Wp/mos/Roch Marc Christian Kaboré

From Wikimedia Incubator
< Wp‎ | mos
Wp > mos > Roch Marc Christian Kaboré
Roch Marc Christian Kaboré
human
Sex or gendermale Tekre
Country of citizenshipBurkina Faso Tekre
Name in native languageRoch Marc Christian Kaboré Tekre
Given nameRoch, Marc, Christian Tekre
Family nameKaboré Tekre
Date of birth25 April 1957 Tekre
Place of birthOuagadougou Tekre
SpouseSika Bella Kaboré Tekre
Languages spoken, written or signedFrench Tekre
Occupationpolitician, economist, banker Tekre
Position heldpresident of the National Assembly of Burkina Faso, President of Burkina Faso, Prime Minister of Burkina Faso, Minister of Finance of Burkina Faso, Minister of National Defence of Bukina Faso Tekre
Educated atUniversity of Burgundy Tekre
Academic degreemaster's degree Tekre
Member of political partyCongress for Democracy and Progress, People's Movement for Progress Tekre
Candidacy in electionBurkinabé presidential election, 2015 Tekre
Religion or worldviewIslam Tekre
Member ofBlack African Students Federation in France Tekre
Significant event2014 Burkinabé uprising Tekre
Award receivedGrand Cross of the Order of La Pléiade, The National Order of Burkina Faso Tekre

Roch Marc Christian Kaboré (frãsẽ wã: [ʁɔk maʁk kʁistjɑ̃ kabɔʁe]; sẽn dog yʋʋmd 1957 4 rasem 25 wã) yaa Burkĩna wã naaba la politik soab sẽn yɩ Burkĩna Faso tẽnga taoor soab yʋʋmd 2015 n tãag a sẽn bas a naamã yʋʋmd 2022 wã. A yɩɩ Burkina Faso tẽnga taoor soaba yʋʋmd 1994 n tãag 1996 la Burkina Faso tẽnga tẽnga taoor soaba yʋʋm 2002 n tãag 2012. A Kaboré yɩɩ Kongre wã taoor soaba hal t'a yi wã yʋʋmd 2014. A sẽn wa n yaa tẽnga taoor soaba, a sigla tẽnga taoor soab n sigla tẽnga tẽnga taoor soaba.[1]

Kaboré yʋʋm 2018 Burkina Faso tẽnga taoor soab a tãab soaba Tʋʋmd rasem 29 yʋʋm 2015.

A Kaboré yʋʋm 2012 wã, a Kaboré yaa tẽnga taoor soab n paam n yɩ tẽnga taoor soab yʋʋmd 2015 yʋʋm-vʋʋr kiuugã pʋga, n paam wʋsg pipi votã pʋga. A sẽn wa n wa n dɩt a naamã, a lebga pipi sẽn pa na n yɩ prezida sẽn pa na-kãnga yʋʋm 49 pʋgẽ, n pa tar sõor ye. A Kaboré ra yaa bankier a politikã tʋʋm sẽn deng n sɩngã. Mos_Latnmos Latn be be Yʋʋmd 2022 yʋʋm-vẽkr rasem 24 wã, a Kaboré sẽn wa n be be wã, sodaasã kɩtame t'a lʋɩ a naamã.[2]

B sẽn wa n moon koɛɛgã poore, sodaasã yeelame tɩ b sãama b paarlamentã, b kɩtame tɩ b yiis b goosneema wã la b yiis b rĩungã.[3]

Tʋɩɩsgo[edit | edit source]

A Kaboré rogame Ouagadougou, Burkina Faso tẽnga sẽn yaa tẽnga pʋga, tɩ b boond t'a Upper Volta. A yaa a Charles Bila Kaboré biiga, sẽn da yaa goosneema ministɛɛr la sẽn da yaa Afirik Wɛt-Wedga tẽnga tẽnga naab sẽn geta b sẽn beẽ wã. A kẽnga lekoll sẽn yaa pipi yʋʋmdã, yʋʋmd 1962 n tãag yʋʋmd 1968 wã, la a paama a CPS (Primary School Certificate). A sẽn paam n paam lekollã, a kẽnga a Saint Jean-Baptiste de la Salle lekoll sẽn be Ouagadougou. A zãmsame yʋʋmd 1968 n tãag yʋʋmd 1975, n paam BEPC bɩ a sɛb sẽn yaa toore (O level) yʋʋmd 1972 wã, la a sakr (A level) yʋʋmd 1975. A kẽngame n zãms arzɛkã University of Dijon, n paam n zãms zakã zãab wɛɛngẽ. A sẽn be be wã, a paama a BA yʋʋm 1979 la a magrã yʋʋm 1980.[4]

A Kaboré yãa a naag-a-la a sikã Bella Kaboré, b sẽn da zãmsd Fransã. B kẽe kãadem yʋʋmd 1982 la b tar kamb a tãabo.[5]

Tʋʋmde[edit | edit source]

Bank Tʋʋma[edit | edit source]

A Kaboré yaa bãnda, a ba wã Charles Bila Kaboré (a sẽn da yaa goosneema ministɛɛr a Maurice Yaméogo naamã sasa) sẽn yaa bãnd soab Burkĩna tẽn-tẽngã (BIB) pʋgẽ.[6] A sẽn wa n yaa Burkĩna Faso tẽnga gãnda, a Thomas Sankara sẽn wa n be tẽnga taoor wakatẽ wã, b zẽka a naam n lebg tẽnga taoor soaba.[7]

Politiki Tʋʋma[edit | edit source]

Yʋʋmd 1984 wã, a sẽn tar yʋʋm 27 wã, b yãka a tɩ yɩ BIB taoor soaba; a kell n zĩnda tʋʋm-kãng pʋgẽ hal n tãag yʋʋmd 1989 bõn-bɩʋʋng kiuugã, a sẽn wa n lebg goosneema taoor soaba. A ra yaa ministɛɛr la tẽnga taoor soab saglg soaba, la a yaa tẽnga taoor soab. A lebga ministɛɛr kãsma yʋʋmd 1994. Yʋʋmd 1996 wã, yʋʋmd 1996 wã, b sigla a Kaboré sẽn yaa kom-bɩɩsã taoor soaba, a lebg n lebg kom-bɛɛgã taoor soaba. Yʋʋmd 2002 wã, a yaa Burkina Faso tẽnga taoor soaba. A yaa a Mélégué Maurice Traoré.[8][9]

A Kaboré sẽn yi CDP wã pʋgẽ wã, a sẽn wa n yiis a meng wã, a ne a taoor dãmb wʋsg n wilg tɩ b yi a meng wã yʋʋmd 2014 yʋʋm kiuug rasem 6 wã. Neb nins sẽn yi b tʋʋmã yeelame tɩ b pa na n tũ ne demokrasiya la b pa na ne tɩ b pa rat n yãkd b rĩungã ye. B sẽn da rat n yãk n na n yãk a Blaise Compaoré n yãk a naamã yʋʋmd 2015 wã, b kɩɩsame. Yʋʋmd 2014 yʋʋm-vẽkr kiuug rasem 25 wã, Kaboré sẽn wa n get a taoor tɩ yaa a sẽn get a Zeova wã, a lugla a taoor tɩ b boond t'a People's Movement for Progress (Mouvement du Peuple pour le Progrès, MPP). A Kaboré yaa MPP taoor lʋɩtb sull taoor lʋɩtbã taoor lʋɩtba taoor lʋɩtbe, la b yãame t'a Kaboré na n yɩɩ MPP taoor dãmb taoor lʋɩtbg taoor lʋɩtgã sẽn na n yɩ yʋʋmd 2015 yʋʋm-rɩt kiuug rasem 29 wã. Yʋʋmd 2015 yʋʋm-paal kiuug rasem 29 wã, Kaboré tõoga b sõsgã pipi raandã pʋgẽ, n paam n deeg sõssã pis-na-tã la pis-naas la pis-nana-n-soab a yiib soaba, a Zephirin Diabré. A rɩka a naam n yɩ tẽnga taoor soaba yʋʋm 2015 yʋʋm kiuug rasem 29 daarã. A yãka Paul Kaba Thieba, sẽn yaa ekonomist n yɩ ministɛɛr kãsma yʋʋmd 2016 yʋʋm-vẽk kiuug rasem a 7 wã. B wilga goosneema paalgã sull siglgã siglgã siglg kiuug rasem 13 wã, tɩ Kaboré meng n deeg goosneema wã tʋʋmde.[10]

A Jean-Claude Bouda sẽn da yaa kom-bɩɩsã ministɛɛr n zĩnd yʋʋm 2017 t'a wa lebg koglg ministɛɛr n bas a Kaboré. A leb n paama a yiib-n-soabã yʋʋm 2020 yʋʋm-rɩt kiuug rasem 22 wã sẽn na n yɩlẽ n yãk a soab ne a pʋɩtbã pʋɩtb sẽn yaa 57.74%. B sẽn da wa n na n kẽes a Kaboré a naamã yʋʋmd 2022 yʋʋm-vẽkr kiuug rasem 24 wã, sodaasã kɩtame t'a Kaboré lebg n lʋɩ a naamã. B sẽn wa n yiis sõsgã poore, sodaasã wilgame tɩ b sẽn yiis b rĩungã, b sẽn yiisb b rĩung wã, b sẽn pa tar b rĩung ning b sẽn yãkã. A sẽn da gʋls n yiis a tʋʋmdã ne a nug n yaool n sig a sẽn da maandã, a sẽn da gʋls-a wã, a sẽn na n wilg t'a yaa a soaba. "B sẽn yaa soolem wã raabo yĩnga, sẽn sɩng ne bũmb nins sẽn zĩnd daarã, m yãka yam n na n bas m tʋʋmdã Burkina Faso tẽnga taoor soaba", b gʋls-a-la. B wilgame tɩ Kaboré ra bee sodaas b sẽn da be wã pʋgẽ. B kɩtame t'a lebg roogã gũbg soaba.[11]

Sebtiisi[edit | edit source]

  1. https://www.reuters.com/world/africa/burkina-faso-president-roch-kabore-has-resigned-sources-2022-01-24/
  2. https://www.aljazeera.com/news/2022/1/24/burkina-faso-army-says-it-has-deposed-president-kabore
  3. https://web.archive.org/web/20220126085622/http://www.west-africa-brief.org/content/en/roch-marc-c-kabor%C3%A9
  4. https://www.jeuneafrique.com/285693/politique/burkina-sika-bella-kabore-nouvelle-premiere-dame-faso/
  5. https://web.archive.org/web/20080628092420/http://www.an.bf/SiteAn/president/biographie.html
  6. Allafrica,com Archived 6 December 2015 at the Wayback Machine, Editorial:Burkina Faso: The "People's Victory" – President-Elect Kaboré and the Democratic Road Ahead for Burkina Faso, By Brian J. Peterson is Associate Professor of History, Union College, New York, 4 December 2015
  7. https://web.archive.org/web/20110928175034/http://www.petiteacademie.gov.bf/Personnalite/Personnalite.asp?CodePersonnalite=249
  8. https://web.archive.org/web/20070928063914/http://www.africatime.com/burkina/nouvelle.asp?no_nouvelle=21588&no_categorie
  9. "Feb 1996 – New government – Transformation of ruling party", Keesing's Record of World Events, volume 42, February 1996, Burkina, page 40,937.
  10. https://web.archive.org/web/20070810101731/http://www.an.bf/SiteAn/afficher.jsp?code=140
  11. http://www.jeuneafrique.com/Article/ARTJAWEB20140126155330/salif-diallo-simon-compaore-congres-pour-la-democratie-et-le-progres-mouvement-du-peuple-burkina-faso-roch-marc-christian-kabore-a-la-tete-d-un-nouveau-parti-d-opposition.html