Wp/cnr/Milorad Stojović

Milorad Stojović (Martinići, Danilovgrad, 11. mart 1927 – Podgorica, 6. februar 2015) je crnogorski istoričar književnosti i književni kritičar.

Biografija

Milorad Stojović je rođen 11. marta 1927. godine u Martinićima. Gimnaziju je završio u Podgorici, a diplomirao je na Filozofskom fakultetu (grupa za jugoslovenske književnosti i srpskohrvatski jezik) u Beogradu.

Od 1952. do 1963. godine radio je kao profesor podgoričke gimnazije. S pokretanjem izdavačke djelatnosti Grafičkoga zavoda u Titogradu, 1963. godine postaje glavni i odgovorni urednik i direktor izdavačkoga sektora toga preduzeća. Za rad na biblioteci „Luča“, koncipiranu kao antologiju crnogorske književnosti od najstarijih vremena, njeni urednici, Milorad Stojović, Sreten Perović i Branko Banjević, kolektivno su 1970. godine dobili Trinaestojulsku nagradu.

Od 1963. do 1987. Stojović je uredio 124 publikacije. Uređivao je crnogorski književni časopis Stvaranje, od 1963. do 1974. godine. Sarađivao je i sa drugim listovima i časopisima: „Republika“, „Enciklopedija moderna“, „Pobjeda“, „Politika“, „Književne novine“ i dr. U listu „Pobjeda“ bio je stalni pozorišni recenzent od 1954. do 1961. godine i redovni saradnik u rubrici „Život knjige“.

Posebno se bavio proučavanjem crnogorske književnosti XX vijeka i Marka Miljanova.

Nakon što je početkom sedamdesetih godina XX vijeka, kao nosioce „nacionalističkih tendencija“ vlast markirala i urednike Grafičkoga zavoda, Stojović prelazi da radi u Crnogorsko narodno pozorište, prvo kao direktor Drame od 1976., a potom i kao upravnik od 1981. do 1990. godine, kad je penzionisan.

Za Antologiju pripovjedačke proze Crne Gore 1918-1965 dobio je 1966. godine Nagradu oslobođenja Titograda, dok je za knjigu Nadmoć ljudskosti, knjigu eseja o međuratnoj crnogorskoj književnosti, dobio Nagradu oslobođenja Titograda 1968. i Trinaestojulsku nagradu 1969. godine. Bio je član Udruženja književnika Crne Gore iz kojega je, s grupom pisaca, istupio 1989. Jedan je od osnivača Crnogorskoga društva nezavisnih književnika, Matice crnogorske i Crnogorskoga PEN centra. Bio je predśednik Crnogorskoga PEN-a i Crnogorskoga udruženja pozorišnih kritičara i teatrologa.

Preminuo je u Podgorici 6. februara 2015.

Nagrade

• Prva nagrada za esej Branko Ćopić: Nikoletina Bursać, na anonimnom konkursu Ministarstva prosvjete i kulture NR Crne Gore
• Dvije nagrade Oslobođenja Titograda
• Trinaestojulska nagrada (1968)
• Trinaestojulska nagrada (1970) (sa Brankom Banjevićem i Sretenom Perovićem)

Djela

• Nadmoć ljudskosti (Titograd, 1968)
• Nadmoć ljudskosti II (Titograd, 1987)
• Tragom vremena (Podgorica, 2012)
• Pisali su mi (Podgorica, 2012)
• Književne teme (Cetinje, 2015)

Priređena djela

• Sjaj legende, izbor iz djela Marka Miljanova, sa predgovorom, bio-bibliografskim podacima i drugom propratnom dokumentacijom, Biblioteka „Luča“, Titograd, 1963
• Antologija pripovjedačke proze Crne Gore, Cetinje, 1965 (prilog Antologiji: predgovor, iscrpniji bio-bibliografski podaci o zastupljenim piscima i bibliografija crnogorske pripovjedačke proze odnosnog razdoblja)
• Zavjet, izbor iz poezije Mirka Banjevića, sa predgovorom, pogovorom i bio-bibliografskom građom, Biblioteka „Luča“, Titograd, 1965
• Sabrana djela Marka Miljanova I–V, Titograd, 1967 (prvi put se izvorno, prema pronađenom originalu, pojavljuje Markovo djelo Život i običaji Arbanasa)
• Nadmoć ljudskosti, eseji o međuratnoj crnogorskoj književnosti, sa uvodnim tekstom o Marku Miljanovu, Titograd, 1968 (u knjizi su zastupljeni i novi podaci i dokumenata o M. Banjeviću, J. Đonoviću, N. Lopičiću, A. Ivanoviću, M. Vukoviću)
• Likovi i karakteri u „Gorskom vijencu“, iz rukopisne zaostavštine prof. Stanka J. Perunovića, izdavač Njegošev muzej, Cetinje, 1968
• Ljudi, izbor iz poezije o revoluciji i za revoluciju (sa J. Kaštelanom, S. Leovcem, M. Matevskim, M. Pervićem i C. Zlobecom), „Komunist“, Beograd, 1969
• Pjesme, izbor iz poezije Aleksandra Ivanovića i Mihaila Vukovića, Biblioteka „Luča“, Titograd, 1981 (u ovom izdanju, zajedno sa uvodnim esejima i bio-bibliografskom dokumentacijom, objavljeno je nekoliko do tada nepoznatih pjesama Ivanovića i Vukovića)
• Marko Miljanov: Kako umijem tako klikujem i Vojvodi Peku Pavloviću, „Stvaranje“, br. 12 (separat), Titograd, 1971 (rukopisi ovih djela nađeni su u zaostavštini prof. Ljubomira Kovačevića, Markova prijatelja i priređivača prvog izdanja njegovog djela Pleme Kuči u narodnoj priči i pjesmi)
• Antologija crnogorske poezije XX vijeka, Cetinje – Titograd, 1972 (na makedonskom jeziku, Izdavačko preduzeće „Misla“, Skoplje, 1973)
• Pogled na savremenu crnogorsku književnost, časopis „Stvaranje“, br. 9 (separat), Titograd, 1974
• Spomenik, izbor pripovjedaka Stevana Bulajića, sa predgovorom, bio-bibliografskim i drugim podacima o piscu, Biblioteka „Luča“, Titograd, 1976
• Antologija crnogorske književnosti IX–XX vijek (sa B. Banjevićem, Č. Vukovićem, S. Perovićem i R. Rotkovićem), „Stvaranje“, br. 10 (separat), Titograd, 1976
• Nikola Lopičić, neobjavljeni rukopisi (pjesme, pripovijetke, drame, pisma), „Stvaranje“, br. 11, Titograd, 1977
• Glas preko Zemlje, izbor iz poezije Vojislava Vulanovića, sa predgovorom, pogovorom i bio-bibliografskim podacima o piscu, Biblioteka „Luča“, Titograd, 1980
• Radovan Zogović: Pripovijetke, izbor, predgovor i pogovor, Biblioteka „Luča“, Titograd, 1985
• Nadmoć ljudskosti, kritike, eseji, ogledi, knjiga druga, NIO „Pobjeda“, OOUR Izdavačka djelatnost i promet, Titograd, 1987

Za prevođenje na strane jezike i na jezike naroda i narodnosti Jugoslavije priredio je nekoliko izbora – panorama novije crnogorske literature.

• Marko Miljanov Popović: Djela, CID, Podgorica, 1996
• Marko Miljanov Popović: Primjeri čojstva i junaštva, jubilarno izdanje (1901–2001), Narodna biblioteka „Radosav Ljumović“, Podgorica, 2001

Vanjske veze

• Aleksandar Radoman: Istoričar književnosti Milorad Stojović