Wn/nan/Nî-ka-la̍p-koa cha̍p-it--goe̍h chòe ‘Thih-thai’ siōng-bô ū jī-cha̍p-poeh lâng sí-bông

From Wikimedia Incubator
< Wn‎ | nan
Wn > nan > Nî-ka-la̍p-koa cha̍p-it--goe̍h chòe ‘Thih-thai’ siōng-bô ū jī-cha̍p-poeh lâng sí-bông

【2020 nî 11 goe̍h 20 ji̍t sìn】

Iok-thap teng-lio̍k Nî-ka-la̍p-koa

Kin-nî Tāi-se-iûⁿ thâu chi̍t lia̍p gō͘ kip jia̍t-tài khì-soân Iok-thap (Iota), i ê tiong-sim hū-kīn siōng tōa hong-sok í-keng kàu ta̍k-tiám-cheng nn̄g-pah la̍k-cha̍p kong-lí, m̄-nā kin-nî thong Tāi-se-iûⁿ siōng kiông, koh sī Tāi-se-iûⁿ iú-sú-í-lâi siōng òaⁿ chhut-hiān--ê gō͘ kip jia̍t-tài khì-soân. Bóe--á i tī tong-tē sî-kan cha̍p-la̍k hō àm-mî teng-lio̍k Nî-ka-la̍p-koa (Nicaragua) Hó-le̍k-hu̍t (Haulover) hū-kīn ê iân-hái tē-khu, chō-sêng pō͘-hūn só͘-chai leh chòe-tōa-chúi kap chúi-pang-soaⁿ. Kok-ka hong-chai ki-koan ê pò-kò lāi-té tiō kóng, bo̍k-chêng siōng-bô ū jī-cha̍p-poeh lâng put-hēng sí-bông, lēng-gōa iáu-ū jī-cha̍p-káu lâng sit-chong.

Nî-ka-la̍p-koa tī nn̄g lé-pài chêng chiah bat chòe chi̍t móa hong-thai, hô-chôe I-thap (Ita), hit-jiah ê pī-lān chu-goân iáu-bōe khoe-ho̍k oân-choân, bōe-hù lâi èng-piàn chit móa ê hong-chai, só͘-í chêng-hu bô-hoat-tō͘ thang pó-chèng oân-choân khòng-chè chai-hāi.

khah iàu-kín--ê tiō sī kóng, kin-nî Tāi-se-iûⁿ hit-jiah ê jia̍t-tài hong-pō (Iā tiō sī lán leh kóng--ê ‘Hong-thai’) kàu chit-kú ûi-chí í-keng siⁿ-liáu saⁿ-cha̍p lia̍p, mā chhòng-chō-liáu iú-sú-í-lâi hong-thai chòe siōng kāu ê kì-lo̍k.

Bí-kok kā jia̍t-tài hong-pō hō-miâ sī ùi it kiú ngó͘ khòng nî chiah khai-sí--ê. tong-tshe-sî sī hō bô-sòaⁿ-tiān jī-bú ê ho͘-hō lâi chòe hong-thai-miâ, kòe bô-jōa-kú, tiō su-iōng lâng-miâ, ta̍k-nî ùi A jī-thâu it-ti̍t pâi kàu W jī-thâu (pâi-tû Q, U, X, Y, Z che gō͘ ê jī-bú) lóng-chóng jī-cha̍p-it ê miâ, it-poaⁿ lâi kóng in-ūi Tāi-se-iûⁿ ê hong-thai khah bô chòe kah chhan-chhiūⁿ Sai-pak Thài-pêng-iûⁿ hoàn kāu, só͘-í chiâⁿ hán-tit ēng W jī-thâu ê miâ-chheng; M̄ koh it-ti̍t kàu jī khòng khòng gō͘ nî, hit nî jia̍t-tài hong-pō si̍t-chāi siⁿ-liáu siuⁿ chē lia̍p, miâ-hō-piáu mā leh beh ēng-liáu, Bí-kok ê Kok-ka kù-hong Tiong-sim (National Hurricane Center) mā m̄ bat tú-tio̍h chit khoán tāi-chì, tiō koat-tēng kóng í-āu hong-thai-miâ nā ēng-liáu ,sòa--lo̍h-khì tiō khai-sí hō Hi-lia̍p-jī ê miâ-chheng, ùi A-lī-hoat (Alpha) pâi kàu Ò-bí-ka (Omega). Hit nî chiah hō kàu Jî-thap (Zeta) tiō chhòng kì-lo̍k, siūⁿ bōe kàu kin-nî tiō hō kàu Iok-thap (Iota), pí cha̍p-gō͘ nî chêng iáu-koh-khah gâu siⁿ hong-thai.

Bí-kok Kok-ka kù-hong Tiong-sim piáu-sī, hoān-sè sī Hoán-sèng-eng Hiān-siōng (La Niña), hái-bīn un-tō͘ tng-leh sio-lo̍h só͘-tì, kin-nî Tāi-se-iûⁿ ê jia̍t-tài khì-soân khah kāu éng-nî.

Siau-sit lâi-goân[edit | edit source]