Wp/kck/TjiVenda

From Wikimedia Incubator
< Wp‎ | kck
Wp > kck > TjiVenda

Tjivenda, tjozimbgwa kakale tjiyi Luvenda, lulimi gwe Bhantu, gwakamilidziwa gohingisiwa muntabi dzahulumente ku Africa Burwa. Golebelekwa kwazo ndeBaVenda bagele muntha yekubunanzwa ku Africa Burwa kudunhu leLimpopo, ndebabanhu bemaLemba kuhango ye Zimbabwe. TjiVenda tjondidzana ndetjiKalanga, tjinolebhgwa kwazo kuhango yeZimbabwe ndeku Botswana. Ndelubaka gwe apartheid ku Africa Burwa, kwakabumbiwa lubahhe gwebanhu batema, BaVenda akapiwha mkanha bo kuti bewhane banhu banobamila betjiVenda bekuAfrica Burwa.

Mubagwa kwebanhu bose nde 2011 kunoyi isensasi, kwakawangwa kuti BaVenda anolebeleka tjiVenda bagele mudzintha dzinotebela: Mukhansili ye Makhado, kunabanhu banoswika 350,000; Khansila ye Thulamela , ibabanhu banoswika 370,000; Khansili ye Musina, inabanhu banoswika 35,000; nde Khansili ye Mutale , inabanhu banoswika 89,000. Bunji gwebanhu bose banolebeleka tjiVenda mu ntunhu weVhembe unoswika 844,000. Kudunhu yeku Gauteng kunabanhu banoswika 275,000 banotjilebeleka tji Venda. Kukoti bamwe banotjilebeleka bengaba pasi kwe10,000 bahele hango yose ye Africa Burwa. Bunji gwebanhu banolebeleka tjiVenda kuhango yose ye Africa Burwa banoswika 1.2 miliyoni kene 2.2% yebanhu bose baku Africa Burwa, koleba kuti banhu banolebeleka tjiVenda, lulimi gutukunhunhu kuhango yeAfrica Burwa bahhomanana kwazo banotebegwa ndelulimi gwetjiTebele inabanhu bali 1.1 miliyoni banotjilebeleka.