Wp/liv/Vȯl
Vȯl um tierā-vīļast vaļmõstõt jūomnāiga, mis sizzõl um alkohōl. Vȯltõ mūoštiztõ tīedõ pǟgiņd muinizt tsivilizātsijõd ja se vȯļ īžkistiz populārlimi pūoj pūol, kus vīnõmōŗad äb kazzõn. Sūŗimi jag jūomnāigad vaļmõstõt tierā-vīļast lǟndz 8000 āigastõ vȯltõ vȯl-jūomnāigad. 21 āigastsadā īrgandõksõs , tǟdzizt vȯltõ produtsīerõbõd valdõd ātõ Amērik Ītõnd-valdõd, Kīnamō, Saksāmō, Brazīļ, Japōņmō, Meksiko, Sūr-Britānij ja Krīevõmō. Amā sūrimõd vȯltõ jūobõd valdõd vȯltõ Tšehij Republik, Īrõmō, Saksāmō, Austrij, Luksemburg, Dēņmō, Sūr-Britānij ja Austrālij.
Vȯl vaļmõstimiz protses
[edit | edit source]Tierā-viļad sizzõl um stērk, mis äb sō kuoḑiņ appandõ. Īrgandõksõs um tämstõ tīemõst eņtšvīţi tsukkõr, midā sōb nuttõd maltōz. Tierā-viļļõ, irdistiz vȯddiŗt, um vieds ligtõmizt, nei ku tierād sōbõd rōz idāntõ. Idāntimiz āigal tierā sizzõl vȯlbi stērk līb mõitistõm tsukkõrõks. Siedā tierā-viļa sōb nuttõd "magdõd". Siedā um kūjastõmizt ōjšõ. Magdõd jovābõd ja sieggõbõd munt vīļadõks, ku mõitiņtõ makkõ. Siz um jūrõ panmizt vietā ja lemmõks tīemõst ja stērk appandõb tsukkõrõks. Siz um jūrõ panmizt umāl, midā sōbõd umāl käbīst. Umāl āndab makkõ ja äbţõb vȯltõ ispiddõ. Appandõmizõks panābõd jūrõ apātõkst.
Istōrij
[edit | edit source]Siedāviţõ īrgiztõ vȯltõ tīem Saksāmōl 15 āigastsadās. Tundtõb valdzliki vȯl um Pilsen vȯl.
Pilsen jālgabs Tšehij mōl um vȯltõ tīedõd 800 āigastõ. Saksāmōl tīedõd München vȯl um dumā, sīestõ ku sīen um jūrõ pandõd ūdõt vȯddiŗt. Muiniztõn āigadõn vaļmõstiztõ vȯltõ nei, ku vȯddõrz paņtõ poţţõ ja laskīztõ idāntõ. Magdõd appandiztõ až nänt jūrõ tuļtõ gais sizzõl līndab apātõks.