Jump to content

Wn/shn/ၶွင်ႇသီႇပၢႆးႁူမ်ႇလူမ်ႈ ယူႇဢႅၼ်ႇ တေၵုမ် လွင်ႈတိုၵ်းတေႃးဢိတ်ႇသရေး ဢၼ်ၵူၼ်းပၢႆးၽေးလႆႈတၢႆ

From Wikimedia Incubator
< Wn | shn
Wn > shn > ၶွင်ႇသီႇပၢႆးႁူမ်ႇလူမ်ႈ ယူႇဢႅၼ်ႇ တေၵုမ် လွင်ႈတိုၵ်းတေႃးဢိတ်ႇသရေး ဢၼ်ၵူၼ်းပၢႆးၽေးလႆႈတၢႆ

ဝၼ်းဢင်းၵၢၼ်း၊ မေႇ 28၊ 2024

ႁူမ်ႈသၢင်ႈ!
Martin Griffiths ၽူႈယႂ်ႇၽၢႆႇဝူၼ်ႉသွၼ်ႇၵူၼ်းတေႃႇၵူၼ်း ၸုမ်းၸၢတ်ႈၸိုင်ႈလုမ်ႈၾႃႉ

ၵဵဝ်ႇၵပ်းလူၺ်ႈ သၢႆငၢႆ ယွၼ်ႉဢိတ်ႇသရေး ဢဝ်ႁိူဝ်းမိၼ်တိုၵ်းလႄႈ ၵူၼ်းပၢႆႈၽေး ၸိူဝ်းမီးယူႇတီႈ ပၢင်သဝ်းၵူၼ်းပၢႆႈၽေး တီႈဝဵင်းရႃႇၾႃႇၼၼ်ႉ လႆႈတၢႆၵႂႃႇ 45 ၵေႃႉလႄႈ လႆႈတၢင်းၸဵပ်းမၢတ်ႇၵႂႃႇ 200 ပၢႆၼၼ်ႉသေ မိူဝ်ႈၼႆႉ မီးပၢင်ၵုမ် တီႈ ၶွင်ႇသီႇပၢႆးႁူမ်ႇလူမ်ႈ ၸုမ်းၸၢတ်ႈၸိုင်ႈလုမ်ႈၾႃႉ ဝႃႈၼႆယဝ်ႉ။ Martin Griffiths ဢၼ်ပဵၼ် ၽူႈယႂ်ႇၽၢႆႇဝူၼ်ႉသွၼ်ႇၵူၼ်းတေႃႇၵူၼ်း ၸုမ်းၸၢတ်ႈၸိုင်ႈလုမ်ႈၾႃႉ လၢတ်ႈဝႃႈ လွင်ႈတိုၵ်းတေႃးဢၼ်ၼႆႉ ဢမ်ႇမီးလွင်ႈတၢင်း တႃႇယွမ်းႁပ်ႉလႆႈ ၼႆသေ မၼ်းလႆႈ သႄႉသွမ်းမႃးၼိူဝ် ၶေႃႈသပ်းလႅင်း ဢၼ်ၸွမ်ၽွင်းလူင် ပႅၼ်ႇၸမိၼ်ႇ ၼႄႇတၼ်ႇယႃႇႁု လၢတ်ႈမႃးဝႆႉ ၼႆႉမၼ်းပဵၼ် လွင်ႈၽိတ်းပိူင် ဢၼ်လီၶေႃးၶူမ်ၸွမ်း ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉယဝ်ႉ။

ၸွမ်ၽွင်းလူင် ဢိတ်ႇသရေး ၼႄႇတၼ်ႇယႃႇႁု လၢတ်ႈတီႈ ၽၢႆႇၼႃႈသၽႃးဝႃႈ ၵဵဝ်ႇၵပ်းလူၺ်ႈ လွင်ႈပိူင်ပဵၼ် မိူဝ်ႈပွတ်းၶမ်ႈဝၼ်းၸၼ်ၼၼ်ႉသေ တိုၵ်ႉႁဵတ်းလွင်ႈၵူတ်ႇထတ်းယူႇ ဝႃႈၼႆယဝ်ႉ။

“လႆႈဢဝ် ၵူၼ်းပၢႆႈၽေး တီႈ ရႃႇၾႃႇ မွၵ်ႈလၢၼ်ႉၼိုင်ႈၼႆႉ ၶၢႆႉဝႆႉပၼ် တီႈလွတ်ႈၽေးယဝ်ႉ။ ၼႂ်းၵႃႈ ႁဝ်းၶႃႈၶတ်းၸႂ်ၵႃႈၼင်ႇပဵၼ်လႆႈ တႃႇယႃႇႁႂ်ႈတိူဝ်ႉၶိူၵ်ႈ ၵူၼ်းၸိူဝ်းဢမ်ႇၵဵဝ်ႇၵပ်းယူႇၼၼ်ႉ လႆႈမႃးပဵၼ် လွင်ႈယူပ်ႈယွမ်းတွၼ်ႈပၢႆးၸၢင်ႈ ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈၼႆႉသေ တိုၵ်ႉႁဵတ်းလွင်ႈၸွပ်ႇထတ်းယူႇ။ ပေႃးဝႃႈ လႆႈႁူႉလွင်ႈႁူႉတၢင်းမၼ်းယဝ်ႉၼႆ တေ ပၼ်ၶေႃႈၵႄႈလိတ်ႈၵႂႃႇယူႇ ဝႃႈၼႆယဝ်ႉ။“

တီႈၼႂ်း လွင်ႈတိုၵ်းတေႃးဢၼ်ၼႆႉ ဢၼ်ပဵၼ် ၽူႈမီးၸၼ်ႉထၢၼ်ႈယႂ်ႇ ၸုမ်းၵေႃႇၵၢၼ်ႁၢႆႉ ႁႃးမၢတ်ႉသ်ၶဝ် လႆႈတၢႆၵႂႃႇ သွင်ၵေႃႉယဝ်ႉ။ ၽူႈယႂ်ႇ ၵဵဝ်ႇၵပ်းသုၼ်ႇလႆႈသုၼ်ႇပဵၼ်ၵူၼ်း ၸုမ်းၸၢတ်ႈၸိုင်ႈလုမ်ႈၾႃႉ Volker Turk ၵေႃႈ လႆႈသႄႉသွမ်း လွင်ႈပိူင်ပဵၼ်ၼၼ်ႉသေ ႁၢင်ႈငဝ်းတီႈၼႂ်း ပၢင်သဝ်းၵူၼ်းပၢႆႈၽေးၼၼ်ႉ ပဵၼ်ဢၼ်လီၵူဝ်တႄႉသေ လွင်ႈႁၢင်ႈသိုၵ်းဢိတ်ႇသရေး ဢၼ်ႁဵတ်းႁႂ်ႈ ၵူၼ်းမိူင်းလႆႈတၢႆတင်းၼမ်ၼႆႉ မၼ်းၵေႃႈ ဢမ်ႇႁၼ်လႅၵ်ႈလၢႆႈပိူင်ႈပႅၵ်ႇသင်မႃး ဝႃႈၼႆယဝ်ႉ။

ၽူႈယႂ်ႇ ၵဵဝ်ႇၵပ်းသုၼ်ႇလႆႈသုၼ်ႇပဵၼ်ၵူၼ်း ၸုမ်းၸၢတ်ႈၸိုင်ႈလုမ်ႈၾႃႉ လႆႈတုၵ်းယွၼ်း ႁႂ်ႈ ဢိတ်ႇသရေးၶဝ် ၸွမ်းႁဵတ်း ၶေႃႈပူင် ဢၼ်လုမ်းတတ်းသိၼ်ၵူႈမိူင်း ပိုၼ်ဢွၵ်ႇ တႃႇႁႂ်ႈၵိုတ်းတိုၵ်းၵမ်းလဵဝ်ၼၼ်ႉယူႇ။ လိူဝ်သေ ၼၼ်ႉဢမ်ႇၵႃး ၸိူဝ်းပဵၼ် ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇပႃးလဵတ်ႈသတၢႆးၶဝ်ၵေႃႈ လူဝ်ႇလႆႈၵိုတ်း လွင်ႈဢဝ် မၢၵ်ႇရွၵ်ႉၵႅတ်ႉ ပိုတ်းယိုဝ်းသႂ်ႇၼႂ်းမိူင်းဢိတ်ႇသရေးၼၼ်ႉသေ ၸွမ်းလူၺ်ႈ လွင်ႈဝူၼ်ႉသွၼ်ႇ ၵူၼ်းတေႃႇၵူၼ်း ၵူႈမိူင်းမိူင်းသေ ၵူၼ်းၸိူဝ်းဢၼ်ၺႃးၺွပ်းၵႂႃႇ ဢၼ်ၸုမ်းႁႃးမၢတ်ႉသ်ၶဝ် ၵုမ်းၵမ်ဝႆႉၼၼ်ႉၵေႃႈ လူဝ်ႇလႆႈပွတ်ႇပၼ်ၶိုၼ်း ဝႃႈၼႆယဝ်ႉ။

ၽူႈၼမ်း ၶွင်ႇသီႇယူးရူပ်ႉ Charles Michel ၵေႃႈ လႆႈထတ်းသၢင်ၼိူဝ် လွင်ႈတိုၵ်းတေႃးဢၼ်ၼႆႉသေ ၶွင်ႇသီႇပၢႆးႁူမ်ႇလူမ်ႈၸိုင်ႈမိူင်း ႁိူၼ်းၵႅဝ်ႈၶၢဝ် ၵေႃႈလၢတ်ႈဝႃႈ လွင်ႈၼႆႉ မၼ်းပဵၼ် လွင်ႈဢၼ်လီၶေႃးၶူမ်ၸႂ်ဢမ်ႇလီ လႄႈ တႃႇၵႅတ်ႇၵင်ႈပၼ် ၵူၼ်းမိူင်းၼၼ်ႉ ဢိတ်ႇသရေးၶဝ်လီႁဵတ်းလူင်ႈၼႃႈ ဝႃႈၼႆယဝ်ႉ။


ငိူၼ်ႈငဝ်ႈတိုၼ်း