Wp/krl/Mančun kieli

From Wikimedia Incubator
< Wp‎ | krl
Wp > krl > Mančun kieli

Manču (ᠮᠠᠨᠵᡠ ᡤᡳᠰᡠᠨ, manju gisun) on piäasiešša Pohjos-Kiinan Mančurijašša asujan manču-rahvahan pakisoma tunguusikieli. Še on uhanalani, koška noin kymmeneštä miljonašta mančusta läš kaikki paissah muamonkielenä kiinua, ta mančun pakisijie on nykyjäh 20. Manču on agglutinoija kuten karjala ta šuomi, ta šiinä on vokališointu.

Mančun kirjutušjärještelmä on čumannoini (epätavallini): šitä kirjutetah ylähältä alaš. Mančun kirjaimikko on kehitetty vuotena 1599 ta še peruštuu mongolin kirjaimikkoh, kumpasta niise kirjutetah šamoin.

Qing-dinastijan alkuajalla manču oli Kiinan keisarillisen hallinnon piäkieli, ka še harvinaistu 1800-luvulle männeššä. Vuotena 1932 japanilaiset polonittih Mančurija ja peruššettih šinne Mančukuon satelliittivaltijo, kumpasen virallini kieli oli manču. Nykyjäh manču on läš täyšin hävinnyt ta šuuri oša kielen pakisijoista eläy Xinjiangissa, mih heijät šiirti keisari Qianlong vuotena 1764. Onnakko hyö ei pijetä iččieh mančuina ta heijän oma nimi on xibet.