Wp/rki/ရခိုင်ပြည်ကွန်မြူနစ်ပါတီ
ရခိုင်ပြည်ကွန်မြူနစ်ပါတီ ( CPA ) စွာ ရခိုင်ပြည်နယ်တွင် လှုပ်ယှားခရေ ကွန်မြူနစ်ပါတီနန့် လက်နက်ကိုင် တော်လှန်ရီးအဖွဲ့တစ်ခုဖြစ်ရေ။ အလံနီကွန်မြူနစ်ပါတီ (RFCP) မှ ခွဲထွက်ပြီးနောက် ရခိုင် နိုင်ငံရီးခေါင်းဆောင်တိဖြစ်သည့် ဦးကျော်ဇံရွှီနန့် ဗိုလ်မောင်ဟန်ရို့ ဦးဆောင်မှုကာ ၁၉၆၂ ခုနှစ်တွင် စတင်တည်ထောင်ခရေ။
သမိုင်း
[edit | edit source]၁၉၆၂ ခုနှစ်တွင် ရခိုင်ပြည်နယ် အလံနီကွန်မြူနစ်ပါတီမှ ဒေသဆိုင်ရာ ခေါင်းဆောင်တိစွာ ဗဟိုကော်မတီဧ ဦးဆောင်မှုကို မကျေနပ်သဖြင့် ပါတီမှ ခွဲထွက်ရန် ဆုံးဖြတ်ခရေ။ ဦးကျော်ဇံရွှီနန့် ဗိုလ်မောင်ဟန်ရို့ဧ ဦးဆောင်မှုအောက်တွင် ရခိုင်ပြည်ကွန်မြူနစ်ပါတီ (CPA) ကို ထူထောင်ကာ လွတ်လပ်ရေ မာ့က်စ်ဝါဒီ-လီနင်ဝါဒီ ကို ဆုပ်ကိုင်ခရေ။
ဗိုလ်ချုပ်ကြီး နေဝင်းက ၁၉၆၂ ခုနှစ်တွင် စစ်အာဏာသိမ်းပြီးနောက် ဗမာပြည်ကွန်မြူနစ်ပါတီ နန့် RFCP ရို့အပါအဝင် အခြားရေ ကွန်မြူနစ်ပါတီတိအား ရန်ကုန်မြို့ ၌ ငြိမ်းချမ်းရီးဆွေးနွေးရန် ဖိတ်ကြားခရေ။ ဆိုရှယ်လစ်အစိုးရသစ်ဧ လိုက်လျောမှုပီးရန် တွန့်ဆုတ်မှုကြောင့် နောက်ဆုံးတွင် စေ့စပ်ညှိနှိုင်းမှုတိ မအောင်မြင်ခဘဲ၊ ၁၉၆၃ ခုနှစ် နိုဝင်ဘာလတွင် CPA စွာ စစ်တပ်ကို တော်လှန်ရေ လှုပ်ယှားမှုတိ ပြန်လည်စတင်ခရေ။ ့ ၁၉၈၆ ခုနှစ်တွင် CPA စွာ မင်းပြားမြို့တွင် ဒေသခံရဲ တိနန့် ပြင်းထန်စွာ ရုန်းရင်းဆန်ခတ်ဖြစ်ပွားခပြီး မြို့လယ်ခေါင်ကို ခေတ္တသိမ်းပိုက်ကာ လက်နက်တိ နန့် ငွေသား နှစ်သိန်း ခန့်ကို သိမ်းဆည်းရမိခရေ။ မင်းပြားမြို့ တိုက်ပွဲကို တုံ့ပြန်သည့်အနီဖြင့် တပ်မတော်က ထိုးစစ်ဆင်ခရာ CPA ဧ တိုက်ခိုက်ရီးသမား အတိအပြား သေဆုံးခြင်း သလို ဖမ်းဆီးခြင်းခံခရရေ။ CPA အဖွဲ့ဝင်တိဧ ဆွေမျိုးတိနန့် ထိုဒေသဟိ ကွန်မြူနစ်စာနာသူဟု သံသယဟိသူတိကို ဖမ်းဆီးခရေ။ ဖမ်းဆီးခံရသူတိထဲတွင် အမျိုးသမီးအချို့ကို အာဏာပိုင်တိက မုဒိမ်းကျင့်ခရေဟု ဆိုရေ။
CPA ဧ အဖွဲ့ခွဲတစ်ခုရေ ၁၉၉၄ ခုနှစ်တွင် ခွဲထွက်ခပြီး အခြားရေ တော်လှန်ရီးအဖွဲ့ ၃ ဖွဲ့နန့် ပေါင်းစည်းကာ ရခိုင်အမျိုးသားညီညွတ်ရီးပါတီ (National United Party of Arakan; NUPA) ကို ဖွဲ့စည်းခရေ။ ၂၀၀၄ ခုနှစ်တွင် CPA မှ ကျန်ရစ်သူအချို့စွာ CPA ကို ဖျက်သိမ်းကာ NUPA နန့်ပေါင်းစည်းခရေ။