Wp/kiu/Hemedê Xaşi
Hemedê Xaşi nuştoğo tewr verênê Zazaki biyo. Serra 1867ine (hıcri: 1283) de nehiyeya Lıcê, Hezan de maa ho ra biyo. 18ê Gucige 1951 de Hezan de dina ra bar kerdo. Mezela dey Hezan dera.
Namê deyo raştıkên Ehmedê Sofi Heseni biyo. Wertê sari de ebe namê Xaşi, Hemedê Xaşi, Seydayê Xaşi u Xoceyo Xaşi ki nas beno. Namê piyê ey Heseno, maa ey ki Medinawa. Namê khalıkê ey Mıle Usman, namê piyê khalıkê ey Umer u namê khalıkê khalıkê ey ki Xan Hemed biyo. Eslê ho eşira Zikte ra dewa Xasan (ebe tırki: Külçe) rawo. Xasan, serê sindorê Dara Hêni u Lıcê de mazra qızkeka. Khalıkê ey Mıle Usman amo Hezan de mılayêni kerda u endi na dewe de mendo.
Dı bırayê biniê Hemedê Xaşi ki biyê. Nê, Mıhemed Emin u Mıstefayê. Mıstefay qızkekiye de wefat kerdo. Xaşi hirê rey zewıjiyo. Hema teyna cıniya eya peyêne ra jü çêna ey rê biya. Çêna ho bırazayê ho Mıle Arıfi de zewezna. Mıle Arıfi demê ki Camiya Gırsa Diyarbekıri de mıleyiye kerda.
Xaşi tehsilê ho Medresa Mesudiya Diyarbekıri de kerdo temam. İcazê ho destê muderrıs mufti İbrahim Efendi ra gureto (Hıcri, 1 Rebiulaxır 1320). Haskerdoğê tesewufi ki verê şêxê Neqşebendi Şêx Evdılqadırê Hezani het de kerdo temam. İcazê şêxiye gureto, hema qet şêxiye nêkerda.
Xaşi, wextê ho de memuriye ki kerda. Mesela, Heziranê serra 1330ine (h.) de serba muderrısiya merkezê Diyarbekıri tayin beno. Dıma, Temuzê 1331ine (h.) de ebe se qurıs meaş ra serba muderrısiya dewa ho Hezani tayin beno. Bado ke, demê ke na wezifa keno, na rey serba muftiyiya Lıcê tayin beno, hema demê do kılm ra dıme o be ho na wezifa ra istifa keno. Muftiyiya ey dı serri u dı sşmi dewam kena.
Bado ke istifa keno, cêreno ra dewa ho Hezani u hetan merdena ho uza cüyeno.
Ey kıtabê Zazakiyo tewr verên Mewlıdê Zazaki 1892 de nuşto, hema 25ê Marti 1899ine de Diyarbekır de çapxanê Litografya de 400 nusxê ey gınê çape ro u vıla biyê. No kıtab hetan nıka çand rey transkribê alfabê Latinki ra be Zazaki biyo.