Wy/vep/Piter
Piter (ven.: Санкт-Петербург) om sur' lidn Venäman öbokas, Nevan jogensus da Suomen lahten randal. Om toine lidn Venämas ristituiden mödhe.
Piter om kaikiš pohjoižemb lidn-millioner mail'mas. Sen aluz om pandud 1703-žes vodes Petral Surel, se oli Venäman imperijan pälidnan.
Nece om lujas čoma lidn, suren kanaloiden, muzejiden, kul'turižiden sauvusiden lugunke. Migo vot millionad ristituid kaiked mail'madme ajadas tänna; „Venäman kul'turpälidn“ om kaikiš populärižemb turistine oigendamine meiden valdkundas.
Otta pähä
[edit | edit source]Pidab
[edit | edit source]_001.jpg)
Toižiden Venäman lidnoišpäi erineden, Piterel om lujas nägub evropine nägu da rahoikaz sauvomižplaniruind. Piter erineb ei vaiše vanhoiš venälaižiš, no i tipižiš Evropan lidnoišpäi: avarad irdad da torgud, sur' vezištoiden (kut londuseližed, muga i ratud) da sariden lugu, venälaižen koloritan alatonad.
Piterel om äi oficialitomid da runoištnimid: Pohjoine Pal'mir (Северная Пальмира), Pohjoine Venecii (Северная Венеция), Pohjoine pälidn (Северная столица), Kul'turpälidn (Культурная столица), Lidn Neval (Город на Неве), Vauktoiden öiden lidn (Город белых ночей), Petran lidn (Град Петров) da toižed. Sijaližed eläjad kuctas ičeze lidnad Piter-nimeks (Питер), nece-žo nimi kävutase vepsän keles-ki kuti pä- (da üks'jäine) nimi.
Piterin geografine sijaduz laskeb nägištada vauktoiden (polärižiden) öiden nägused (semendkuspäi elokuhusai).
Istorii
[edit | edit source]Piteren aluz om pandud vn 1703 semendkun 27. päiväl Petral Surel kuti lidnuz Nevanjogel Pohjoižen voinan aigan Ročinmanke. Jäl'ghižiš voziš Piter jatki vahvduda, a 1712-žes vodes linni Venäman pälidnaks.
Lidnan sauvondha ühtnediba mugomad tetabad arhitektorad kuti Karl Rossi, Bartolomeo F. Rastrelli, Domeniko Trezini, Džakomo Kvanegi da toižed.
Piteriš ozaižihe äjad znamasižed istorižed tegod: Dekabristoiden torok (1825), «Verekaz pühäpäiv» (1905) da kaik koume XX-žen igän augun rahvahanrevolücijad (1905-žes da kaks' 1917-žes vodes).
1918-žes pälidn om sirdud Moskvaha, no Piter om jäi toižen lidnan znamoičendan mödhe. Siloi lidn om udesnimitadud Leningradaks (Ленинград), 1991-žehe vodehesai.
Toižen mail'man voinan aigan lidn vägimeheližikš kandoi 871 blokadan päivid.
Joged, kanalad, sildad
[edit | edit source]
Piter om saudud Nevanjogen del'tal. Nece jogi om alaštoitab jogensarakoiden da ližajogiden suren lugud.
Nevan jogensarakod oma Sur' Neva, Pen' Neva, Sur' Nevk, Pen' Nevk da Kesknevk. Toižed päjoged oma Fontank, Moik, Präžk, Monastirk, a mugažo Smolenk, Ždanovk, Karlovk, Krestovk, Ohtanjogi da Okkervil'. Kaikiš znamasižembiš kanalad oma Gribojedovan kanal, Krükov, Admiraltine da Obvodnii.
Sildoiden radon grafik
[edit | edit source]| Sild | Avaiduz | |
|---|---|---|
| ezmäine | toine | |
| Sildad Nevas päliči | ||
| Sur' Obuhovan sild | avaiduseta | — |
| Volodaran sild | 02:00—03:45 | 04:15—05:45 |
| Suomalaine raudtesild | 02:20—05:30 | — |
| Aleksandran Nevskijan sild | 02:20—05:10 | — |
| Petran Suren sild | 02:00—05:00 | — |
| Valamižsild | 01:50—04:40 | — |
| Stroican sild | 01:40—04:50 | — |
| Sildad Sures Nevkas päliči | ||
| Sampsonijan sild | 02:10—02:45 | 03:20—04:25 |
| Grenaderan sild | 02:45—03:45 | 03:20—04:50 |
| Kantemirovskan sild | 02:45—03:45 | 04:20—04:50 |
| Sildad Penes Nevkas päliči | ||
| Biržan sild | 02:00—04:55 | — |
| Tučkov-sild | 02:00—02:55 | 03:35—04:55 |
| Sildad Sures Nevas päliči | ||
| Pert'kulun sild | 01:25—04:55 | — |
| Marijanpäivän sild | 01:25—02:45 | 03:10—05:00 |
Praznikad
[edit | edit source]
Piterin eläjiden päpranikad oma:
- 1. viluku — Uz' voz'
- 18. viluku — Blokadan urdandan päiv
- 27. viluku — Täuden blokadan urdandan päiv
- 9. semendku — Vägestusen päiv
- 27. semendku — Lidnanpäiv
- 3. kezakun sobat — Sanadal'žed purehed
Klimat
[edit | edit source]| Ku | Temperatur, °C | Sadegiden norm, mm | ||
|---|---|---|---|---|
| Keskminimum | Keskmäine | Keskmaksimum | ||
| Viluku | -10.5 | -7.8 | -4.8 | 37 |
| Uhoku | -10.6 | -6.9 | -4.6 | 30 |
| Keväz'ku | -6.9 | -2.2 | 0.0 | 34 |
| Sulaku | -0.2 | 4.0 | 7.4 | 33 |
| Semendku | 5.7 | 10.9 | 14.7 | 37 |
| Kezaku | 10.8 | 15.6 | 19.4 | 57 |
| Heinku | 13.9 | 17.7 | 22.0 | 77 |
| Eloku | 12.5 | 16.2 | 20.1 | 80 |
| Sügüz'ku | 7.9 | 11.1 | 14.5 | 69 |
| Reduku | 2.8 | 5.7 | 7.7 | 66 |
| Kül'mku | -2.4 | 0.1 | 1.6 | 55 |
| Tal'vku | -7.3 | -4.6 | -2.5 | 50 |
| Keskznamoičend vodedme |
1.4 | 5.0 | 8.1 | 625 |
Lidnas om neps, meriklimat. Tobjimalaz sä Piteriš om pil'vekaz, hämärakaz, i lujas toižetui. No ühtes necenke, sijaline sä om relätivižikš läm', toižiš lidnoišpäi erineden neciš leveduses (60° p. l.).
Periodižikš (kus-se kerdan vodes) libutas sur'vezid.
Ei unohtam vaukted öiden polhe. Piter om korktoiden levedusiden südäimes, kus Päiväine ei tulgab alemba gorizontan. Sezon — 11. kezakuspäi 2. heinkuhusai, hot' nece näguz vedase hätkemba (semendkuspäi). Ei pästkat homaičuseta!
Infokeskuz turistoile
[edit | edit source]Ezmäine turistine infokeskuz Venämas om sättud arni Piteriš, 2000-žes vodes. Päofis Sadirdas, 14. k., a mugažo pavil'jon Pert'kulun torgus, 12. k.
Kontaktad:
- Saitad — visit-petersburg.ru da www.ispb.info (venä- i anglijan kelil)
- Akkaunt Twitter:as — https://twitter.com/visitpetersburg
- Akkaunt VKontakte:s — http://vk.com/VisitPetersburg
- Akkaunt Facebook:as — http://facebook.com/VisitPetersburg
- Elektropočt — info@ispb.info
- Telefon — +7 (812) 310-28-22, faks — 310-22-31, 310-82-62
Rajonad
[edit | edit source]
Piteriš om 18 ranojad (kart numeracijanke om oiktalpäi): Admiraltejskii (1), Vasileostrovskii (2), Viborgan (3), Kalininan (4), Kirovan (5), Kolpinon (6), Krasnogvardeiskii (7), Krasnosel'skii (8), Kronštadtan (9), Kurortan (10), Moskvan (11), Nevan (12), Petrogradan (13), Petrodvorecan (14), Merenrandaine (15), Puškinan (16), Frunzen (17) da Keskuzrajon (18).
No mugažo oigetam i al'ternativine jagandan variant, enamb kožujid turistoile (kc. hura kart):
- 1. Piterin keskuz
- 2. Petrlidnan lapt
- 3. Vasil'jevan sar'
- 4. Pohjoine
- 5. Suvi
- 6. Oiged Nevan rand
Kut ajada
[edit | edit source]Lendimedme
[edit | edit source]Piteriš om «Pulkovo»-rahvahidenkeskeine lendimport. Päiči internacionaližiš, Pulkovos om i sijaližed reisad.
- sait — http://www.pulkovoairport.ru/
- informacii reisoiden polhe — +7 (812) 704-38-22 («Pulkovo-1»), +7 (812) 704-34-44 («Pulkovo-2»)
- biletoiden pakitoituz — +7 (812) 572-12-72
Rahvahidenkeskeižed reisad
[edit | edit source]Ezimeletaden, nece ei ole käskinformacii, no... joga statjal.
| Reisan № | Maršrut | Nedalin päiväd | Lenduz lidnaspäi | Lenduz lidnha | Matkaig | Aviakompanii | Laiv |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| AB8484 | Berlin (Tegel') — Piter | jogapäiväline | 14:30 | 16:45 | 2:15 | Air Berlin | Boening 737-8 |
| AB8485 | Piter — Berlin (Tegel') | jogapäiväline | 17:30 | 19:50 | 2:20 | Air Berlin | Boening 737-8 |
| UN420 | Berlin (Tegel') — Piter | pätnič | 15:50 | 18:00 | 2:10 | Transaero | Boening 737-5 |
| UN419 | Piter — Berlin (Tegel') | pätnič | 12:35 | 14:50 | 2:20 | Transaero | Boening 737-5 |
| BA878 | London (Hitrou) — Piter | jogapäiväline | 12:35 | 16:00 | 3:25 | British Airlines | Airbus A320 |
| BA879 | Piter — London (Hitrou) | jogapäiväline | 17:00 | 20:40 | 3:40 | British Airlines | Airbus A320 |
| FV300 | London (Hitrou) — Piter | sobat | 17:00 | 20:15 | 3:15 | Rossija | Boening 737-5 |
| FV299 | Piter — London (Hitrou) | sobat | 12:35 | 15:50 | 3:15 | Rossija | Boening 737-5 |
| FV298 | London (Gatvik) — Piter | ezmärg, koumanz'päiv, pühäpäiv | 14:10 | 17:35 | 3:25 | Rossija | Boening 737-5 |
| FV297 | Piter — London (Gatvik) | ezmärg, koumanz'päiv, pühäpäiv | 09:35 | 13:00 | 3:25 | Rossija | Boening 737-5 |
Jonusedme
[edit | edit source]Avtodme
[edit | edit source]Avtobusadme
[edit | edit source]Laivadme
[edit | edit source]Transport
[edit | edit source]Mel'heižtahod
[edit | edit source]Otmižed
[edit | edit source]Ostmižed
[edit | edit source]Sömine
[edit | edit source]Öine elo
[edit | edit source]Ösija
[edit | edit source]Sido
[edit | edit source]Konsulused da sur'oigenduzkundad
[edit | edit source]Kaičijad märad
[edit | edit source]Problemad policijanke
[edit | edit source]Sijaližed eläjad
[edit | edit source]Ümbrišt
[edit | edit source]Tarbhaižikš
[edit | edit source]