Wp/bew/Penjogrogan Nipong di Hindia Welanda

From Wikimedia Incubator
< Wp‎ | bew
Wp > bew > Penjogrogan Nipong di Hindia Welanda

Kerajaan Hindu-Buda
Kerajaan Serani
Serèkat Kongsi Cina
Penjajahan Peringgi
Nongtotnya Indonésia
Kiblik Indonésia

Kekaèsaran Nipong nyedèk Hindia Welanda (sekarang Indonésia) pas jaman Perang Dunia II punya lama semprakan Maret 1942 ampé ujungnya perang Sèptèmber 1945. Ni jadi atu jaman nyang paling penting di sejarah Indonésia.

Bulan Méi 1940, Dètslan nyedèk Welanda, èn darurat perang diumumin di Hindia Welanda. Bahna boncosnya tawar-tawaran antara kewenangan Welanda ama Nipong, Nipong punya banda di Nusantara dibekuin. Welanda ngumumin perang lawan Nipong abisnya anpal 7 Désèmber 1941 di Pèl Harbor (Pearl Harbor). Serbuan Nipong ke Hindia Welanda mulain 10 Januari 1942, èn Tentara Kekaèsaran Nipong cuman kurang deri tiga bulan punya lama langsung nglibas antéro jajahan. Welanda nyerah 8 Maret. Pada ngebadeg dah tu orang Indonésia nyang nyambut Nipong sebagé dia punya pembèbas deri penjajah Welanda. Cuman ya, sikapnya berobah sebab lantaran 4 ampé 10 juta orang Indonésia pada diambil-ambilin bakal jadi pegawé rejengan atawa ramusa (romusha) bakal proyèk pengembangan atur banda ama pertahanan di Jawa. Barang 200.000 ampé 500.000 orang dikirim deri Jawa ke pulo-pulo luar, malahan ampé-ampé ke Birma ama Siam. Deri entu nyang dicomot deri Jawa, kaga' ampé 70.000 lebi nyang tetep idup. Empat juga orang wapat di Hindi Welanda lantaran kelaperen ama gawé rejengan jaman Nipong, masup juga' keitung 30.000 kematian sipil Èropa nyang dirangkèng.

Tahon 1944–1945, soldadu Éngko pada mampir di Hindia Welanda èn kaga' ampé masup ke wilayah nyang banyak orangnya kaya' Jawa ama Sumatra. Sebab begitu, banyakan wilayah Hindia Welanda misi di bawah penjajahan pas Nipong nyerah bulan Agustus 1945.

Serbuan ama penjogrogan entu tantangan nyang bener-bener dah bakal pemerèntahan kolonial Welanda ama ngeboyong perobahan nyang seajug-ajug bakal entakanu bisanya gerakan Répolusi Sional Indonésia. Laèn ama Welanda, Nipong ngasi wasilah pulitik bakal orang Indonésia ampé ke kampung-kampung. Nipong ngasi onderwès, nglatih, ama ngasi senjata ama pemuda Indonésia èn ngasi dedengkot sionalisnya suara pulitik. Jadi, liwat ngencagin réjim kolonial Welanda ama ngewasilahin kebangsaan Indonésia, penjogrogan Nipong ngeja kewontenan bakal Proklamasi Kemerdèkaan Indonésia pas Nipong nyerah kèok di Laotan Teduh. Cuman ya, Welanda pèngèn nyedèk balik itu Hindia. Abisannya pait getir lima tahon joang diplomatik, perang, ama joang kemasarakatan, marinya Welanda ngakuin Indonésia punya daulat bulan Désèmber 1949.