Wp/kus/Isaac Kwame Asiamah

From Wikimedia Incubator
< Wp‎ | kus
Wp > kus > Isaac Kwame Asiamah
Isaac Kwame Asiamah
human
Sex or gendermale Dɛmisim gbɛlima
Country of citizenshipGhana Dɛmisim gbɛlima
Name in native languageIsaac Kwame Asiamah Dɛmisim gbɛlima
Given nameIsaac Dɛmisim gbɛlima
Family nameAsiamah Dɛmisim gbɛlima
Date of birth24 December 1975 Dɛmisim gbɛlima
Place of birthMampong Dɛmisim gbɛlima
Native languageAsante Dɛmisim gbɛlima
Languages spoken, written or signedEnglish Dɛmisim gbɛlima
Occupationpolitician, policy analyst Dɛmisim gbɛlima
Educated atUniversity of Ghana, Ghana Institute of Management and Public Administration Dɛmisim gbɛlima
Member of political partyNew Patriotic Party Dɛmisim gbɛlima
Religion or worldviewChristianity Dɛmisim gbɛlima

Ba du’a Isaac Kwame Asiamah nɛ Burnya nwarig la ni[1][2] li dabisim pisi nɛ anaasi daar yυυm tusir nɛ kɔbisiwai nɛ pisyɔpɔi nɛ anu la ni O anɛ Ghana pɔlitis nwɛ’ɛd. O anɛ wadmaan n tis Atwima Mponua sυ’υlυm la. O si’iŋi an wadmaan n bɛ wadmaanib yir linɛ paas anaasi, anu, ayuobʋ, ayɔpɔi hali ti paae anii ti Ghana Republic linɛ paas anaasi la ni.[3][4][5] O anɛ Wabυg Na’adɔɔg nid. Onɛ da an Na’akim nɛ pu’asada nɛ ninwisigir di’ema Minista lin da yi Burnya nya’aŋ nwaris ayi' yυυm tusa ayi’ nɛ pii nɛ ayɔpɔi n ti paae Burnya nya’aŋ nwarig yinne, yυυm tusa ayi’ nɛ pisi nɛ yinne la ni.

O vυm pin’ilυg nɛ o sakur yɛla

Ba da du’a Isaac Asiamah n bɛnɛ Mampong ti Ghana sυ’υlυm Burnya nwarig la ni li dabisim pisi nɛ anaasi daar yυυm tusir nɛ kɔbisiwai nɛ pisyɔpɔi nɛ anu la ni ka ba da du’a o.[1][6][7] Yυυm tusa ayi’ la ni ka o da keŋ University of Ghana sakur la ni naae ka di’e o Digirii kasɛta gbaυŋ linɛ an Geography nɛ Political Science la. Lin nya’aŋ ka o tɔlis Ghana Institute of Management and Public Administration maal o mastɛs Digirii linɛ an Governance and Leadership n naae yυυm tusa ayi’ nɛ anii la ni.[6]

O Tυυma

Asiamah mɔr tυυma mi’ilim hali bɛdigʋ, Wabυg Na’adɔɔg la da nɔk o ye o an onɛ gɔsidi ba wada maalυg yɛla n bɛ ba Headquarters Ankara sυ’υlυm. Onɛ da an Wabυg Na’adɔɔg la na’akim nɛ pu’asada gbaυŋ sɔbid.[1]

O pɔlitis nwɛ'ɛb yɛla

Asiamah si’iŋi o pɔlitis nwɛ’ɛb ka an bipɔl ka da zi’en Wabυg Na’adɔɔg la zugu nyi’a di Atwima Mponua sυ’υlυm wadmaanib kυk la yυυm tusa ayi’ nɛ anu la ni.[7] On da di’e kυk la ka anɛ yυma pisi nɛ awai, onɛ an bipɔl yiiga n bɛ Ghana wadmaanib yir la ni.[8][9] onɛ an Bipɔl wadmaan n bɛ wadmaanib yir la nannanna anɛ Francisca Oteng-Mensah on ka ba da vɔɔt ka o di yυυm tusa ayi’ nɛ pii nɛ ayuobʋ la ni, o da mɔri yυma pisi nɛ atan’ ka lieb wadmaan la.[10]

On da an na’akim nɛ pu’asada nɛ ninwisigir Minista la

Burnya nya’aŋ nwarig yinne la yυυm tusa ayi’ nɛ pii nɛ ayɔpɔi la ni ka Ghana Gɔmina Nana Akuffo-Addo da gaŋ o ye o an na’akim nɛ pu’asada nɛ ninwisigir Minista n bɛ ti Ghana sυ’υlυm kpɛla. O da sυŋ ya hali ka ti Ghana ninwisigir yɛla keŋ tuon hali pamm, o da sυŋi yɔ’ɔs ninwisigir di’ema kɔn’ɔb-kɔn’ɔb Ghana kpɛla. Ti Ghana Gɔmina da sa’al o ye o mukim ninwisigir di’ema nwa n bɛ na’asaa sɔɔng dɔɔgin ka dunia dim wυsa mɛ nyɛ ti ninwisigir di’ema la gɔs ka li sυŋ ka li nɔbig.[8]

Ban da nan ye ba kpans o gɔs ka o nyi’a na’am la

Burnya nya’aŋ nwaris ayi' la li daba ayɔpɔi yυυm tusa ayi’ nɛ pii nɛ ayɔpɔi la ni ka kpɛɛm banɛ gɔsid banɛ siak ye ba zi’enɛ nyi’a na’am la da buol Asiamah ye ba vɛɛns o gɔs ye o sid paae ye o nyi’a na’am la bɛ.[11] Ban da vɛɛnsidi o ye ba gɔs la, o da yɛl ye on ya’a kena, o na gɔs Ghana ninwisigir di’ema yɛla ka li nɔbig.[12]

Ban da ye ba wa’al o ka o an Minista la

Ti Ghana Gɔmina Akuffo-Addo da wa’al Minista nam la wυsa ka wadmaanib yidim la mɛ siak tisi ba ye ba tυm Burnya nya’aŋ nwaris ayi' la li dabisim piiga daar yυυma tusa ayi’ nɛ pii nɛ ayɔpɔi la ni.[13] Asiamah mɛ da paas Minista nam piiga banɛ ka ba da gaans ye ba tυm Minista nam tυυma la ni.[14][15][16][17]

Yυυm tusa ayi’ nɛ anaasi ni vɔɔt la

Yυυm tusa ayi’ nɛ anaasi la vɔɔt la ni ka ba da vɔɔt ka Asiamah di Atwima Mponua kυk la linɛ bɛ Ghana Kumasi sυ’υlυm la.[5][18] [19]O da zi’enɛ Wabυg Na’adɔɔg la zugu nyi’a di.[18][19] O sυ’υlυm la da paas Wabυg Na’adɔɔg wadmaanib bam pistan’ nɛ ayuobʋ (36) nɛ yi wadmaanib la kanl wυsa linɛ da an pistan’ nɛ awai ( 39) la ni la n bɛ Ashanti Region la.[20] Yυυm kan Wabυg Na’adɔɔg la da mɔri wadmaanib bam kɔbiga nɛ pisi nɛ anii (128) n yi wadmaanib la kanl wʋsa linɛ da an tusa ayi’ nɛ pistan’ la ni (230).[21] Ban da vɔt la o da paamnɛ vɔt bam 30,012 n yi’ vɔt la kanl wυsa linɛ da an 44,217 la ni, kɔbiga pυυginɛ, o da mɔri 67.9%.[18][19] Onɛ John Macitse Oduro H. onɛ an Ma’asim Tiig Na’adɔɔg nid la nɛ Stephen Osei Bossman onɛ mɛ da an  Convention People's Party ka o di ka basi ba.[18][19] Kɔbiga pυυginɛ Ma’asim Tiig Na'adɔɔg nid la da mɔri 30.5% ka CPP nid la mɛ mɔr 1.7% vɔt la wυsa pυυgin.[18][19]

Yυυma tusa yi’ nɛ anii ni vɔɔt la

Yυυm tusa ayi’ nɛ anii vɔɔt la ni ka o da zi’en Wabυg Na’adɔɔg la zugu nyi’a di ba teŋin la wadmaan kυk la ya’as.[22][23] O sυ’υlυm la da paas Wabυg Na’adɔɔg wadmaanib bam pistan’ nɛ anaasi (34) n yi wadmaanib la kanl wυsa linɛ da an pistan’ nɛ awai ( 39) Wabυg na’adɔɔg nidib banɛ da di Ashanti Region sυ’υlυm la.[24] Yυυm kanna Wabυg Na’adɔɔg la da mɔr wadmaanib bam kɔbiga nɛ awai n yi wadmaanib la kanl wυsa ni linɛ da an kɔbisyi’ nɛ pistan’ la.[25] Vɔɔt kanɛ ka o da paam anɛ 25,350 n yi vɔɔt la kanl wυsa linɛ da an 44,948 la ni, ka kɔbʋg pυυgin ka o mɔr 56.4%.[22][23] Onɛ Amoah Sarpong onɛ an People's National Convention nid la nɛ Ali Yeboah onɛ da an Ma’asim Tiig nid nɛ Kofi Takyi onɛ da an Democratic People's Party nid nɛ Appiahhene Peter onɛ an Convention People's Party la da nyi’ad ka o di ka basi ba,[22][23] kɔbiga pυυginɛ ba wυsa da mɔri 0.68%, 32.01%, 0.42%, 1.12% and 9.37% n dɔl nɛ ba yυda la si’iŋi buoli kena naae si’em la.[22][23]

Yυυma tusa yi’ nɛ piina yi’ ni vɔt la

Yυυma tusa yi’ nɛ piina ayi’ la vɔt la ni ka ba vɔt ka o lɛn di n bɛ Wabυg Na’adɔɔg naba zug.[26][27] O da paamnɛ vɔt bam 33,961 n yi vɔt la kanl wυsa linɛ da an 59,300 la ni kɔbiga pυυginɛ o da mɔri 57.27% vɔt.[26][27] Onɛ Kwaku Agyemang-Mensah Ma’asim Tiig nid la nɛ Frank Tachie Mensah onɛ da an  Convention People's Party da nya’and ka o di ka basi ba.[26][27] Kɔbiga pυυginɛ Ma’asim Tiig nid la da mɔri 41.94% ka Convention People's Party nid la mɛ mɔr 0.79% vɔt.[26][27] Yυυma tusa yi’ nɛ piina yuobu la ni nɛ yυυma tusa yi’ nɛ piisi la ni ka ba da lɛn vɔti gaŋ o ya’as ye o an wadmaan n bɛ wadmaanib yir linɛ paas ayɔpɔianii la Ghana Republic linɛ paas anaasi la ni.

O vυm bɛllim

Asiamah di pu’a mɔr biis atan’.[3][4] Onɛ Kristo biig,  Anglican karimbiig.[3][4]

Gbanvɛɛnsa

  1. 1.0 1.1 1.2 http://ghanamps.com/mps/details.php?id=2629
  2. https://web.archive.org/web/20170808032640/http://www.odekro.org/person/isaac-kwame-asiamah/
  3. 3.0 3.1 3.2 https://web.archive.org/web/20160506162054/http://ghanamps.gov.gh/mps/details.php?id=88
  4. 4.0 4.1 4.2 https://web.archive.org/web/20160424231111/http://ghanamps.gov.gh/mps/details.php?id=2629
  5. 5.0 5.1 https://www.parliament.gh/mps?mp=275
  6. 6.0 6.1 https://web.archive.org/web/20170807234529/http://www.ghana.gov.gh/index.php/governance/ministers/3447-isaac-kwame-asiamah-youth-sports
  7. 7.0 7.1 http://ghananewsfeed.com/profile-isaac-asiamah-appointed-ghana-new-sports-minister-nakufoaddo
  8. 8.0 8.1 http://www.peacefmonline.com/pages/sports/soccer/201701/302970.php
  9. https://en.wikipedia.org/wiki/Isaac_Kwame_Asiamah#:~:text=limited%20content%20width-,%22Youngest%20MP%20In%20Accident%22,-.%20Ghanaweb.%2018%20December
  10. https://www.ghanaweb.com/GhanaHomePage/politics/NPP-grabs-24-female-MPs-495202
  11. http://www.myjoyonline.com/news/2017/February-7th/vetting-live-isaac-asiamah-takes-seat-black-stars-matters-set-to-dominate.php
  12. http://www.pulse.com.gh/sports/ministerial-vetting-i-wont-negotiate-black-stars-bonuses-isaac-asiamah-id6183615.html
  13. https://web.archive.org/web/20170807193826/http://www.ghanaweb.com/GhanaHomePage/NewsArchive/President-swears-in-last-batch-of-sector-ministers-509140
  14. http://www.myjoyonline.com/politics/2017/February-10th/akufo-addo-swears-in-final-batch-of-ministerial-nominees.php
  15. https://web.archive.org/web/20170807192358/http://sportsobama.com/hon-isaac-asiamah-sworn-in-as-sports-minister/
  16. https://web.archive.org/web/20170807064221/http://moys.gov.gh/moys/?p=1431
  17. https://web.archive.org/web/20170807234529/http://www.ghana.gov.gh/index.php/governance/ministers/3447-isaac-kwame-asiamah-youth-sports
  18. 18.0 18.1 18.2 18.3 18.4 http://ghanaelections.peacefmonline.com/pages/2004/ashanti/13/index.php
  19. 19.0 19.1 19.2 19.3 19.4 https://en.wikipedia.org/wiki/Isaac_Kwame_Asiamah#:~:text=limited%20content%20width-,Elections%202004%3B%20Ghana%27s%20Parliamentary%20and%20Presidential%20Elections.%20Accra%3A%20Electoral%20Commission%20of%20Ghana%3B%20Friedrich%20Ebert%20Stiftung.%202005.%20p.%C2%A0120.
  20. https://www.fact-checkghana.com/statistics-presidential-parliamentary-election-results/
  21. http://ghanaelections.peacefmonline.com/pages/2004/president/index.php
  22. 22.0 22.1 22.2 22.3 http://ghanaelections.peacefmonline.com/pages/2008/ashanti/13/index.php
  23. 23.0 23.1 23.2 23.3 https://en.wikipedia.org/wiki/Isaac_Kwame_Asiamah#:~:text=limited%20content%20width-,Ghana%20Elections%202008.%20Ghana%3A%20Friedrich%20Ebert%20Stiftung.%202010.%20p.%C2%A059.
  24. http://ghanaelections.peacefmonline.com/pages/2008/ashanti/index.php
  25. http://ghanaelections.peacefmonline.com/pages/2008/index.php
  26. 26.0 26.1 26.2 26.3 https://en.wikipedia.org/wiki/Isaac_Kwame_Asiamah#:~:text=limited%20content%20width-,Elections%202012.%20Ghana%3A%20Friedrich%20Ebert%20Stiftung.%20p.%C2%A0130.
  27. 27.0 27.1 27.2 27.3 http://ghanaelections.peacefmonline.com/pages/2012/ashanti/13/index.php