Wp/mag/एसिया
| क्षेत्रफल | ४,४५,७९,००० किमी२ (१,७५,१२,००० वर्ग मील) |
|---|---|
| जनसङ्ख्या | ३,८७,९०,००,००० (प्रथम) |
| जनसङ्ख्या घनत्व | ८९/किमी२ (२२६/वर्ग मील) |
| राष्ट्रियता | एशियन |
| देश | ५० (देशके सूची) |
| अधीनस्थ क्षेत्र | |
| अमान्यक्षेत्र | |
| भाषा (सभ) | भाषाके सूची |
| समयक्षेत्र | युटिसि+२ से युटिसि+१२ |
| अन्तर्जाल टिएलडि | .asia |
| बड़नगर | नगर |

एसिया वा जम्बुद्वीप आकार (४,४५,७९,००० वर्ग किमी) आउ जनसङ्ख्या (४.७ अरब) दोनहीँ दृष्टिसे बिश्वके सबसे बड़ महाद्वीप हे, जे उत्तरी गोलार्द्धमे स्थित हे । पच्छिदन्ने एकर सीमा यूरोपसे मिलहे, हालाँकि ई दोनोके बीचे कौनो सर्वमान्य आउ स्पष्ट सीमा न निर्धारित हे । एसिया आउ यूरोपके मिलाके कखनियो-कखनियो यूरेसियो कहल जाहे । ई भूमध्य महासागर, आर्कटिक महासागर, प्रशान्त महासागर आउ हिन्द महासागरसे घिरल हे । जेकरा कारण काकेशस आउ यूराल प्राकृतिक रूपसे दुनो पर्वत शृङ्खला एसियाके यूरोपसे अलगे करहे ।
विश्वके सबसे प्राचीन मानव सभ्यताके जन्म एही महाद्वीप पर भेलै हल जैसे सुमेर, भारतीय सभ्यता, चीनी सभ्यता इत्यादि । भारत आउ चीन विश्वके दु सर्वाधिक जनसङ्ख्या वाला देश हे ।
पश्चिममे स्थित एक लम्बा भूसीमा यूरोपके एसियासे पृथक करहे । सतह सीमा उत्तर-दक्षिण दिशामे नीचे दन्ने रूसमे यूराल पर्वत तक जा हे, यूराल नदीके किनारे केस्पियन सागर तक आउ फिर काकेशस पर्वतसे होवैत हिन्द महासागर तक जा हे । रूसके लगभग तीन चौथाई भूभाग एसियामे आउ शेष भूभाग यूरोपमे हे ।
विश्वके कुल क्षेत्रके लगभग १/१०मा भाग आउ भूभागके ३०% एसियामे हे । ई महाद्वीपके जनसङ्ख्या अन्य सब महाद्वीपके संयुक्त जनसङ्ख्यासे अधिक हे जे कुल जनसङ्ख्याके लगभग ३/५मा भाग अथवा ६०% हे । उत्तरमे बर्फीला आर्कटिकसे लेके दक्षिणमे ऊष्ण भूमध्य रेखा तक ई महाद्वीप लगभग ४,४५,७०,००० किमी क्षेत्रमे फैलल हे आउ अपनामे कुछ विशाल, रिक्त मरुस्थल, विश्वके सबसे ऊँचा पर्वत आउ कुछ सबसे लम्बा नदीके समेटले हे । एसिया दुनियाके अधिकांश धर्म (हिन्दुधर्म, पारसी धर्म, यहूदी धर्म, जैनधर्म, बौद्धधर्म, ईसाई धर्म, इस्लाम, सिखधर्म आउ साथे ढेर अन्य धर्म) के जन्मस्थान हे ।
ढेर एसियाई देशके रूसीकरणके सामना करे पड़लै हे, मुख्यरूपसे उत्तरी एसिया, जेकरा अतीतमे रूसी साम्राज्य आउ सोवियत सङ्घ जीत लेलकै हल, ई वैधानिक प्रणाली, रूसीभाषाके प्रसार आउ मानसिकताके प्रभावित कैलकै हे ।[1] [2] [3]
एकरो देखी
[edit | edit source]सन्दर्भ
[edit | edit source]- ↑ Зуев, А. С. Под сень двуглавого орла: инкорпорация народов Сибири в Российское государство в конце XVI — начале XVIII в. / А. С. Зуев, П. С. Игнаткин, В. А. Слугина ; Новосиб. гос. ун-т. — Новосибирск : ИПЦ НГУ, 2017. — 444 с.
- ↑ Акимов Ю. Г. Северная Америка и Сибирь в конце XVI — середине XVIII в.: Очерк сравнительной истории колонизаций. СПб., 2010
- ↑ Bassin, Mark. «Inventing Siberia: visions of the Russian East in the early nineteenth century.» American Historical Review 96.3 (1991): 763—794.