Wp/rif/Tirans

From Wikimedia Incubator
< Wp‎ | rif
Wp > rif > Tirans
Tirans Afer amaru n umezgun Alatini

Tirans (s latinit : Publius Terentius Afer, s tefransist Térence), ilul di Qartaj deg wattayen n 190 dat.Ɛ.-M. D yemmut di Ruma deg 159 dat.Ɛ.-M., d ijj n uzrawi imṣeḍsi alatini, ttinin qa asala nnes d amaziɣ. D amgay n ṣḍiṣ n tmezgunin zi tinni i daneɣ d yiwḍen. Netta ittwakessi am Blutus ( Titus Maccius Plautus) zeg imɣaṛen imeqqranen n tewsit taseklant di Ruma. Iggi nnes izrir s waṭṭas xef umezgun di Uruba, zi tizikt ar wakud a nneɣ atrar.

Min yeɛna Ṭiranṣ ?[edit | edit source]

Ṭiranṣ d amaziɣ maca ittwassen am ca n unmuri d arumani ittmeyyel ɣer tdelsa tagrikit. Ilmed sin n tutlayin timegwarin n zman nnes : talatinit d tegrikit. Tutlayin a nntment xef ismedyaten idṛamiyen nnes. Maca netta tuɣa ismuna deg iggiten nnes jar kṛaḍ n tdelsawin : tamaziɣt, tagrikit d tlatinit. Tuɣa ɣars zegga yiweḍ ijjt n tdelsa d tamagutant. Di beddu nnes tuɣa ikessi d zeg iggiten igrikiyen am “Illis n Andrus” n umaru agriki Minandrus ay umi ɛawed tira. Azwel n tmezgunt iqqim amenni. Tuɣa ca n twalatin yareṭṭel d zi tkumiditin tihiliniyin ca nneḍni ittxaṛṛeṣ itent zeg uzellif nnes : tillint d tugi nnes.

Am nessen maṛṛa, Ṭiranṣ netta d amaziɣ, maca mayemmi imezɣanen d imerzuten n umezruy ffaren d smeẓẓyen ccan n usenti nnes ay illan zeg ugafa n Ifriqya? Ataf arami ay t tuɣa di temẓi nnes igga agraw aked “tiẓayṛin n Ayt Scipyu "; ijj n warrac n aristuqṛaṭiyen irumaniyen d iḥudriyen. Waxxa amenni, tugi n Ṭiranṣ war tt tuɣi d tarisṭuqṛaṭit, zeg inni iḍaffar, s unemgal tuɣa tt zi tdelsa nnes tayemmat ay ɣars deg idammen.

Ṭiṛanṣ, amedyaz amseḍṣan (akumiki), netta ay iqqimen ittwaḥḍa jar imedyazen nneḍni iqburen s tmezɣant n Huratius (65-8 dat ƐM).

Tillit n teḍṣa[edit | edit source]

Tawagit n tberɣazt tamaẓuṛt[edit | edit source]

Tawagit n tefruɣi n tilawt[edit | edit source]

Tawagit xef tirart n wawal[edit | edit source]