Wp/mag/इम्फाल्
| इम्फाल ꯏꯝꯐꯥꯜ | |
|---|---|
| राजधानीनगर | |
| निर्देशाङ्क: 24°48′25″N 93°56′17″E / 24.807°N 93.938°Eनिर्देशाङ्क: 24°48′25″N 93°56′17″E / 24.807°N 93.938°E | |
| देश | |
| राज्य | मणिपुर |
| मण्डल | इम्फाल पश्चिम, इम्फाल पूर्व |
| जनसङ्ख्या (2011) | |
| • कुल | २,६८,२४३ |
| भाषा | |
| • प्रचलित | मणिपुरी |
| समयमण्डल | युटिसि+५:३० (भारतीय मानक समय) |
इम्फाल् (मनिपुरी: ꯏꯝꯐꯥꯜ ) भारतके मणिपुर राज्यके राजधानी हे । ई ऐतिहासिक नगरके केन्द्रमे भूतपूर्ब मणिपुर राज्यके गद्दी, कङ्गला महल, के खण्डहर उपस्थित हे । इम्फाल नगर इम्फाल पच्छिम मण्डल आउ इम्फाल् पूरब मण्डल दुनोमे बिस्तारित हे, आउ नगरके अधिकांश जनसङ्ख्या एकर पच्छिमीभागमे निबास करहे । इम्फाल् भारत सरकार द्वारा अनुसूचित स्मार्ट नगरमे से एक हे ।[1][2]
पर्यटन
[edit | edit source]श्री गोविन्ददेवजी मन्दिर
[edit | edit source]
ई मन्दिर मणिपुरके पूर्व शासकके महलके भिरुये हे आउ वैष्णवके पावन तीर्थस्थल हे । ई दु स्वर्ण गुम्बद सहित एगो सरल किन्तु सुन्दर निर्माण हे । एकरामे एगो पक्का प्राङ्गण आउ सभागारो हे । एहाँके मुख्य देवता श्री राधा-कृष्ण हथ जिनखा साथे बलराम आउ कृष्णके मन्दिर एक दने हे त दोसर दने जगन्नाथ, बलभद्र एवं सुभद्राके मन्दिर हे ।
शहीद मीनार
[edit | edit source]
इम्फालके पोलोग्राउण्डके पूरुब दने ई मीनार बीर टिकेन्द्रजीत पार्कमे खड़ा हे । ई ब्रिटिश सेनाके विरुद्ध १८९१ के युद्धके मणिपुरी शहीदके यादमे बनल हे । ई मीनार फोटो खीचेवालाके मुख्य आकर्षण हे ।
युद्ध स्मारक
[edit | edit source]
द्वितीय विश्वयुद्धमे मरल भारतीय आउ ब्रिटिश सैनिकके समाधि आउ कब्र ।
मणिपुर चिड़ियाघर
[edit | edit source]सिङ्गदा
[edit | edit source]९२१ मीटरके ऊँचाई पर ई सुन्दर पिकनिक स्थल इम्फालसे १६ किलोमीटर दूर हे ।
लाङ्गथबल
[edit | edit source]
ई भारत-बर्मा सीमासे ६ किलोमीटर दूर हे । लाङ्गथाबल एगो छोटसुन पहाड़ी हे जे एगो पुरान ऐतिहासिक स्थलके अवशेषसे भरपूर हे । ई एगो सुनियोजित स्थल हे जने भलन भोजन आउ कुछ दोस्तके साथे दुबारा आएल अनिवार्य हे ।
रेड हिल (मैबाम लोकपा चिङ्ग)
[edit | edit source]ई इम्फाल नगरसे लगभग १७ किलोमीटर दक्षिणमे टिडिम मार्ग पर एगो पहाड़ी हे । ई एगो लड़ाईसे भरपूर स्थल हल जे द्वितीय विश्वयुद्धमे मित्र देश आउ जापानी सेनाके बीच भीषण युद्ध होलहल । जापानी युद्धके दिग्गज ई पहाड़ीके तलहटीमे एक स्मारक बनवौलन हल आउ एकरा "भारत शान्ति स्मारक" नाम देल गेल हल ।
सम्बन्धित लेख
[edit | edit source]सन्दर्भ
[edit | edit source]- ↑ "Manipur: Geography and Regional Development," Vedaja Sanjenbam, Rajesh Publications, 1998, ISBN 9788185891194
- ↑ "Census of India, 1991: Manipur," Census of India, 1991, Manipur, India
- Wp/mag/Wikipedia page with obscure country or subdivision
- Wp/mag
- Articles containing Meitei-language text
- Wp/mag/Lang and lang-xx using deprecated ISO 639 codes
- Wp/mag/विकिडेटा पर अनुपलब्ध निर्देशाङ्क
- Wp/mag/ज्ञानसन्दूक अवस्थापनमे अज्ञात प्राचलके प्रयोग करैत पन्ना
- Wp/mag/इम्फाल
- Wp/mag/भारतीय राजधानीनगर
- Wp/mag/इम्फाल पश्चिम मण्डल
- Wp/mag/इम्फाल पूर्व मण्डल
- Wp/mag/मणिपुरके नगर