Jump to content

Wp/mag/सिन्धुघाटी सभ्यता

From Wikimedia Incubator
< Wp‎ | mag
Wp > mag > सिन्धुघाटी सभ्यता
सिन्धुघाटी सभ्यता
सिन्धुघाटी सभ्यता अपन आरम्भिककालमे, २५००-१७५० ई॰पू॰
अन्य नाम सिन्धु-सरस्वती सभ्यता
हड़प्पा सभ्यता
भौगोलिक विस्तार दक्खिन एसियामे भारत आउ पाकिस्थानमे मुख्यरूप तथा अफगानिस्थानके कुछ क्षेत्रमे सिन्धु आउ ओकर उपनदी (सहायक नदी) के आसपास ई सभ्यताके बिकास होएल
काल कान्स्य युग
तिथि लगभग 2600ई.पू. से 1900 ई.पू.
उदहारण स्थल हड़प्पा
मुख्यस्थल हड़प्पा, मोहनजोदड़ो, धोलावीरा, राखीगढ़ी, लोथल, कालीबङ्गा, बनावली, नागेश्वर आउ रंगपुर
पूर्बवर्ती मेहरगढ़
भिरड़ाना
परवर्ती चित्रित ग्रे वेयर् सन्स्कृति
बैदिक सभ्यता

सिन्धुघाटी सभ्यता (ल. ३३०० – १३०० ई़पू) प्राचीनभारतके एगो सभ्यता हल । ई सभ्यता बिश्वके प्राचीन सभ्यतामे से एक हे । सिन्धुघाटी सभ्यता दक्खिन एसियामे सिन्धुनदी आउ प्राचीन सरस्वतीनदी क्षेत्रमे बिस्तृत हल ।[1] ई सभ्यताके सिन्धु-सरस्वती सभ्यता[2] आउ हड़प्पा सभ्यता[3] के नामोसे जानल जाहे । ई सभ्यताके प्रारम्भिक बिकास (ल. ७५०० से ३३०० ईपू के बीच[4]) सिन्धु आउ घघ्घर/हकड़ा (प्राचीन सरस्वतीनदी[5]) के किनारे होएल । हड़प्पा, मोहनजोदड़ो, कालीबङ्गा, लोथल, धोलावीरा आउ राखीगढ़ी एकर प्रमुख केन्द्र हल ।[6] बरिस २०१४ मे भिरड़ाणाके सिन्धुघाटी सभ्यताके अखन तकके खोजल गेल सबसे प्राचीननगर मानल गेलहे, जे लगभग ७५०० से ६५०० ईपू के बीच बसल हल ।[7][8][9] ब्रिटिशकालमे होएल खुदाईके आधारपर पुरातत्ववेत्ता आउ इतिहासकारके अनुमान हे कि ई अत्यन्त बिकसित सभ्यता हल आउ ई नगर अनेक बेर बसल आउ उजड़ल हल ।[9]

सिन्धुघाटी सभ्यता अपन आरम्भिककालमे, ३३०० से २६०० ई॰पू॰

चित्रदीर्घा[edit | edit source]

एकरो देखी[edit | edit source]

सन्दर्भ[edit | edit source]

  1. Habib 2002, पृ॰ 44.
  2. Wright 2009, पृ॰ 10.
  3. Habib 2002, पृ॰प॰ 13–14.
  4. Law 2008, पृ॰ 83.
  5. Ludvík 2007, पृ॰ 11-13.
  6. Giosan et al. 2012.
  7. Rao 2005.
  8. Dikshit 2013.
  9. 9.0 9.1 Sarkar 2016.