးမှ ဖြစ်တည်လာကတ်ရေ ကြယ်ဖြစ်ရေ။ နယူထရွန်ကြယ်တိရေ စကြဝဠာတွင် အသေးဆုံးကြယ်တိဟု သတ်မှတ်နိုင်ပြီး အချင်းအားဖြင့် ၁၂-၁၃ ကီလိုမီတာ (၇ မိုင်) ခန့်သာဟိရေ။ နယူထရွန်ကြယ်တိရေ ကြယ်တစ်ခုလုံးအား နူထရွန်တိဖြင့် ဖွဲ့စည်းထားရေ။ နူထရွန်တိရေ အက်တမ်ထက် သေးငယ်ရေ အမှုန်တိဖြစ်ကာ ပရိုတွန်ထက် တဖဲ့ချေသာ ကြီးမားရေ။ နယူထရွန်ကြယ်တိရေ ကကောင်း ပူပြင်းမည်ဟု ယူဆရရေ။ နယူထရွန်ကြယ်တစ်စင်းရေ နေထုထည်ဧ့ အနည်းဆုံး ၁.၁ မှ ၃ ရာခိုင်နှုန်းသာ ဟိရေ။[1][2] များရေအားဖြင့် အပူချိန်ရေ ~၆×၁၀ K ဟိရေ။[3][4][5][6] နယူထရွန်ကြယ်တွင်ဟိရေ သာမန်မီးခြစ်အရွယ်အစား အရာဝတ္ထုတစ်ခုရေ တန်ချိန်ပေါင်း ၅ ထရီလီယံနီးပါးခန့် အလေးချိန်ဟိမည်ဖြစ်ရေ။

ယှာဖွီတွိ့ဟိမှုသမိုင်း

[edit | edit source]

၁၉၃၄ ခုနှစ်တွင် Walter Baade နန့် Fritz Zwicky ဆိုသူရို့က နယူထရွန်ကြယ်တည်ဟိကြောင်း အဆိုပြုခရေ။[7] တစ်နှစ်ကြာကေ James Chadwick မှ နယူထရွန်ကြယ်အား ယှာဖွီတွိ့ဟိခရေ။

လည်ပတ်မှု

[edit | edit source]

နယူထရွန်ကြယ်တိရေ ကကောင်းမြန်ဆန်စွာ လှည့်ပတ်ကတ်ရေ။ မွီးကင်စကြယ်တိရေလည်း တစ်စက္ကန့်ကေ အကြိမ်ပေါင်းတိစွာ လှည့်ပတ်ကတ်ရေ။ နယူထရွန်ကြယ်တိရေကား တစ်စက္ကန့်ကေ အကြိမ်ရာပေါင်းတိစွာ လှည့်ပတ်ကတ်ရေ။ အကြောင်းမူ အနီးအနားဟိ အဖော်ကြယ်ဆီမှ အရာဝတ္ထုတိကို စုပ်ယူကာ အဟိန်တင်သကဲ့သို့ဖြစ်ရေကြောင့်ပေတည်း။ အချိန်ကြာလာကေ လည်ပတ်နှုန်းရေ ကျဆင်းလားကတ်ရေ။ သက်တမ်းရင့်ရေနယူထရွန်ကြယ်တိရေ တစ်စက္ကန့်ကေ အကြိမ်ရေတိစွာခန့်သာ လည်ပတ်ကြတော့ရေ။

သိပ်ရီးမှုနန့် အကွာအဝီးတိ

[edit | edit source]

ဂုလက်ဟိအချိန်တွင် နဂါးငွေ့တန်း ဂယ်လက်ဆီနန့် မစ်ဂဲလ်လစ်နစ် တိမ်တိုက်တွင် နယူထရွန်ကြယ်ပေါင်း ၂ဝဝဝ အထိ သိဟိထားရေ။ အများစုဖို့ ရေဒီယို ပါလဆာတိအဖြစ် ခြီရာခံမိထားရေ။ အချို့ရေ အနီးစပ်ဆုံး နယူထရွန်ကြယ်တိဖို့ RX J1856.5-375 (အလင်းနှစ် ၄ဝဝ အကွာခန့်) နန့် PSR J0108-1431 (အလင်းနှစ် ၄၂၄ အကွာ) ရို့ဖြစ်ကတ်ရေ။

ဒွိနယူထရွန်ကြယ်တိ

[edit | edit source]

အကျွန်ရို့သိရေ နယူထရွန်ကြယ်တိဧ့ ၅ ရာခိုင်နှုန်းရေ အဖော်ကြယ်တိဧ့အဖွဲ့ဝင်တိဖြစ်ကတ်ရေ။ ဒွိနယူထရွန်ကြယ်တိဧ့ ဖွဲ့စည်းပုံနန့် ဆင့်ကဲပြောင်းလဲမှုတိရေ ရှုပ်ထွီးလှရေ။[8] အဖော်ကြယ်ရေ သာမန်ကြယ် သို့မဟုတ် ကြယ်ဖြူပု သို့မဟုတ် အခြားနယူရွန်ကြယ်တိ ဖြစ်နိုင်ရေ။ ခေတ်သစ်သီအိုရီတိအရ နယူထရွန်ကြယ်တိရေ တွင်းနက်အဖော်တိနန့် တည်ဟိနိုင်ရေလို့ဆိုရေ။ ယင်းဒွိစနစ်တိရေ ဒြပ်ဆွဲအားလှိုင်းတိဧ့ အဓိကပင်ရင်းဖြစ်နိုင်ရေ။ ဒွိကြယ်စနစ်တွင်ဟိရေ နယူထရွန်ကြယ်တိရေ X-ray တိအား ထုတ်ပီးရေ။

Circinus X-1: ဒွိစနစ်နယူထရွန်ကြယ်မှ X-ray ရောင်ခြည်၊ (၂၄ ဇွန်လ ၂ဝ၁၅) Chandra X-ray Observatory

ပြခန်း

[edit | edit source]

အခြားကြည့်ရန်

[edit | edit source]

ကျမ်းကိုး

[edit | edit source]
  1. "On the Mass Distribution and Birth Masses of Neutron Stars" (September 2012). The Astrophysical Journal 757 (1): 13. doi:10.1088/0004-637X/757/1/55. Bibcode2012ApJ...757...55O. Retrieved on 14 May 2015. 
  2. "On the Maximum Mass of Neutron Stars" (19 November 2013). International Journal of Modern Physics 1 (28): 1330018. doi:10.1142/S021830131330018X. Bibcode2013IJMPE..2230018C. Retrieved on 14 May 2015. 
  3. Bulent Kiziltan (2011). Reassessing the Fundamentals: On the Evolution, Ages and Masses of Neutron Stars. Universal-Publishers. ISBN 1-61233-765-1.
  4. Neutron star mass measurements
  5. "Nasa Ask an Astrophysist: Maximum Mass of a Neutron Star". Archived from the original on 9 November 2014. Retrieved 30 October 2015.
  6. Paweł Haensel; A Y Potekhin; D G Yakovlev (2007). Neutron Stars. Springer. ISBN 0-387-33543-9.
  7. Baade, Walter (1934). "Remarks on Super-Novae and Cosmic Rays". Phys. Rev. 46 (1): 76–77. doi:10.1103/PhysRev.46.76.2. Bibcode1934PhRv...46...76B. 
  8. Tauris & van den Heuvel (2006), in Compact Stellar X-ray Sources. Eds. Lewin and van der Klis, Cambridge University Press http://adsabs.harvard.edu/abs/2006csxs.book..623T