Wn/shn/ၵၢဝ်းလီႁွင်ႇ လၢတ်ႈဝႃႈ ၶဝ်ၸၢမ်း မၢၵ်ႇမိသ်ႉသၢႆးလ်ၽႂ်းလိူဝ်သဵင် ဢၼ်ပဵၼ်မဵဝ်းမႂ်ႇ

ဝၼ်းသုၵ်း၊ ဢေႇပရႄႇ 5၊ 2024 

မၢၵ်ႇမိသ်ႉသၢႆးလ် ၵၢဝ်းလီႁွင်ႇ

ၵၢဝ်းလီႁွင်ႇၶဝ် ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ မိူဝ်ႈဢေႇပရႄႇ ဝၼ်းထိ 3 ၼၼ်ႉဝႃး ၶဝ်လႆႈၸၢမ်း မၢၵ်ႇမိသ်ႉသၢႆးလ်ဢၼ်ၽႂ်းလိူဝ်သဵင် မဵဝ်းမႂ်ႇ ဢၼ်ယိုဝ်းလႆႈ ထၢၼ်ႈၵၢင် ဢၼ်ၸႂ်ႉၽလၢင်းၵွၼ်ႈ ဝႃႈၼႆယဝ်ႉ။ ႁူဝ်ၼႃႈ ၵၢဝ်းလီႁွင်ႇ ၵိမ်ၸူင်ဢုၼ်း ဢၼ်တိုၵ်ႉၶတ်းၸႂ် ၵေႃႇသၢင်ႈ ဢဵၼ်ႁႅင်းလၢၵ်ႈၼၢၵ်ႈ မဵဝ်းတေၸၢင်ႈလွၵ်ႇငိူတ်ႈလႆႈထိုင်တီႈ မိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ဢမႄႇရိၵၢၼ်ႇ လႄႈ မိူင်းပိုၼ်ႉတီႈ ၸိူဝ်းၶႄႉၶဵင်ႇမၼ်းၼၼ်ႉ မၼ်းလႆႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ ၵၢဝ်းလီႁွင်ႇၼႆႉ ၶူင်သၢင်ႈလႆႈ မၢၵ်ႇမိသ်ႉသၢႆးလ် ဢၼ်ၸႂ်ႉ ၽလၢင်းၵွၼ်ႈ ဢၼ်ၸၢင်ႈသႂ်ႇလႆႈ ပီၵူၺ်ႈၼိဝ်ႇၵလီးယႃးသေ ဢၼ်ၸၢင်ႈပိုတ်းယိုဝ်းထိုင်လႆႈတီႈ တၢင်းၵႆၵူႈထၢၼ်ႈၵူႈမဵဝ်း ဝႃႈၼႆယဝ်ႉ။

ၵူၺ်းၵႃႈဝႃႈ တပ်ႉသိုၵ်းၵၢဝ်းလီၸၢၼ်းလၢတ်ႈဝႃႈ လွင်ႈဢွင်ႇမၢၼ် ဢၼ်ၸၢမ်းၶိူင်ႈလၢၵ်ႈၼၢၵ်ႈ လႄႈ ၼမ်ႉၵတ်ႉၶိူင်ႈမိသ်ႉသၢႆးလ် ဢၼ်ၵၢဝ်းလီႁွင်ႇလၢတ်ႈယူႇၼၼ်ႉ ၶဝ်တိုၼ်းလၢတ်ႈလိူဝ်ဝႆႉ ဝႃႈၼႆယဝ်ႉ။ ဝၢႆးသေ ၵၢဝ်းလီၸၢၼ်း လႄႈ ၵျႃႇပၢၼ်ႇၶဝ် ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ ၶဝ်လႆႈၸွပ်ႇႁူႉၸွမ်းဝႃႈ လုၵ်ႉတီႈႁိမ်း ဝဵင်းလူင် ၵၢဝ်းလီႁွင်ႇသေ လႆႈပွင်ႇမၢၵ်ႇမိသ်ႉသၢႆးလ်သႂ်ႇ တီႈၼႂ်း ပၢင်ႇလၢႆႇ ဢၼ်မီးပွတ်းဢွၵ်ႇၼၼ်ႉ ၼႆယဝ်ႉၵေႃႈ ထႅင်ႈဝၼ်းၼိုင်ႈ ၶေႃႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇၵၢဝ်းလီႁွင်ႇ လႆႈဢွၵ်ႇမႃးတီႈ သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇၸိုင်ႈမိူင်းယူႇယဝ်ႉ။

ၸုမ်းႁူဝ်ၼႃႈ ၽူႈၸတ်းၵၢၼ်သိုၵ်း (JCS) မွၵ်ႇလၢတ်ႈဝႃႈ မၢၵ်ႇမိသ်ႉသၢႆးလ်ဢၼ်ၼၼ်ႉၼႆႉ လုၵ်ႉတီႈ ဢွင်ႈတီႈတီႈၼိုင်ႈ ဢၼ်မီးၸမ်ၵၼ်တင်း ဝဵင်းလူင်ပျူင်းယင်း ၵၢဝ်းလီႁွင်ႇသေ ပွႆႇၶိုၼ်ႈသေ မၢၵ်ႇမိသ်ႉသၢႆးလ် ဢၼ်ၼၼ်ႉ လႆႈမိၼ်ၵႂႃႇတေႃႇထိုင် တၢင်းၵႆ 600 ၵီႇလူဝ်ႇမီႇတႃႇယဝ်ႉ လႆႈၵႂႃႇတူၵ်းသႂ်ႇ တီႈၼႂ်း ၼႃႈပၢင်ႇလၢႆ ဢၼ်မီးတီႈၼႂ်းၵႄ ၵုၼ်ၵၢဝ်းလီ လႄႈ မိူင်းၵျႃႇပၢၼ်ႇ ဝႃႈၼႆယဝ်ႉ။

ထၢၼ်ၽွင်းလူင် ၵၢၼ်ၵႅတ်ႇၵင်ႈ ၵျႃႇပၢၼ်ႇၵေႃႈ ၽိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ မၢၵ်ႇမိသ်ႉသၢႆးလ်ဢၼၼၼ်ႉ လႆႈမိၼ်ႁွတ်ႈထိုင် တၢင်းၵႆ 650 ၵီႇလူဝ်ႇမီႇတႃႇ လႄႈ တၢင်းသုင် ႁွတ်ႈထိုင် 100 ၵီႇလူဝ်ႇမီႇတႃႇသေ လႆႈတူၵ်းသႂ်ႇတီႈ ၼႃႈၼမ်ႉ ဢၼ်းမီး ၽၢႆၼွၵ်ႈ ဢွင်ႈတီႈ ပၢႆးမၢၵ်ႈမီးၶိုၵ်ႉတွၼ်း ၵျႃႇပၢၼ်ႇ ဝႃႈၼႆယဝ်ႉ။

လွင်ႈၸၢမ်းတူၺ်း မၢၵ်ႇမိသ်ႉသၢႆးလ် မဵဝ်းမႂ်ႇ Hwasong-16b ဢၼ်တိုၵ်ႉႁႃႁဵတ်းၵႂႃႇၼၼ်ႉ တၢမ်တူဝ် ၵိမ်ၸူင်ဢုၼ်း ၵေႃႉၸတ်းၵၢၼ်မၼ်းမႃးသေ တီႈၼႂ်းသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇၸိုင်ႈမိူင်းၶဝ် လၢတ်ႈဝႃႈ မၢၵ်ႇမိသ်ႉသၢႆးလ်ဢၼ်ၼၼ်ႉၼႆႉ လႆႈတိူဝ်းဝႆႉ ၼမ်ႉၵတ်ႉတၢင်းႁဵတ်းသၢင်ႈ ၼိဝ်ႇၵလီးယႃးသေ ပဵၼ်တွၼ်ႈတႃႇ တုမ်ႉတွပ်ႇၽူႈၶဵၼ် ဝႃႈၼႆသေ မၼ်းၶႂ်ႈမၢႆထိုင် ဢမႄႇရိၵၢၼ်ႇ၊ ၵျႃႇပၢၼ်ႇ လႄႈ ၵၢဝ်းလီၸၢၼ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။

မိူဝ်ႈၼႂ်းပီ ပႆႇပေႃးႁိုင်ၼၼ်ႉ ၵၢဝ်းလီႁွင်ႇၼႆႉ လႆးၶတ်းၸႂ် တႃႇတိူဝ်းသၢင်ႈ မၢၵ်ႇမိသ်ႉသၢႆးလ် ဢၼ်ၸႂ်ႉၽလၢင်းၵွၼ်ႈၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ မၢၵ်ႇမိသ်ႉသၢႆးလ် ၸိူဝ်းၼႆႉ ၶၢႆႉငၢႆႈသိူင်ႇငၢႆႈ၊ မိူဝ်ႈပႆႇပိုတ်းယိုဝ်းၼၼ်ႉ လူဝ်ႇလႆႈထႅမ် ၽလၢင်းၵၢၼ်မၼ်းသေ မိူဝ်းတိူဝ်းပိုတ်းယိုဝ်းလႆႈၽႂ်းသေ မၢၵ်ႇမိသ်ႉသၢႆးလ် ဢၼ်ၸႂ်ႉ ၽလၢင်းၼမ်ႉ ဢၼ်ဢမ်ႇၸၢင်ႈ သႂ်ႇဝႆႉလႆႈႁိုင်ႁိုင်ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။

ၵၢဝ်းလီႁွင်ႇၼႆႉ မိူဝ်ႈပီၵၢႆ ၸၢမ်းလႆႈ မၢၵ်ႇမိသ်ႉသၢႆးလ် ဢၼ်ၸႂ်ႉၽလၢင်းၵွၼ်ႈ ပဵၼ်ပွၵ်ႈဢွၼ်တၢင်းသုတ်းသေ ၶဝ်ထႅမ်ႁႅင်းလႆႈ ၶိူင်ႈလၢၵ်ႈၼၢၵ်ႈပိုတ်းယိုဝ်းၵႆ ဢၼ်ယိူင်းႁွတ်ႈထိုင်လႆႈ မိူင်းႁူမ်းတုမ် ဢမႄႇရိၵၢၼ်ႇၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၵၢဝ်းလီႁွင်ႇၼႆႉ ၶဝ်မီးဝႆႉ မၢၵ်ႇမိသ်ႉသၢႆးလ် ဢၼ်ၸႂ်ႉၽလၢင်းၵွၼ်ႈ ဢၼ်ပိုတ်းယိုဝ်းလႆႈ တီႈၸမ်၊ တီႈၵၢင် ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။

ငိူၼ်ႈငဝ်ႈတိုၼ်း

• Kim Tong-hyung. "North Korea says it tested a new hypersonic intermediate-range missile that’s easier to hide" — Associated Press, April 3, 2024
• The Associated Press. "North Korea says it tested a new hypersonic intermediate-range missile that uses solid propellants" — NBC News, April 3, 2024
• Al Jazeera English. "North Korea says Kim Jong Un oversaw test of new hypersonic weapon" — Al Jazeera English, April 3, 2024