Wp/rki/ခေမာထေရီ
| တစ်စိတ်တစ်ပိုင်း ဖော်ပြချက် |
| ဗုဒ္ဓဘာသာ |
|---|
 |
ခေမာထေရီ စော် ဗုဒ္ဓ မြတ်စွာဖရားသျှင်တော်မြတ် လက်ထက်တော်တွင် ပညာကြီးရေအရာ၌ ဧတဒဂ်ရ ထင်ယှားရေ ဘိက္ခုနီမတစ်ပါးဖြစ်ရေ။ ရဟန္တာဖြစ်စွာနန့် တစ်ပြိုင်တဲး ပညာ ကြီးမားအတွက်နန့် အများကပင် အံ့ဩကြည်ညိုကတ်ရေ။ ခေမာရေ လည်းကောင်း၊ ဥပ္ပလဝဏ်ရေ လည်းကောင်း ဒေဗုဒ္ဓမြတ်စွာ ဖရားဧ့ မြတ်ရေ တပည့်မ အဂ္ဂသာဝိကာ ရို့ ဖြိုက်ကုန်အံ့။ ဟု ကောဏ္ဍညဗုဒ္ဓဖရားဟောခရေ။
နာမည်
[edit | edit source]သာဂလ နာမည်ဟိရေ တိုင်းပြည်မှ ခေမာမိဖုရားကို ဖွားမြင်ရေ။ ခေမာမိဖုရားကို ဖွားမြင်ရေအခါ စိုးရိမ်ကြောင့်ကြခြင်း(ဥပဒ္ဒဝေါ) ဖြစ်ပေါ်လီခြင်း အလျင်းမဟိ၊ အိမ်တော်တစ်ခုလုံးစော်လည်း အီးငြိမ်းချမ်းသာစွာ ဖြစ်လီအတွက်နန့် ခေမာမိဖုရားဟု နာမည်တွင်ဧ့။ ခေမာမိဖုရားဧ့ ကိုယ်ရောင်အဆင်းရေ ရွှေစင်ပိုင် ဝင်းဝါတင့်ရေဧ့။ ခေမာမိဖုရားဧ့ အဆင်းစော် နှစ်သက်မြတ်နိုးဖွယ် ကကောင်းကောင်းဧ့။ ခေမာမိဖုရား အရွယ်ရောက်လာရေအခါ ရာဇဂြိုဟ်ပြည့်သျှင် ဗိမ္ဗိသာရမင်းကြီးဧ့ မိဖုရား ဖြစ်လာရေ။ [1]
ဖရားသျှင်အား မဖူးဝံ့
[edit | edit source]ရာဇဂြိုဟ်ပြည်သျှင် ဗိမ္ဗိသာရမင်းကြီးရေ မြတ်စွာဖရားသာသနာအပေါ် ကကောင်းကြည်ညိုကိုင်းရှူိင်းဧ့။ ရာဇဂြိုဟ်ပြည်ဧ့ တောင်ဘက်အရပ်တွင်ဟိရေ ဝေဠုဝန်ကျောင်းတော်ရေ သုံးဂါဝုတ်သာ ခြားဧ့။ ယင်းပိုင် နီးပင်နီးကေငြားလည်း ခေမာမိဖုရားရေ မြတ်စွာဖရားအား မဖူးဝံ့ ဖြစ်နိန်ယှာရေ။ ခေမာမိဖုရားဧ့ စိတ်သန္တာန်တွင် မြတ်စွာဖရားရေ အဆင်းတင့်ရေသူကို ချီးမွမ်းခြင်းမပြု၊ အဆင်းကို တပ်မက်ခြင်းရေ ပစ္စုပ္ပန်၊ သံသရာရို့ဧ့ အပြစ်ဖြစ်ရေလို့ သရော်ရေလို့ ကြားသိကာ မြတ်စွာဖရားအား မဖူးဝံ့ ဖြစ်ရလီရေ။ [1]
ဖရားသျှင်နန့် တွိ့ပုံ
[edit | edit source]မင်းကြီးကလည်း မိမိရေ ဖရားဒါယကာဖြစ်ပါပနာ မိဖုရားဖြစ်မှာ ဖရားသျှင်အား မဆည်းကပ်မကိုးကွယ်ဘဲ နိန်ဖို့ဆိုကေ မသင့်လျော်။ ယင်းချင့်ကြောင့် မိဖုရားအား ဖရားသျှင်ကို ကြည်ညိုကိုင်းရှူိင်း ရိုကျိုးလာစီရန် ကြံဆောင်လီဧ့။ မင်းကြီးရေ မြတ်စွာဖရားသီတင်းသုံးတော်မူရာ ဝေဠုဝန်ဟင်းခင်းဧ့ ကကောင်းသာယာနှစ်သက်ဖွယ်ကောင်းပုံကို တေးခြင်းသီကုံးစီဧ့။ ယပြီးနောက် တေးခြင်းအား ခေမာမိဖုရားကြားလောက်ရာ အရပ်က တေးခြင်းကို သီဆိုစီဧ့။ ထိုတေးခြင်းကို ကြားကေ ခေမာမိဖုရားရေ ဝေဠုဝန်ဟင်းခင်းကို ကြည့်တော်မူလိုရေ စိတ်တိ ပြင်းပြစွာ ဖြစ်ပေါ်လီဧ့။ ယပြီးနောက် မင်းကြီးအား ဟင်းခင်းအား ကြည့်လိုကြောင်း လားရောက်လျောက်ထားဧ့။
မင်းကြီးလည်း မိဖုရားအား “မိဖုရား လားပြီးကေ ရှုချေကာမူ ဝေဠုဝန်ဟင်းခင်းကား သဘောစင်စစ်ကေ မျက်စိအရသာကို ဆောင်တတ်ဧ့။ သစ်သီးပန်းမန် အရောင်အဝါနန့် အခါခပ်သိမ်း ဟင်းခင်းရေ တောက်ပဧ့။ ဖရားသခင်ဧ့ အရောင်အဝါရို့နန့် ဟင်းခင်းတော်ရေ မွေ့လျော်ဖွယ် ကောင်းဧ့။ မိဖုရား ဟင်းခင်းကို မြင်ဖူးအောင် မြင်အောင် ကြည့်ခလီ၊ ဖရားသခင်ကိုလည်း ဖူးမြင်ခပါ၊ မမြင်ဖူးဘဲ မပြန်အပ်” ဟု ဆိုလီရေ။
မိဖုရားလည်း မင်ကြီးဧ့ စကားကို အာမမခံဘဲ ထွက်လားလီရေ။ မိဖုရားလားရေ အချိန်စော် မြတ်စွာဖရားသျှင် ရာဇဂြိုဟ်ပြည်သို့ ဆွမ်းခံဝင်တော်မူရေ အချိန်နန့် တိုက်ဆိုင်လားရေ။ မင်းကြီးလည်း မိဖုရားဧ့ နောက်သို့ လိုက်လံချောင်းမြောင်းကြည့်ရှုစီဧ့။ မိဖုရားအား ဟင်းခင်းကို ကြည့်ရှုစေရုံမျှနန့် မပြန်စီကေ့၊ ဖရားသခင်ကို ဖူးမြော်စီပြီးမှ ပြန်အောင် ဆောင်ရွက်ဖို့ မှာလိုက်ဧ့။ မိဖုရားစော်လည်း ဟင်းခင်းကို ကြည့်ပြီးကေ ပြီးဆုံးကေ ပြန်ဖို့လို့ ဆုံးဖြတ်ထားဧ့။ ယကေလည်းသော ချောင်းမြောင်းသူ မင်းချင်းရို့စွာ မိဖုရားကို မြတ်စွာဖရားထံသို့ ရောက်အောင် ဆောင်ရွက်နိုင်ခလီရေ။ [1]
အကျွတ်တရား ရပုံ
[edit | edit source]မိဖုရားရေ ကျောင်းတော်တွင် မဟိဟု ထင်မှတ်ကာ ဂန္ဓကုဋိတိုက်သို့ ဝင်လားဧ့။ မြတ်စွာဖရားရေ မိဖုရားဝင်လာစော်ကို မြင်တော်မူရေအခါ အပါးတွင် ယပ်ခတ်တော်မူနိန်ရေ နတ်သမီးတစ်ယောက်ကို ဖန်ဆင်းဧ့။ ခေမာမိဖုရားဧ့ စိတ်ထဲတွင် ကကောင်းတရာ ဆင်းရည်ရုပ်ဝါ လှပတင့်ရေ အဖြိုက်ကို မိမိကိုယ်တိုင် တစ်ချိန်တစ်ခါမှ မမြင်ဖူးပါတကားဟု အံ့ဩချီးမွမ်းဧ့။ မိဖုရားလည်း ကြည့်နိန်ဆဲမှာပင် မြတ်စွာဖရားရေ အဓိဋ္ဌာန်တန်ခိုးနန့် ယပ်တော်ခံပနာဟိရေ သမီးသျှင်ဧ့ ရုပ်ရည်ကို ငယ်ရွယ်နုပျိုရေ အရွယ်မှ သူလတ်အရွယ်သို့ ဖန်ဆင်းကာ ဖြစ်လီစီဧ့။ ယပြီးနောက် လူလတ်အရွယ်မှ သူအိုအရွယ်သို့ ပြောင်းစီကာ သူအိုရို့ဧ့ လက္ခဏာဖြိုက်ကေ အသားအရီပိန်လှီခြောက်ကပ်ခြင်း၊ လားပါးတိကို အကျိုးကျိုးဖြစ်ခြင်း၊ အဂေါင်းထက်မှ ဆံပင်ရို့ဧ့ ဖြူဖြူဖွီးခြင်းစရေ မတည်မမြဲ ဖောက်ပြန်တတ်ရေ ရုပ်ခန္ဓာကြီးကို ဖြစ်ပေါ်စီရေ။ မူလက တင့်ရေလှပခရေ အချေအရွယ် ပြေပြစ်နုနယ်လှပရေ အဆင်းရို့စွာ ဖောက်လဲဖောက်ပြန်ဖြစ်ပေါ်လာစော်ကို မြင်ရရေ ခေမာမိဖုရားရေ ဝင်သက်ထွက်သက်ရို့စွာ မငြိမ်မသက် ရှူးရှူးယှားယှားဖြစ်ပေါ်လာကာ စိတ်ထဲဝယ် မသက်မသာ ဖြစ်ရလီရေ။ ယပြီးနောက် အေပိုင် ဖောက်ပြန်ရေ ခန္ဓာကိုယ်ပိုင် ငါဧ့ ခန္ဓာကိုယ်စော်လည်း တတူတူပင်ဖြစ်ဧ့၊ ငါစော်လည်း ထိုခန္ဓာကိုယ်ပိုင် အိုရ၊ နာရ၊ သီရ မည်မှာ မလွဲလေဟု ကြီးစွာသော သံဝေဂတိ ဖြစ်ပေါ်လီရေ။ [1]
ရဟန္တာမ ဖြစ်ခြင်း
[edit | edit source]မြတ်စွာဖရားသျှင်စော်လည်း ခေမာမိဖုရားဧ့ ရင်တွင်းဟိ စိတ်အကြံကို သိတော်မူလီရေ။ မြတ်စွာဖရားရေ ခေမာမိဖုရားအား “ကိုယ်နန့် အေပိုင် ဖောက်ပြန်သီာ ပုေချသျှင်ဧ့ ကိုယ်ရေ တတူတူပင် ဖြစ်ဧ့။ ပုေချသျှင်ဧ့ ကိုယ်ရေ ဖောက်ပြန်စော်ကို မြင်ကေ နှစ်လိုတပ်မက်ဖွယ်မဟိရေအတူ မိမိကိုယ်စော်လည်း မချွတ်ဖောက်ပြန်မည် ဖြစ်အတွက်နန့် မနှစ်လိုအပ်၊ မတပ်မက်အပ်ဟု မြတ်စွာဖရားရေ” ဟောကြားတော်မူဧ့။ ဖရားသခင်ဟောကြားသီာ တရားတော် ဆုံးတော်မူရေအခါ ခေမာမိဖုရားရေ ရဟန္တာမအဖြစ်သို့ ရောက်တော်မူလီရေ။ ယင်းပိုင် ရဟန္တာမ ဖြစ်သီာနိန်ရာ၌ပင် ဖရားသျှင်အပေါ် အယင်က အမှတ်မှားခမိရေတိကို ကန်တော့ပြီးကေ တောင်းပန်ဧ့။
ထိုနိန့်၌ပင် ခေမာမိဖုရားရေ မြို့ထဲသို့ ဝင်လားပြီးကေ ဗိမ္ဗိသာရမင်းကြီးပါးက ရဟန်းပြုခွင့်တောင်းဧ့။ မိဖုရားဧ့ ခွင့်တောင်းသီာ စကားကို ကြားကေ မင်းကြီးရေ လက်အုပ်ချီကာ “မိခင် အလိုပိုင် ဖြိုက်စီတော့” ဟု ခွင့်ပြုကာ အဆောင်အရွက်ရို့နန့် ရဟန်းမိမရို့ဧ့ ကျောင်းဆောင်သို့ပို့ကာ ရဟန်းပြုစီရေ။ [1]