Wp/isv/Republika Komi

Komi ženy v narodnoj oděži

Narodny park Jugid Va

Rěka Vym

Republika Komi (zyr.: Коми Республика; rus.: Республика Коми) jest avtonomna republika in Rosijskoj Federacije, razpoloženy v sěverovozhodnoj, prigraničnoj česti Evropskoj Rosije, zapadno od Urala. Povrhnja republiky jest 416 774 km², ale v njej živut samo 901 189 ljudij (2010 g.), to znači: 2,44 člověka na kvadratny metr. Pralěsy, največše v Evropě, obsegajut bolje neželi 70% teritorije republiky, prěd vsim jejnu sěvernu čest. Okolo 7,7% zemji skladaje se iz močarov. Najdolžejše rěky v republikě sut Pečora (na sěveru) i Vyčegda (na jugu).

Stoličny i največši grad v Republikě Komi jest Syktyvkar (naseljenje: 235 006 v 2010 g.). Republika imaje dva oficialne jezyky: russky i komi-zyrjansky. Samo 23% žiteljev republiky prinaležet k jejnomu prvobytnomu, finovugorskomu naseljenju, Komi-zyrjani. 65% naseljenja sut etnični Rusi, ačekoli v 1926 g. jihno čislo bylo toliko 6,6%.

Historija

22-ogo avgusta 1922 goda, poslě ustanovjenja Sovětskogo Sojuza, byl ustanovjen Avtonomny okrug Komi-Zyrjanov (zyr.: Коми (Зыряна) асвеськӧдлан обласьт, rus.: Автономная область Коми (Зырян)). Glavny grad okruga stal Ust-Sysolk, ktory byl prěimenovany v 1930 g. na Syktyvkar.

5-ogo dekembra 1936 g. vměsto avtonomnogo okruga byla ustanovjena Avtonomna Sovětska Republika Komi (zyr.: Коми Автономнӧй Сӧветскӧй Социалистическӧй Республика).

29-ogo avgusta Vrhovny Sovět A.S.R.K. proglasil suverenitet republiky. Poslě razpada Sovětskogo Sojuza Vrhovny Sovět republiky 26-ogo maja 1992 g. utvrdil zakon, měnjajuči nazvu A.S.R.K. v Republika Komi.

Politika

Najvysši zakonodateljny organ v Republikě Komi jest jednopalatny parlament, tako zvany Državny Sovět (zyr.: Каналан Сӧвет, rus.: Государственный Совет), ktory zastupil Vrhovny Sovět v 1995 g. Državny Sovět sostoji se iz trideseti členov, izbiranyh naseljenjem republiky na termin četyreh lět. Od izborov v 2020 g. šest partij imaje svojih prědstaviteljev v Državnom Sovětu:

• 20 v imeni Jedinoj Rosije (zyr.: Ӧтувъя Россия, rus.: Единая Россия)
• 4 v imeni Komunističnoj partije Rosijskoj Federacije (KPRF)
• 3 v imeni Liberalno-demokratičnoj partije Rosije (LDPR)
• 1 v imeni partije Spravědliva Rosija – Patrioti – Za pravdu
• 1 v imeni Zelenoj alternativy (zyr.: Турунвиж альтернатива, rus.: Зелёная альтернатива)
• 1 v imeni partije Otčina (rus. Родина).

Najvysša dolžnost v republikě jest glavnik (zyr.: юралысь, zyr.: глава), ktory jednovrěmenno jest prezident i prědsědatelj vlady. Glavnika izbiraje parlament na termin četyreh lět. Od goda, v ktorom dolžnost glavnika byla ustanovjena, pet osob izpolnjalo ju, srěd ktoryh toliko jedin – Gajzer – byl etničny Komi:

Glavniki Republiky Komi		od	do
	Jurij Aleksejevič Spiridonov (Юрий Алексеевич Спиридонов) (1938–2010)	7-ogo junija 1994 g.	15-ogo januara 2002 g.
	Vladimir Aleksandrovič Torlopov (Владимир Александрович Торлопов) (1949)	15-ogo januara 2002 g.	15-ogo januara 2010 g.
	Vjačeslav Mihajlovič Gajzer (Вячеслав Михайлович Гайзер) (1966)	15-ogo januara 2010 g.	30 septembra 2015 g.
	Sergej Gaplikov (Сергей Анатольевич Гапликов) (1970)	30-ogo septembra 2015 g.	2-ogo aprilja 2020 g.
	Vladimir Ujba (Владимир Викторович Уйба) (1958)	2-ogo aprilja 2020 g.	5-ogo novembra 2024 g.
	Rostislav Goldštejn (Ростислав Ернстовия Голдштейн) (1969)	5-ogo novembra 2024 g.

Grady

Karta Republiky Komi

Največši i najvažnějši grad v Republikě Komi jest jejna stolica Syktyvkar. Druge večše grady sut i: Uhta, Vorkuta (onogda znajema kako karna kolonija), Pečora, Usinsk i Inta.

Russka nazva	Zyrjanska nazva	Naseljenje (2010)
Syktyvkar / Сыктывкар	Сыктывкар	235 006
Uhta / Ухта	Уква	99 591
Vorkuta / Воркута	Вӧркута	70 548
Pečora / Печора	Печӧра	43 105
Usinsk / Усинск	Ускар	40 827
Inta / Инта	Инта	32 080
Sosnogorsk / Сосногорск	Сӧснагорт	27 757

• 
  Syktyvkar
• 
  Uhta
• 
  Vorkuta
• 
  Pečora

Vněšnji link

• Oficialny vebsajt Republiky Komi