Wp/kus/Fiifi Fiavi Kwetey

From Wikimedia Incubator
< Wp‎ | kus
Wp > kus > Fiifi Fiavi Kwetey


Fiifi Fiavi Kwetey
human
Sex or gendermale Dɛmisim gbɛlima
Country of citizenshipGhana Dɛmisim gbɛlima
Date of birth2 June 1967 Dɛmisim gbɛlima
Place of birthNogokpo Dɛmisim gbɛlima
Languages spoken, written or signedEnglish, Ewe, French Dɛmisim gbɛlima
Occupationpolitician, consultant Dɛmisim gbɛlima
Position heldMember of the 7th Parliament of the 4th Republic of Ghana, Member of the 6th Parliament of the 4th Republic of Ghana, Minister for Food and Agriculture, Minister for Transport and Telecommunications Dɛmisim gbɛlima
Educated atUniversity of Ghana, Bishop Herman College Dɛmisim gbɛlima
Affiliation stringMinistry of Food and Agriculture of Ghana Dɛmisim gbɛlima
Member of political partyNational Democratic Congress Dɛmisim gbɛlima
Religion or worldviewChristianity Dɛmisim gbɛlima
Participant inWorld Economic Forum Annual Meeting 2015, World Economic Forum Annual Meeting 2016 Dɛmisim gbɛlima

Fiifi Fiavi Kwetey ka ba du’a o daba ayi nwadisa ayuobʋ la yʋʋm tusur yinne, kⴢbʋs wai nɛ pisyuobʋ nɛ ayⴢpⴢi (1967) la anɛ Ghana pɔlitis nwɛ’ɛd, nɛ National Democratic Congress[1] party la gbaŋ sⴢbid (General Secretary) Ghana[2][3] wʋsa. O niŋ Ketu South sʋ’ʋlim, Ghana wadmaan nⴢⴢr ayi. O da an National Democratic Congress (NDC)[4][5][6] party la Propaganda Secretary.

Vʋm pin'ilig nɛ sakur ken

Ba du’a Kwetey nɛ Hohoe, ka o lɛɛ yinɛ Nogokpo. Temisa ayi bɛnɛ Volta Region, Ghana[7]. O keŋi o sakur nɛ Bishop Herman College bɛ Kpando la nɛ yʋʋm tusur yinne, kⴢbʋs wai nɛ pisnii nɛ ayⴢpⴢi (1987), ani ka o paam O level gbaʋŋ (Certificate). O tⴢlisi keŋ Achimota School n zamisi yi nɛ A level gbaʋŋ (Certificate)[8][9]. O keŋ University of Ghana mⴢr Bachelor of Arts in Economics and Psychology. Yʋʋm tusur yinne, kⴢbʋʋs wai nɛ piswai nɛ anaasi (1994) la nii, o da paam Doplomes de la Chambre de Commerceet d’industrie de Paris[7][3] (CCIP) (Chamber of Commerce and Industry’s Higher Diploma, Paris). Kwetey mⴢr  University of Ghana[10] la B A HONS.

O tʋʋma yɛla

University la ya’aŋa, Kwetey da maal National Service nɛ Parliament office ni, nwadis piiga la yʋʋm tusur yinne, kⴢbʋs wai nɛ piswai nɛ atan’ (1993) la ni ti paae nwadisa ayⴢpⴢi la yʋʋm tusur yinne, kⴢbʋs wai nɛ piswai nɛ anaasi (1994)[11] la ni. Lin nya’aŋaa, o keŋ Investment Bank Strategic African Securities tʋʋma zin’iginɛ an Financial Analyst nɛ stockbroker. Yʋʋm tusur yinne, kⴢbʋs wai nɛ piswai nɛ anu la nwadisa ayuobʋ la ni, o da lɛn tʋm nɛ CDH Financial Holdings Ltd n aan ba Funds Manager, Investment Analyst nɛ Stockbroker, lin yi yʋʋm tusur yinne, kⴢbʋs wai nɛ piswai nɛ anii la nwadis anaasi (April 1998) nii ti paae yʋʋm tusa ayi nɛ ayi la, nwadisa ayi la ni. Tʋʋm bama saŋa, o da lɛn an pa’an nɛ ligidi yɛla zamisʋg, Ghana Stock Exchange[11].

O pɔlitiks tʋʋma

On nan bɛ sakurin ka an sakurbibis la tuongat la, o da anɛ National Democratic Congress wili bɛ University of Ghana Legon Campus[11] la kʋkraan. Nwadis piinɛ ayi la, yʋʋm tusa ayi nɛ anu (2005) la ni, Kwetey da nya’ NDC kpɛŋ vⴢⴢtʋg ka da di ya’ani  da lieb banɛ da pian’adi tit NDC la zan’ kpɛɛm. kpɛŋ nwa tʋʋma nii, kan ka o party la da pʋdi li ye, Propaganda Secretary la, o tʋʋm da anɛ o zɛrigid party banɛ kpɛlim bɛ’ɛd yɛla, ka lɛɛ pian’adi kɛt ka o party la tʋʋm sʋma nied paalʋ platforms ni.[11][12][13] Nɛ’ɛ nyya’aŋ ka ba tiak yʋ’ʋr la yis Propaganda Secretary la ni n yʋʋn an National Communication Officer.[12]

Gɔbina lʋgʋr tʋʋma ni

Yʋʋm tusa ayi nɛ awai (2009) la nii, John Atta Mills da gaŋ o k’o aan Finance Minister, nya’andⴢl Kwabea Dufour da an Finance Minister saŋa si’a la.  O da digil nⴢⴢri zi’el ka  pin’il tʋʋma nɛ nadisa anaasi la yʋʋma tusa ayi nɛ awai (April 2009) la ni, ban da vɛɛns o Parliament[14][13] nii naae la. Ani k’o tʋm ti paae nwadig yinne la yʋʋm tusa ayi nɛ piinɛ atan’ (2013)[15] la ni.

Wadmaan tʋʋma ni

Yʋʋm tusa ayi nɛ piinɛ ayi la ni (2012) la ni, Kwetey da di ya’an Ketu South National Democratic Congress tuongat vⴢⴢtʋg kanɛ da na kɛ k’o paas yʋʋm kan wadmaanib vⴢⴢtʋgʋn la. Vⴢⴢt kan nii, o da paam vⴢⴢtnam 403 nyaŋi lub  Albert Ziga, sankan wadmaan onɛ da paam vⴢⴢtnam 60 n niŋa atan’ daan nɛ Raphael Alorwu, onɛ da paam vⴢⴢtnam 82 n da niŋa ayi daan, ka Nyphson Agbagedy mɛ da paam vⴢⴢtnam 30.[16] [17]Kwetey da ti di ya’an Keyu South wadmaannam gaansʋg la nɛ 77,837 vⴢⴢtnam linɛ an 88.92% Ghana wadmaannam vⴢⴢtʋgʋn la, n lⴢb New Patriotic Party Godwin Yayra Nkuawu, onɛ da paam 4,122 vⴢⴢtnam linɛ an 4.71%.[18]

2015 yʋʋm la ni, Fiifi Kwetey da lɛn zi’en National Democratic Congress party la zugu nya’a Ketu South wadmaannam vⴢⴢtʋgʋn la. O da paam vⴢⴢtnam 146,10 linɛ an 86.13% n lⴢb Sylvanu Amedorme onɛ da paam 1,375 vⴢⴢtnam, ka Kuadugah paam 637 vⴢⴢtnam Denu teŋi bɛ Volta region[19][20] la.

O da di ya’an 2016 vⴢⴢtʋgʋn la n niŋ Ketu South wadmaan yʋʋma anaasi ya’as  Parliament of Ghana. O da paam nɛ 48,723 vⴢⴢtnam linɛ an 65.47% n lⴢbi o tiraan Jim Yao Morti, onɛ da zi’enɛ o mɛŋ zugu nya’a la 18,643 vⴢⴢtnam linɛ an 25.04%.[21] Jim Yao Morti da anɛ NDC party la niŋkʋdʋg ka party la da yis o vɛɛnsʋg la saŋa k'o da zi'en independent candidate.[22][23]

Gɔbina kpɛŋ tʋʋma

John Dramani Mahama da gaŋ Kwetey niŋ o Minister of State at the Presidency onɛ gⴢt Financial and Allied Istitutions nwadisa ayi la yʋʋm 2013[24] ni. O tʋʋm da anɛ o tʋm nɛ ligidi zanlim yɛla lʋgʋr la’am nɛ zugraan ⴢfissin ka li gⴢsid ligidi zanlim tʋʋma zin’is. Tʋʋm kan ni la o da gaans nidiba anu la’as ye ba gⴢs National Pension Regulatory Authority (NPRA). Ba tʋʋm da anɛ ba pin’il yʋʋma atan’ ya’am paasʋg zamisʋg nɛ Swiss Government.[25] Swiss gⴢbina la da tis Ghanaian Government ligidi 2.4million ye li sʋŋ k aba zami ya’am paasʋg, ka sʋŋi tɛnrig tʋʋma la lʋgʋr la ka ba nyaŋi tʋmmɛ ba tʋʋma tutuaa ka Ghana[25] nimbanɛ tʋm ba tʋʋma paae li bɛn ka kuli vʋ’ʋsid la na mⴢr yadda nɛ ba.

Koub nɛ gʋ'ʋl lʋgʋr tʋʋma

O da tʋm nɛ nɛ' ka da ti lɛn di'e Minister of Food and Agriculture tʋʋma ya'as Clement Kofi Humado[26][27] nu'ugun. O tʋʋma ligidi zanlim yɛla ni da anɛ o gɔs ka kuob nɛ gʋ'ʋl lʋgʋr la bun zʋʋd bɛdigʋ kɛ ka li sie a mɔr diibi kpɛn' Ghana na, ka lɛɛ mɔrɛ titi kuosidi tisid sʋ'ʋlim sieb dim. O pʋtɛn'ɛr da anɛ o kɛ ka kuob nɛ gʋ'ʋl lʋgʋr (agriculture sector)[28] la kpɛ' kpikpiʋŋʋn nɛ zʋʋd la ka ka' ye ba kuod nɛ diid yɛla ma'a nɛ.

Ani nya'aŋa, ba da kɛ k'o keŋ Ministry of Transport di'e Mrs. Dzifa Ativor on da sɔb gbaʋŋʋ sig ka bas tʋʋma la ka li anɛ ye o zaŋ nɛ GHS 3.6 di lɔr gʋlʋb ni.

O vʋm bɛllim

 O pu'a anɛ Naomi Kwetey ka ba mɔr biisa anaasi.[11]  

O ki'is mɔr pʋ'ʋsim

On da an NDC propaganda secretary nɛ onɛda sa'an zugraan kʋdʋg Rawlings, saŋa si'a la, 2007 yʋʋm la ni, o da yɛl banɛ da tʋm US Embassy yʋʋm kan la on nɛ ban sɔnsʋgin ye, ''mɔr kʋ tun'oe niŋ zugraan Republic of Ghana''[29] nwa nii. O da yɛl ya'as ye nidib kʋ yɛllɛ paalʋ nii. US diplomatic cables pian'aki da yi paalʋ 2010 yʋʋm la ni da kɛ ka o da pian'a Lin. O pian'ak la da daam Ghana mɔr pʋ'ʋsim la nidib bɛdigʋ kɛ ka bada yɛl yɛ o nwɛn' be nʋ'ʋg. Amaa o da pʋ nwɛn' nu'ug muslim communuty[6] la hali ti pass nwadisa atan' la 2015 yʋʋm la ni.

Iem kpɛ ni mɛn

Gbanvɛɛnsa

  1. https://www.graphic.com.gh/news/politics/fifi-kwetey-elected-general-secretary-of-ndc.html
  2. http://www.graphic.com.gh/news/general-news/transport-ministry-pledges-to-support-gma-enhance-maritime-safety.html
  3. 3.0 3.1 https://web.archive.org/web/20131020075001/http://www.parliament.gh/members_details.php?ddt=364
  4. http://www.ghanaweb.com/GhanaHomePage/NewsArchive/artikel.php?ID=218080http://www.ghanaweb.com/GhanaHomePage/NewsArchive/artikel.php?ID=218080
  5. https://web.archive.org/web/20160313082421/http://comment.peacefmonline.com/pages/features/201109/69266.php
  6. 6.0 6.1 https://web.archive.org/web/20111109220801/http://www.ghanadot.com/news.ghanadot.npp.091411a.html
  7. 7.0 7.1 http://www.ghanamps.com/mps/details.php?id=5302
  8. https://www.graphic.com.gh/features/opinion/tears-for-lauretta-and-fiifi-kwetey.html
  9. https://www.graphic.com.gh/news/politics/boasting-about-one-s-academic-success-is-vanity-fifi-kwetey-tells-franklin-cudjoe.html
  10. https://www.ghanaweb.com/person/Fifi-Kwetey-2794https://www.ghanaweb.com/person/Fifi-Kwetey-2794
  11. 11.0 11.1 11.2 11.3 11.4 https://www.modernghana.com/news/958188/fis-journey-how-well-do-you-know-hon-fifi-fiavi.html
  12. 12.0 12.1 https://web.archive.org/web/20190917165509/http://tv3network.com/politics/ndc-propaganda-secretary-post-now-communications-officer
  13. 13.0 13.1 https://www.modernghana.com/news/205995/fiifi-fiavi-kwetey-daring-and-defiant-deputy.html
  14. https://www.myjoyonline.com/news/fiifi-kwetey-others-sworn-into-office/
  15. https://www.ghanabusinessnews.com/2012/10/31/deputy-finance-minister-appeals-to-companies-to-honour-tax-obligations/
  16. https://www.modernghana.com/news/397938/fifi-kwetey-wins-ketu-south-primaries.html
  17. https://www.myjoyonline.com/news/fiifi-kwetey-battles-mp-over-ketu-south-seat/
  18. http://ghanaelections.peacefmonline.com/pages/2012/volta/ketu_south/
  19. https://www.ghanabusinessnews.com/2015/12/31/fifi-kwetey-wins-ketu-south-election/
  20. https://www.graphic.com.gh/news/politics/ketu-south-ndc-selects-2016-candidate.html
  21. http://ghanaelections.peacefmonline.com/pages/2016/parliament/volta/ketu_south/
  22. https://www.modernghana.com/news/656643/suspended-and-disqualified-parliamentary-aspirant.html
  23. https://dailyguidenetwork.com/ketu-south-political-giants-fall/
  24. https://www.ghanabusinessnews.com/2013/02/15/parliament-approves-nine-more-presidential-appointees/
  25. 25.0 25.1 https://newsghana.com.gh/fifi-kwetey-inaugurated-a-five-member-steering-committee-for-npra/
  26. https://www.myjoyonline.com/news/list-of-mahamas-new-ministers-and-deputy-ministers/
  27. https://web.archive.org/web/20190905122216/http://www.tv3network.com/news/mahama-nominates-former-boss-spio-garbrah-as-trade-and-industry-minister
  28. https://www.modernghana.com/news/958188/fis-journey-how-well-do-you-know-hon-fifi-fiavi.html
  29. http://www.modernghana.com/news/349263/1/muslims-cant-be-president-fifi-kwetey.html