Wt/zea/arm

Zeêuws

Etymologie

Onder invloed van 't Nederlands en/of 't Braebants. Ziet vadder bie aerm.

Omschrievienge

arm Tools in Fluplands

• alternatieve vurm van aerm

Opmerkienge: Ok op Tole wier vanous aerm gezeid, mae volgens 't WZD is dit tegenwoôrdig d'n over'eêrsende vurm in 't Tools. Dat was in 1964. Ok buten Tole kan je zonder twuvel deze variant verwachte; 'oe dikkels is nie bekend.

Uutspraek

[ˈɑrəm]

Verbugienge

zelfstandig naemwoôrd

armen meêrvoud, armpje verkleinwoôrd

bievoegelijk naemwoôrd

arme, armen m, arms partitieve genitief

Trappen van vergliekienge: armer, armst

Vertaeliengen

Ziet bie aerm.

Bronnen

• Dr. Ha.C.M. Ghijsen (red.), Woordenboek der Zeeuwse Dialecten. Van Velzen, Krabbendieke, 1964, ¹⁰1998: blz. 9-10

Iengels

Etymologie

liefsdeêl

Over Middeliengels arm en Oudiengels earm van Oergermaons *armaz; ziet vadder aerm.

waepen

Over Oudvries armes van Latijns arma. Oôrsproenkelijk allêne meêrvoud en noe meêsta nog, mae 't ienkelvoud oor wè gebruukt.

Omschrievienge

arm zelfstandig naemwoôrd

1. (d'n) aerm
2. waepen
3. werkwoôrd bewaepene

Uutspraek

• [ɑːm] Brits-Iengels
• [ɑɹm] Amerikaons-Iengels
• [ɐːm] Austraolisch-Iengels

Verbugienge

arms meêrvoud

Vervoegienge

arms darde persoon ienkelvoud, armed flejen tied en voltoôid deêlwoôrd, arming onvoltoôid deêlwoôrd

Synoniem

• weapon (bet. 2; in 't ienkelvoud vee gebrukelijker)

Nederlands

Etymologie

Ziet bie aerm.

Omschrievienge

arm

1. zelfstandig naemwoôrd m aerm (aolle beteikenissen)
2. bievoegelijk naemwoôrd aerm (meêste beteikenissen)

Uutspraek

[ɑrᵊm], in Nederland ok [ɑɻm], [ɑʀᵊm]

Opmerkienge: bie 'n 'Goôise r' eit dit woôrd gin svarabaktivocaol.

Verbugienge

zelfstandig naemwoôrd

armen meêrvoud, armpje verkleinwoôrd

bievoegelijk naemwoôrd

arme, arms partitieve genitief

Trappen van vergliekienge: armer, armst
Afleiiengen: armoede

Saemenstelliengen

• armlengte
• armslag
• bovenarm
• onderarm
• vangarm
• zeearm

• armenhuis
• armenzorg
• armzalig

Uutdruksels

• de sterke arm, de plisie
• een lange arm hebben, vee macht è
• iemand in de armen vallen
• iemand in de armen van een ander drijven, zurge dat iemand 'n ander opzoekt die d'n van z'n eigen nie zò gauw opzoeke zou
• iemand in de arm nemen, mee iemand gae werke
• iemand met open armen ontvangen, iemand gaern zie komme
• met de armen over elkaar zitten, niks doende toekieke
• mijn arm is geen uithangbord, pak is an wat-a 'k je lange
• recht in de armen van iemand lopen, onbedoeld zò bie iemand uutkomme (en in z'n macht raeke)

Ontlêniengen in aore taelen

• arm Deens
• arrem Javindo
• armon, armõõ, armoun Picardisch
• arm Zweeds

Bronnen

• Hans de Groot c.s. (red.), Idioomwoordenboek. Verklaringen en herkomst van uitdrukkingen en gezegden. Van Dale Lexicografie, Utrecht/Antwerpen, 1999: p. 24-5

• Nicoline van der Sijs (2015, saemenstellienge), Uitleenwoordenbank bie 't trefwoôrd 'arm'