Wp/kck/Pulazi

Tjiboniso tjantolo tjeEnglish manor, tjilakidza hinga kwemizila yeminda.

Pulazi intha yehango yakabigigwa lima, kwakalingigwa kuti kulimiwe zwilimo kube ndekafu ndezwimwe zwilimo zwisingadliwe. Pulazi ndilo tshime lethamiwha kwekafu. Zina linoti pulazi lohingisiwa kakale bva kumwe kwakahalugwa sekuti mapulazi olimiwha koga, mapulazi emilibo, mapulazi ezwithelo, n' ombe dzenkanka, mapulazi ewotji nde whuku. Mapulazi anohingisiwa thamafayibha, mafuta edzimota ndekumwe kwakasiyana. Pulazi lohanganisila len' ombe dzisingahhaliligwe, n' ombe dzinohhaliligwa dzifidiwha, limiwa kwemintjelo, limiwa kwemilibo ndezwilimo zwemari, zwilimo zwekafu, kobe nden' umba dzepulazi kakale ndezwibumbo zwelima ndopfuwa. Mulubaka gwangwenu zina lehingisiwa bva kulelu kunonga mihingo yemandastri ndemapulazi emepo ndewhobe, engabe elikuhango kene mudamu gulu

Lima kwakatanga koga muhango dzose, hhapo zwitjaba zwakazwitjila ndobvima ndenhunga zwithelo zwakatanga lima, zwikasiyana ndonhunga kene bvima kafu. Kungabe kwakatanga kumakole ali 12,000 akapinda hhapo kwakatanga bo pfuyiwa kwemhuka kuntunhu weFertile Crescent yeku western Asia, kubva ipapo kukatebela limiwa kwezwilimo zwakasiyana. Mapulazi angwenhu anolima tjilimo kene pfuwa kunondidzana ndentunhu iwhoyo, kukoti zwilimo zwalimwa zwikotengesewa kuzwitolo kene zwikosiwa kwazwinokwiyiwa, zwilimo zwinjinji zwotengesewa kuhango dzose.

Mapulazi angwenu anohingisa mitjina yolima kene pfuwa. Ku United States, zwipfuwho zwokulisigwa kuhango kukoti ndoyenda ndelubaka zwikosiwa mudanga dzifidiwe. Lima ndemitjina kwatjithama kuti bahingi bemapulazi bebe mahoma kwazo. Ku Europe,mapulazi emihha yantolo anolimiwa ekobe ndegowho lakanaka kwazo linotjidza tjitjaba. kuAustralia, amwe mapulazi makulu kwazo ngobe mitunhu yakhona ayitolimika kene pfuwa mhuka ndetjibaka yetjimo tjevula. Muhango dzitjipasi ndopfumila, mapulazi matukunhunhu ndiwho anohingisiwa, banhu banjinji banogala mu ntha dzemakanyi banozwilimila, zwilimo zwabawana ndezwemihha yabo koga zwikabe zwinjinji banotengeselana boga.