Wp/mag/लद्दाख
ལ་དྭགས | |||
---|---|---|---|
भारतके केन्द्रशासितप्रदेश | |||
| |||
Lua error in Module:Wp/mag/Location_map at line 403: देशान्तरला कौनो मान प्रयोग नै कैल गेल. | |||
निर्देशाङ्क: निर्देशाङ्क: अनुपलब्ध अक्षान्श Invalid arguments have been passed to the {{#coordinates:}} function | |||
देश | भारत | ||
केन्द्रशासितप्रदेश | 31 अक्तूबर 2019[1] | ||
राजधानी | लेह[2]। लद्दाखके कुल क्षेत्रफल १,६६,६९८ वर्ग किलोमीटर है । जेकरामे से ५९,१४६ वर्ग किलोमीटरके क्षेत्र भारतके नियन्त्रणमे है । बाकि क्षेत्र पाकिस्तान आउ चीनके अवैध कब्जामे है । | ||
मण्डल |
: 7 | ||
सरकार | |||
• अङ्ग | लद्दाख प्रशासन उपराज्यपाल -बी डी मिश्रा | ||
• उपराज्यपाल | ब्रिगेडियर (रिटायर्ड)बी डी मिश्रा] | ||
• सांसद | मो हनीफा (निर्दलीय) | ||
• उच्चन्यायालय | जम्मू आउ कश्मीर आउ लद्दाख उच्चन्यायालय | ||
क्षेत्रफल | ५९१४६ किमी२ (Formatting error: invalid input when rounding वर्गमील) |
लद्दाख (लद्दाखी: ལ་དྭགས, अर्थ: "ऊँच दर्राके भूमि") भारतके एगो केन्द्रशासितप्रदेश हे, जे उत्तरदन्ने काराकोरम पर्वत आउ दक्खिनदन्ने हिमालय पर्वतके बीचे हे । ई भारतके सबसे बिरल जनसङ्ख्या वाला भागमेसे एक हे । भारत गिलगित बलतिस्थान आउ अक्साइयो चिनके अपन भाग मानहे, जे बर्तमानमे क्रमशः पाकिस्थान आउ चीनके अबैध कब्जामे हे । ई पूरुदन्ने तिब्बत स्वायत्तक्षेत्र, दक्खिनदन्ने भारतीयराज्य हिमाचलप्रदेश, पच्छिदन्ने जम्मू आउ कश्मीर केन्द्रशासितप्रदेश आउ पाकिस्थानके कब्जाबाला गिलगित-बल्तिस्थानसे घिरल हे । सुदूर उत्तरमे काराकोरम दर्रा पर सिञ्जियाङ्ग । ई काराकोरम रेञ्जमे सियाचिन ग्लेसियर से लेके उत्तरदन्ने दक्खिनमे मुख महान हिमालय तक फैलल हे ।[5][6] पूरुबी छोर, जेकरामे निर्जन अक्साई चिन् मैदान सामिल हे, भारत सरकार द्वारा लद्दाखके भागके रूपमे दावा करल जाहे, आउ १९६२ से चीनी नियन्त्रणमे हे ।[7][8][9] अगस्त २०१९ मे भारतके संसद् जम्मू आउ कश्मीर पुनर्गठन अधिनियम, २०१९ पारित करकै जेकरासे ३१ अक्टूबर २०१९ के लद्दाख एगो केन्द्रशासितप्रदेश बन गेलै । लद्दाख क्षेत्रफलमे भारतके सबसे बड़ा केन्द्रशासितप्रदेश हे । लद्दाख सबसे कम जनसङ्ख्या वाला केन्द्रशासितप्रदेश हे ।
केन्द्रशासितप्रदेश लद्दाखके अन्तर्गत पाक अधिकृत गिलगित बलतिस्तान, चीन अधिकृत अक्साई चिन आउ शक्सगम घटियोके क्षेत्र शामिल है । वर्ष १९६३ मे पाकिस्तान द्वारा ५,१८० वर्ग किलोमीटरके शक्सगम घाटी क्षेत्र चीनके उपहारमे देल गेलै, जे लद्दाखके भाग है । एकर उत्तरमे चीन आउ पूर्वमे तिब्बतके सीमा है । सीमावर्ती स्थितिके कारण सामरिक दृष्टिसे एकर बड़ महत्व है । लद्दाख उत्तर-पश्चिमी हिमालयके पर्वतीय क्रममे आवहै, जनेके अधिकांश धरातल कृषि योग्य न है । एहाँके जलवायु अत्यन्त शुष्क एवं कठोर है । वार्षिक वृष्टि ३.२ इञ्च तथा वार्षिक औसत ताप ५ डिग्री सें है । नदी सब दिनमे कुछे समय प्रवाहित हो पावहै, शेष समयमे बर्फ जम जा है । सिन्धु मुख्यनदी है । केन्द्रशासितप्रदेश लद्दाखके राजधानी एवं प्रमुखनगर लेह है, जेकर उत्तरमे कराकोरम पर्वत आउ दर्रा है । अधिकांश जनसङ्ख्या घुमक्कड़ है, जेकर प्रकृति, संस्कार एवं रहन-सहन तिब्बतसे प्रभावित है । पूर्वी भागमे अधिकांश लोग बौद्ध हथिन आउ पश्चिमी भागमे अधिकांश लोग मुसलमान हथिन । बौद्धके सबसे बड़ धार्मिक संस्थान है ।
सम्बन्धित लेख
[edit | edit source]सन्दर्भ
[edit | edit source]- ↑ "संग्रहीत प्रति" (PDF). मूल (PDF) से 9 अगस्त 2019 के पुरालेखित. अभिगमन तिथि 31 अक्तूबर 2019.
- ↑ "संग्रहीत प्रति". मूल से 19 अक्तूबर 2019 के पुरालेखित. अभिगमन तिथि 31 अक्तूबर 2019.
- ↑ "MHA.nic.in". MHA.nic.in. मूल से 8 दिसम्बर 2008 के पुरालेखित. अभिगमन तिथि 21 June 2012.
- ↑ "Saltoro Kangri, India/Pakistan". peakbagger.com. मूल से 9 मई 2019 के पुरालेखित. अभिगमन तिथि 9 अगस्त 2019.
- ↑ Template:Wp/mag/Harvp
- ↑ "Kashmir options. Maps showing the options and pitfalls of possible solutions. The Future of Kashmir?". In Depth – Kashmir Flashpoint. बीबीसी न्यूज. 19 मई 2011. अभिगमन तिथि 16 अप्रैल 2013.
- ↑ "Fantasy frontiers". द इकोनोमिष्ट. 8 फरवरी 2012. अभिगमन तिथि 24 सितम्बर 2014.
- ↑ "India-China Border Dispute". GlobalSecurity.org.
- ↑ "Article 370 revoked Updates: Jammu & Kashmir is now a Union Territory, Lok Sabha passes bifurcation bill". बिजनस टुडे (भारत). 6 अगस्त 2019. अभिगमन तिथि 27 जुलाई 2020.
Cite error: <ref>
tags exist for a group named "lower-alpha", but no corresponding <references group="lower-alpha"/>
tag was found