Jump to content

Wp/mag/अहमदाबाद्

From Wikimedia Incubator
< Wp | mag
(Redirected from Wp/mag/अहमदाबाद)
Wp > mag > अहमदाबाद्
अहमदाबाद
અમદાવાદ
कर्णावती
महानगरीय क्षेत्र
अहमदाबादके प्रसिद्ध स्थलसभ
अहमदाबादके प्रसिद्ध स्थलसभ
अहमदाबाद गुजरातपर अवस्थित
देश भारत
राज्यगुजरात
मण्डलअहमदाबाद
संस्थापकसुल्तान अहमद शाह प्रथम
नामस्रोतअहमदसाह
सरकार
  प्रकारमहापौर परिषद
  अङ्गअहमदाबाद नगरपालिका
  महापौरमिनाक्षी पटेल (भाजपा)
  कार्यकारी मेयरबिपिन सिक्का
  नगर प्रमुखडि थारा
क्षेत्रफल464.16 किमी2 (179.21 वर्ग मील)
उन्नतांश53 मी (174 फीट)
जनसङ्ख्या
 (२०११)[3]
  महानगरीय क्षेत्र५५,७०,५८५
  क्रम५मा
  घनत्व12,001/किमी2 (31,084/मील2 )
  महानगर६३,५२,२५४
वासिन्दाअहमदावादी
समयमण्डलयुटिसि+५:३० (भारतीय मानक समय)
पोस्टल कोड
३८० 0XX
क्षेत्रीय सङ्केत०७९
वाहन पञ्जीकरणGJ-1,GJ-18,GJ-27,GJ-28
लैङ्गिक अनुपात१.११[5] /
साक्षरता दर८९.६२
भाषागुजराती
स्रोत: भारतक जनगणना[6]

अहमदाबाद (गुजराती: અમદાવાદ , अमदावाद) वा कर्णावती भारतके गुजरात राज्यके सबसे बड़का नगर हे । ई अहमदाबाद मण्डलके मुख्यालयो हे । ५१ लाखके जनसङ्ख्या वाला नगर, साबरमती नदीके किनारे बसल हे । १९७० मे गान्धीनगरमे राजधानी स्थानान्तरित होवेसे पहिले अहमदाबादे गुजरातके राजधानी होवहलै । प्रारम्भमे अहमदाबादके अशावल कहल जाहलै । ई नगरके बुनियाद १४११ मे रखल गेलैहल । नगरके नाम सुल्तान अहमद शाह पर पड़लै हल ।[7][8][9]

इतिहास

[edit | edit source]

अहमदाबादके "भारतके मेनचेस्टर" एहु कहल जा हे । वर्तमान समयमे अहमदाबादके भारतके गुजरात राज्यके एक प्रमुख औद्योगिक नगरके रूपमे जानल जा हे । अहमदाबादके इतिहास भील राजासे प्रारम्भ होवहे । देवेन्द्र पटेलजीके शृङ्खला "पटेल महाजाती" मे भील राजा आशा भीलजीके पटेलके कड़वा पूर्वज बतावल गेलै हे । अन्तिम भील राजा आशा भील हलन । राजा आशा भीलके समय अहमदाबाद साम्राज्य या अशावाल साम्राज्य स्थापित होलै, जे साबरमतीसे लेके कच्छ तक फैलल हलै । ढेर इतिहासकार कर्णदेव आउ अहमदशाहके भील राजासे सङ्घर्ष करैत देखौलन हे आउ फिर अहमदाबाद पर ई सब तीन राजाके शासन इतिहासमे बतौलन हे ।

ऐतिहासिक तौरपर भारतीय स्वतन्त्रता सङ्घर्ष खन्नि अहमदाबाद प्रमुख शिविर आधार रहलै हे । एही नगरमे महात्मा गान्धी साबरमती आश्रमके स्थापना कैलन आउ स्‍वतन्त्रता सङ्घर्षसे जुड़ल अनेक आन्‍दोलनके शुरुआतो एहैँसे होलै हल । अहमदाबाद ऊनके बुनाइयोला ढेर प्रसिद्ध हे । एकरे साथे ई नगर व्यापार आउ वाणिज्य केन्द्रके रूपमे बहुत अधिक विकसित होवैत हे । अङ्ग्रेजी शासन खन्नि ई जगहके सैन्य उद्देश्यला प्रयोग कैल जा हलै । अहमदाबाद ई प्रदेशके सबसे प्रमुख नगर हे । वर्तमान समयमे अहमदाबादके भारतके गुजरात प्रदेशके राजधानी होवेके साथे साथे अहमदाबादके एक प्रमुख औद्योगिक नगरके रूपमे जानल जा हे ।

सम्बन्धित लेख

[edit | edit source]

सन्दर्भ

[edit | edit source]
  1. "Amdavad City Profile". egovamc.com. Ahmedabad Municipal Corporation. मूल से 15 मार्च 2015 के पुरालेखित. अभिगमन तिथि 4 जून 2015.
  2. mhupa.gov.in/ray/csmc_ppt/6th-csmc-Ahmedabad-AHP.pdf
  3. "Cities having population 1 lakh and above" (PDF). महापञ्जीयक एवं जनगणना आयुक्त, भारत. अभिगमन तिथि 26 जुलाई 2014.
  4. "Urban Agglomerations/Cities having population 1 lakh and above" (PDF). महापञ्जीयक एवं जनगणना आयुक्त, भारत. अभिगमन तिथि 26 जुलाई 2014.
  5. "Distribution of Population, Decadal Growth Rate, Sex-Ratio and Population Density". भारतके जनगणना २०११. भारत सरकार. अभिगमन तिथि 21 मार्च 2012.
  6. "Ahmadabad (Ahmedabad) District : Census 2011 data". census2011. अभिगमन तिथि 28 मार्च 2014.
  7. "Gujarat, Part 3," People of India: State series, Rajendra Behari Lal, Anthropological Survey of India, Popular Prakashan, 2003, ISBN 9788179911068
  8. "Dynamics of Development in Gujarat," Indira Hirway, S. P. Kashyap, Amita Shah, Centre for Development Alternatives, Concept Publishing Company, 2002, ISBN 9788170229681
  9. "India Guide Gujarat," Anjali H. Desai, Vivek Khadpekar, India Guide Publications, 2007, ISBN 9780978951702