Wp/dng/Ванлы Чончын
Ванлы Чончын (萬里長城), шы гўдэ җунгуй вый дыйү бутуншычи сэбый йумў булуә лянмын ди чинщы, щюҗў гуэймо хода ди җүншы гунчын ди тунчын. чончын дунщы мянян шон ван хуалы, йинцы йу чын зуә ванлы чончын. щянцун ди чончын йы җы җўйо вый шы җян йү 14 шыҗы ди мин чончын, щы чи җяйүгуан, дун җы хў шан чончын, чончын йыҗы куайуэ быйҗин, тянҗин, чинхэ, шанщы, ныймын дын 15 гә шын шы зыҗычү, зунҗы ю 43721 чў чончын йычан. чончын тун шы йәшы зы жынлый вынмин йылэ зуэй җүда ди данйы җянҗў вў, йыҗы щюшан шыҗян чыщү зуэй җю ди җянҗў вў.
2009 нян 4 йуэ, Җунгуй гуйҗя цәхуэй җү җы гуйҗя вынвў җү бого зуэйщин ди ванҗын когў янҗю щяншы, мин чончын чүан җон 8851.8 гунлы, чиҗун жынгун чён ты ди чондў вый 6259.6 гунлы, хочян чондў вый 359.7 гунлы, тянжан щян ди чондў вый 2232.5 гунлы, чён ты пинҗүн го 6 җы 7 мы, куан 4 җы 5 мы. 2012 нян 6 йуэ 5 жы, гуйҗя вынвў җү щүанбу, лыҗин җин 5 нян ди дёча хә жындин, җунгуй лыдэ чончын зун чондў вый 21196.18 гунлы. җә шы җунгуй шуцы кәщүә, щытун ды цәлён лыдэ чончын ди зун чон дў. гэ чон дў бы вый ле ды эр вый ди йылон гә эр ган чончын (195 гунлы) җон йуэ 108 бый.
җунгуй чончын ди щюҗў шы йү чунчю җонuо шыдэ, йы ю лён чян дуә нян ди лышы, чиҗун йу йы чин, хан, мин сан шычи ди гуэймо зуэйда.“янчин җу җы” җызэ:“гў чончын, зэ җу нан эршы йү лы, җы ян сэ, ян җовон йун чинкэму, җы шонгў сэ, зы шонгў йы бый җы лёщы. чиншыхуон йин чи җюҗы эр да җў җы, җыҗин чадо йы бый йылы эр җы йуннин йыдэ йыҗы йу цун.” тончошы, йуйү быйфон ды тў җүә йыҗин бый пиндин эр бу зэ чынвый выйще, вый щю чончын; ху җин фончи ян йүн шылю җу шыдә сунчо щюҗў чончын бян дә мыйю йыйы; йүанчо тунҗы җә шы мынгў жын, җин дуэй йыще гуанку зуәли щюшан, җы чи до панча лўжын хә зуәвый шон лў йыҗан ди зуәйун; йү йүанчо лыйсы, чинчо йә вый щю чончын. доли щяндэ, жә бинчи хә фыйҗы ди фамин йү кунҗүн чўщян, щю чончын йыҗин ванчүан шычү җүншы йыйыли.