Jump to content

Wp/mag/देवरिया, उत्तरप्रदेस

From Wikimedia Incubator
< Wp | mag
Wp > mag > देवरिया, उत्तरप्रदेस
देवरिया
𑂠𑂵𑂫𑂩𑂱𑂨𑂰
नगर
देवरिया उत्तरप्रदेशपर अवस्थित
देवरिया
देवरिया
उत्तरप्रदेशे स्थिति
निर्देशाङ्क: 26°30′07″N 83°46′44″E / 26.502°N 83.779°E / 26.502; 83.779निर्देशाङ्क: 26°30′07″N 83°46′44″E / 26.502°N 83.779°E / 26.502; 83.779
देश भारत
राज्यउत्तरप्रदेश
मण्डलदेवरिया मण्डल
जनसङ्ख्या
 (2023)
  कुल३५,४०,०००
भाषा
  प्रचलितभोजपुरी
समयमण्डलयुटिसि+०५:३० (भारतीय मानक समय)

देवरिया (भोजपुरी: 𑂠𑂵𑂫𑂩𑂱𑂨𑂰 ) भारतके उत्तरप्रदेश राज्यके देवरिया मण्डलमे स्थित एगो नगर हे । ई मण्डलके मुख्यालयो हे ।[1][2]

विवरण

[edit | edit source]

देवरिया गोरखपुरसे लगभग ५० किमी दक्षिणपूर्वे स्थित हे । देवरिये भिरु कुशीनगर स्थित हे जे महात्मा बुद्धके निर्वाण स्थलके रूपमे एक प्रसिद्ध बौद्ध तीर्थस्थल हे । महात्मा बुद्धके महापरिनिर्वाणके प्राप्ति कुशीनगर (पहिले देवरिया मण्डलके भाग) मे भेलै हल जेकरा चलचे यात्री विदेशोसे बुद्धजीके दर्शन करे आवहथिन ।

देवरियाके देवनगरी या देवस्थानो कहल जा हे । देवराहा बाबाके जन्म भूमि देवरिया शहीद पण्डित रामप्रसाद बिस्मिलके समाधियोला विख्यात हे जे बरहजके आश्रम विद्यालयमे हे । कुछ विद्वान 'देवरिया' के उत्पत्ति 'देवारण्य' या 'देवपुरिया' से मानहथिन । मानल जा हे कि ई क्षेत्रमे कहियो बड़ी घना वन होवकरहलै जेकरामे देवताके वास हलै । वस्तुतः ई क्षेत्र अत्यन्त प्राचीनकालसे देव आउ आर्यके सम्मिलित भूमि रहलै हे, ओही कारण एकरा 'देवार्य' क्षेत्र या भूमि कहैत आएल हे, जे कालान्तरमे अपभ्रंश रूप 'देवरिया' के रूपमे जानल जाये लगलै ।

एकरो देखी

[edit | edit source]

सन्दर्भ

[edit | edit source]
  1. "Uttar Pradesh in Statistics," Kripa Shankar, APH Publishing, 1987, ISBN 9788170240716
  2. "Political Process in Uttar Pradesh: Identity, Economic Reforms, and Governance
    Archived 2017-04-23 at the वेबैक मशीन ," Sudha Pai (editor), Centre for Political Studies, Jawaharlal Nehru University, Pearson Education India, 2007, ISBN 9788131707975