Wp/kus/Kwaku Kwarteng

From Wikimedia Incubator
< Wp‎ | kus
Wp > kus > Kwaku Kwarteng
Kwaku Kwarteng
human
Sex or gendermale Dɛmisim gbɛlima
Country of citizenshipGhana Dɛmisim gbɛlima
Name in native languageKwaku Agyemang Kwarteng Dɛmisim gbɛlima
Given nameKwaku Dɛmisim gbɛlima
Family nameKwarteng Dɛmisim gbɛlima
Date of birth12 February 1969 Dɛmisim gbɛlima
Place of birthKokofu Dɛmisim gbɛlima
Native languageAsante Dɛmisim gbɛlima
Languages spoken, written or signedEnglish, Asante Dɛmisim gbɛlima
Occupationpolitician, civil engineer, economist Dɛmisim gbɛlima
EmployerNew Patriotic Party Dɛmisim gbɛlima
Position heldMember of the 7th Parliament of the 4th Republic of Ghana, Member of the 6th Parliament of the 4th Republic of Ghana, Member of the 8th Parliament of the 4th Republic of Ghana Dɛmisim gbɛlima
Educated atUniversity of Ghana, Kwame Nkrumah University of Science and Technology, St. Peter's Boys Senior High School Dɛmisim gbɛlima
Work locationObuasi Dɛmisim gbɛlima
Member of political partyNew Patriotic Party Dɛmisim gbɛlima
Candidacy in election2016 Ghanaian general election, 2012 Ghanaian general election, 2020 Ghanaian general election Dɛmisim gbɛlima
Religion or worldviewChristianity Dɛmisim gbɛlima

Kwaku Agyemang Kwarteng anɛ Ghana pɔlitis nwɛ’ɛd, ba da du’a nɛ Burnya nwaris ayi' la li dabisim pii nɛ ayi’ daar yυυm tusir nɛ kɔbisiwai nɛ pisyuobʋ nɛ awai la ni[1] O zin’inɛ Obuasi West linɛ bɛ Ashanti Region Ghana sυ’υlυm la wadmaanib kυk la zug nɔɔr ayi'. O anɛ Wabυg Na’adɔɔg nid ka an Minista kanɛ gɔsidi ti ligidi nam yɛla la nya’andɔl.[2][3][4][5]

O vυm pin’ilυg

Ba da du’a Kwaku Kwarteng nɛ  Burnya nya'aŋ nwaris ayi' la li dabisim pii nɛ ayi’ daar yυυm tusir nɛ kɔbisiwai nɛ piisyuobʋ nɛ awai la ni n bɛ Kokofu linɛ bɛ Ashanti Region, Ghana nwa la.[6] O da keŋɛ Kwame Nkrumah University of Science and Technology linɛ bɛ Kumasi la naae ka di’e Digirii kasɛta gbaυŋ linɛ an civil engineering yυυm tusir nɛ kɔbiswai nɛ piswai nɛ ayuobʋ la ni.[6][7] Ka yυυm tusa ayi’ nɛ pii nɛ atan’ la ni ka o lɛn tɔlis sakur kanna ni ya’as naae ka di’e o mastɛs Digirii kasɛta gbaυŋ linɛ an civil engineering. O mɛ da lɛn keŋ University of Ghana maal o M.A. kasɛta gbaʋŋ kanɛ an Economic Policy Management la yυυm tusa ayi’ nɛ awai la ni.[6][8][9]

O tυυma

Kwaku Kwarteng tʋʋma pamm anɛ pɔlitis nwɛ'ɛb. Onɛ da pian’adi tisi Gɔmina kat wa’ae nɛ ligidi nam yɛla lin da ayi’ daar yυυm tusa ayi’ nɛ ayuobʋ la ni n ti paae yυυm tusa ayi’ nɛ awai la ni la.[6] Ti Ghana Gɔmina kυdυg John Agyekum Kufour n da sig kυk la zug yυυm tusa ayi’ nɛ awai la ni la, ka ba gaŋ o ye o an onɛ an sa’an-sa'an Wabυg Na’adɔɔg la ni, lin da yi yυυm tusa ayi’ nɛ piiga la ni ti paae yυυm tusa ayi’ nɛ pii nɛ atan’ la ni la.[8]

Yυυm tusa ayi’ nɛ pii nɛ yinne la ni ka Wabυg Na’adɔɔg dim la da gaŋ o ye o zi’enɛ nya' Obuasi West sυ’υlυm linɛ da nan yɔ’ɔg paalim la wadmaanib kυk la. Yυυm tusa ayi’ nɛ pii nɛ ayi’ vɔɔt la ni la ka on nɛ John Alexander Ackon onɛ da an Ma’asim Tiig nid la nɛ Abubakar Sadick Iddris onɛ da an  Progressive People's Party nid la nɛ Ayishetu Tahiru onɛ da an Ma'asim Na'adɔɔg nid la nɛ Isaac Fordjour onɛ da zi’en o mɛŋ nyari la, o da di ya ka bas ba wυsa. Kwarteng da paamnɛ vɔt bam 31,101 n yi’ vɔt la wυsa kanl linɛ da an 48,254 la ni, kɔbiga pυυginɛ o da mɔri 64.45% vɔt.[8] On da an wadmaan n bɛ wadmaanib yir la ni la, o da paas kpɛɛm sieba ni bɛdigʋ hali li sieba anɛ kpɛɛm banɛ gɔsid labaya yɛla nɛ banɛ gɔsid ban na niŋ si’em ka nɔŋ sɛrigir yɛla la ni.[8]

 Burnya nya’aŋ nwarig yinne la yυυm tusa ayi’ nɛ pii nɛ ayɔpɔi la ni ka Ghana Gɔmina Nana Akufo-Addo da gaŋ Kwarteng nɛ Charles Adu Boahen ye ba an Minista banɛ gɔsidi ti ligidi yɛla la nya’andɔlib. Ken Ofori-Atta aan ba kpɛɛm. Yυυma tusa yi’ nɛ pii nɛ ayɔpɔi la ni ka kpɛɛm banɛ gɔsid Minista gaansυg yɛla la da gaŋ Kwarteng. Saŋkanɛ ka ba da vɛɛnsidi o la o yɛl la da kɛnɛ ka John Dramani Mahama nwɛ’ sam hali wυυ billion ayɔpɔi ti Ghana cedis la bɛ lυgυr kɔn’ɔb-kɔn’ɔb ni.[10] Amaa ka Ma’asim Tiig Na'adɔɔg dim duoe zi’en santir ka ye o ma’adnɛ ka bam pυ bas sammɛ.[11] Kwarteng da si’iŋi mukid ye o sυŋ ka siidi la sie teŋin bi’ela. Kpɛɛmnam la da sid gaŋ o ye o an ti ligidi Minista la nya’andɔl.[12][13][14][15]

Yυυm tusa ayi’ nɛ pii nɛ ayuobʋ vɔɔt la ni la, ka ba vɔɔt ka o di, o da mɔri vɔɔt kal 32,049 ka NDC nid, John Alexander Ackon mɛ mɔr vɔɔt kal 11,587 .[16][17] Yυυm tusa ayi’ nɛ pisi vɔɔt la ni ka ba da lɛn vɔɔt ka o di[18] o da mɔri vɔɔt kal 33,383 ka NDC nid Faustilove Appiah Kannin mɛ mɔr vɔɔt kal 15,141 .[19] Onɛ an[20] ligidi Minista la nya’andɔl.[5]

On paas kpɛɛm sieba ni la yɛla

O da paas kpɛɛm banɛ gɔsidi ti ligidi nam yɛla la ni[21] ka lɛn paas kpɛɛm banɛ gɔsid ban na niŋ si’em ka nɔŋ sɛrig la yɛla.[22] O paas kpɛɛm banɛ gɔsid labaya yɛla ni n bɛ wadmaanib yir la ni.[23][24] Nannanna onɛ an kpɛɛm banɛ gɔsidi ti ligidi yɛla la kυkdaan.[9]  

O vυm bɛllim

Kwarteng di pu’a mɔr biis atan’. O anɛ Kristo biig, ka ken Catholic pʋ'ʋsʋm [8]

Gbanvɛɛnsa

  1. http://ghanamps.com/mps/details.php?id=2708
  2. https://web.archive.org/web/20171115211204/http://www.odekro.org/person/agyemang-kwaku-kwarteng/
  3. https://www.google.com.gh/search?q=kwaku+kwarteng+vetting+parliament&ie=utf-8&oe=utf-8&client=firefox-b&gfe_rd=cr&dcr=0&ei=B1cMWqnODqTA8gfk6IG4CQ
  4. https://web.archive.org/web/20230525100943/https://mofep.gov.gh/?q=about/staff/kwaku-agyeman-kwarteng
  5. 5.0 5.1 https://citinewsroom.com/2020/07/kwaku-kwarteng-cuts-sod-for-road-project-in-obuasi/
  6. 6.0 6.1 6.2 6.3 https://en.wikipedia.org/wiki/Kwaku_Kwarteng#:~:text=Cookie%20statement-,%22Ghana%20Parliament%20member%20Kwaku%20Agyeman%20Kwarteng%22.%20www.ghanaweb.com.%20Archived%20from%20the%20original%20on%2016%20November%202017.%20Retrieved%2015%20November%202017.
  7. http://ir.knust.edu.gh/bitstream/123456789/5586/1/Kwaku%20Agyeman%20Kwarteng.pdf
  8. 8.0 8.1 8.2 8.3 8.4 https://en.wikipedia.org/wiki/Kwaku_Kwarteng#:~:text=Cookie%20statement-,Ghana%2C%20ICT%20Dept.%20Office%20of%20Parliament.%20%22Parliament%20of%20Ghana%22.%20www.parliament.gh.%20Retrieved%2015%20November%202017.
  9. 9.0 9.1 https://www.parliament.gh/mps?mp=130
  10. https://www.modernghana.com/news/761377/kwaku-kwarteng-oppong-nkrumah-among-first-batch-of-deputy.html
  11. http://www.myjoyonline.com/business/2017/january-10th/ofori-atta-kwarteng-and-adu-boahene-for-finance-ministry.php
  12. http://www.myjoyonline.com/business/2017/march-28th/minority-leader-jabs-kweku-kwarteng-over-tax-exemptions.php
  13. https://web.archive.org/web/20171115225504/http://m.classfmonline.com/1.10891156
  14. https://en.wikipedia.org/wiki/Kwaku_Kwarteng#:~:text=Cookie%20statement-,%22Deputy%20Ministers%20Vetting%20Begins%22.%20dailyguideafrica.com.%2027%20March%202017.%20Archived%20from%20the%20original%20on%2030%20March%202017.%20Retrieved%2015%20November%202017.
  15. http://www.ghanaiantimes.com.gh/parliament-appointments-cttee-resumes-sitting/
  16. http://www.ghananewsagency.org/economics/arrears-could-be-more-than-7-billion-kwaku-kwarteng-114916
  17. https://web.archive.org/web/20171115211412/http://www.todaygh.com/minority-leader-jabs-kwaku-kwarteng/
  18. http://citifmonline.com/2017/04/01/parliament-approves-seven-deputy-ministers/
  19. https://www.modernghana.com/ghanahome/ghanavotes/2016/result_parliamentary_all_constituency.asp?region_id=1
  20. http://ghanaelections.peacefmonline.com/pages/2020/parliament/ashanti/
  21. https://en.wikipedia.org/wiki/Kwaku_Kwarteng#:~:text=Cookie%20statement-,%22Kwaku%20Agyeman%20Kwarteng%20%7C%20Ministry%20of%20Finance%20%7C%20Ghana%22.%20www.mofep.gov.gh.%20Archived%20from%20the%20original%20on%2025%20October%202020.%20Retrieved%207%20December%202020.
  22. https://web.archive.org/web/20171115225441/http://starrfmonline.com/2017/03/22/parliament-vets-54-ministers-march-27/
  23. https://thebftonline.com/2021/11/25/2022-budget-will-address-debt-challenges-kwaku-kwarteng/
  24. https://www.myjoyonline.com/government-may-struggle-to-pay-salaries-if-parliament-fail-to-approve-1bn-loan-kwaku-kwarteng/