Wy/ba/Ивангород
| Ивангород | |
 | |
| Ивангород крепосы | |
| Мәғлүмәт | |
| Халҡы | 10128 (2012) |
| Телефон коды | +7 81375 |
| Сәғәт бүлкәте | UTC+3 |
Ивангород — Ленинград өлкәһенең көнбайыш өлөшөндә урынлашҡан ҡала. Эстонияның Нарваһына ҡаршы торған һур крепосы менән һәм Парусинка тигән XX быуат эшселәр кварталы булыуы менән ҡыҙыҡлы.
Ивангород Эстония сигендә тора, ул XX быуат аҙағында барлыҡка килһә лә, сик буйында күптән булған. Урта быуаттарҙа Балтик Боронғо урыҫ кенәзлектәренә буйһонған тотҡан ливон ордены хакимлеге аҫтында булған. Урыҫ ерҙәре берләшкәндән һәм Мәскәүгә ҡушылғандан һуң Иван III Балтик буйында хәрби кампания йәйелдерә, бының өсөн: 200 йыл элек төҙөлгән Нарва крепосты ҡаршыһына төҙөргә һәм уны, үҙ исеме менән атарға бойороҡ бирә. XVI быуатта крепость киңәйә, ә урыҫ ғәскәрҙәре Балтик буйында шаҡтай уңышлы көрәш алып бара ливон орденын тар-мар итеүҙә үҙ өлөштәрен индерә, әммә был һуғыш нәтижәләре Рәсәй өсөн аяныслы: швед һәм поляктарҙан еңелгәндән һуң Рәсәйҙән яулап алынған эстон биләмәһен генә түгел, XVII быуатта Швеция хакимиәте аҫтында ҡалған Ивангород үҙе лә тартып алына. Шведтар урыҫ батшаһы исеме менән аталған ҡаланы үҫтерергә ашыҡманылар: уны Нарва крепосы менән берләштерәләр һәм сапаратизм күренешен ҡырҡа киҫәләр.
1704 йылда Төньяҡ һуғыш барышында Петр I Рәсәйгә Ивангородты, бер уңайҙан Нарваны ла ҡайтара, шунан һуң крепость хәрби әһәмиәтен юғалта. Ике ҡала бер бөтөн булып үҫеүен дауам итә, нисек тә уларҙың тәүге шарттары тотош бер төрлө булмаһа ла: урта быуаттарҙағы барлыҡҡа килгән боронғо ҡала Нарва, һәм ҡамауҙа ҡалған Ивангород. Шуға ҡарамаҫтан, сәнәғәт үҫеше Ивангородты ла урап үтмәй: Креол тегеү мануфактура йылғаның ике ярында ла төҙөлә, шуға күрә Ивангородта кескенә Парусина эшселәр кварталы барлыҡҡа килгә. Нарва Ивангород һәм берҙәм булып ҡалыу сәбәпле, 1920 йылда улар икеһе лә Эстонияға ксә, 1940 йылда СССР-ға ҡайтарыла, ә һуғыштан һуң (әлегә формаль) Ивангородты айырым административ берәмек булараҡ торғоҙола. Сик һыҙатын йылға буйлап үткәрергә ҡарар итәләр. Эстония менән дәүләт сиге байтаҡ проблемалар тыуҙыра, сөнки Нарва менән Ивангородтың күп кенә коммуникациялары бер бөтөн була. Урындағы халыҡ та, ярҙың бер яғында йәшәһә, эшкә икенсе ярға йөрөгән.
Хәҙер Ивангород үҙ-үҙен тәьмин итә алырлыҡ ҡала рәтенә инде. Ҡалала сәнәғәт бар — Кредом мануфактуранан ҡалған лодж фабрикаһы (йылылыҡ һаҡлаусы материалдар производствоһы), Арск ГЭС-ы, электр системаларын етештереү заводы - шулай уҡ ҡунаҡханалар, кафе һәм кибеттәр. Шуға ла ҡарамаҫтан, Ивангород алыҫта онотолған ҡаланы хәтерләтә, өҫтәүенә сик буйы зонаһы ла туризм үҫешенә ярҙам итмәй. Нисек тә урындағы инфраструктура күңелһеҙ уйҙар тыуҙырһа ла, Ивангородты барыбер барып күреү файҙалы.
инеү либераль режимда һәм саф һауала йөрөү ҡарау, шулай уҡ Парусина булараҡ билдәле оригинал эшсе кварталы өсөн Россияла иң эре крепостарҙы береһе өсөн барыбер ҡушыла. Хәйер, Ивангородта ҡунарға ғүмер итеү - шик тыуҙырған матурлыҡ, шуға күрә сәфәрҙе кисен көнсығышҡа китеү йәки, киреһенсә, эстон сиген үтеү һәм Нарвала булыу өсөн планлаштырырға кәрәк. Ивангородта йоҡларға урын табып булмай, шуға күрә ил сиген үтеп Эстонияға үтергә йәки көнсығышҡа кире ҡайтырға тәҡдим ителә
Пн–Пт 9:00 – 16:00. Туризм үҙәге функцияһын үтәй, Эстонияға виза юлларға булышлыҡ итәНисек барырға
[edit | edit source] |
Иғтибар! «Ивангород» сик буйы зонаһына инә. Ҡалаға, бер уңайҙан Эстония ҡалаһы Нарваны күрергә мөмкинлек бирә торған шенген визаһы менән килеү уңайлыраҡ. Әгәр ҙә һеҙҙең виза ла, сик аша зонаһына инеү рөхсәтегеҙ юҡ икән, Ивангородҡа эләгеү өмөтө шаҡтай ҙур түгел: автобус һәм машиналар ғәҙәттә КПП-ла тикшерелә, ә тимер юл вокзалында сик буйы һаҡсылары шулай тикшерә. СПб һәм Лениград өлкәһе буйынса Рәсәй Федераль именлек хеҙмәтенең Сик буйы идараһына мөрәжәғәт итеп пропуст алырға мөмкин (Санкт-Петербург, Шпалера ур., 62) йәки [https://www.gosuslugi.ru/43708/Бердәм дәүләт хеҙмәттәре порталы)Пропуск бер йылға тиклем бушлай рәсмиләштерелә. |
Поезда
[edit | edit source]Санкт-Петербургтан Ивангородҡа тәүлегенә бер тапҡыр поезд йөрөй, юл 3 сәғәт. Ҡалала Мәскәү - Санкт-Петербург - Таллинн алыҫ араға йөрөүсе поезд туҡтай.
Автобусда
[edit | edit source]
касса: 06:15 – 20:00 эш көндәрендә, 06:45 – 20:00 ял көндәрендә, 12:45 – 14:15 төшкө ял. Ҡаланың үҙәк майҙанында бер ҡатлы иҫке йортта урынлашҡан. Петербургтан көндә №842 автобус йөрөй 12:00 и 21:00 (Ивангородтан 07:00 и 16:00). Йәма, шәмбе һәм йәкшәмбе көндәрендә 17:30 (Ивангородтан шул уҡ көндәрҙә 10:00). Юл хаҡы — 300 һәм. Урындағы халыҡ Рига һәм Таллин йүнәлешендәге халыҡ-ара автобустарҙа (Lux Express, Ecolines, Temptrans) йөрөй.
Автовокзалда шәхси такси хужалары ла хеҙмәтен тәҡдим итә.На автомобиле
[edit | edit source]Ивангородҡа берҙән бер юл — Санкт-Петербургтан М21 трассаһы (150 км) Кингисепп (25 км) аша. Икенса вариант Эстония Нарваһына килеп етергә лә сик аша Рәсәйҙә инергә.
Транспорт
[edit | edit source]Ҡала автобусдары (ҡарағыҙ расписание):
- №7: Фабрика (Парусинка) — Горка — Минутка (Кингисеппское шоссеһы, 26); сәғәт7-нән 21 сәғәткә тиклем 20-30 мин интервал менән
- №81: Фабрика (Пасторов ур, 1) — Горка — автостанция — «Дураково поле» баҡсаһы; көнөнә 2-4 тапҡыр
Иҫтәлекле урындар
[edit | edit source]Үҙәк
[edit | edit source]
10:00 – 18:00. 100 һәм (2013). Крепость бер нисә этапта төҙөлә. 1492 йылда үҙәк өлөшө - йылға буйында урынлашҡан ҙур булмаған дүрт мөйөшлө майҙансыҡ һалына. Был бик ҙур булмаған Нарва кисеүендә оборона тотҡанда ярҙам итә, ләкин унда ҙур ғәскәр урнаштырыуа мөмкин түгел, шуға күрә 1496 йылда, Ивангородты швед баҫып алғандан һуң, крепосты үҫтереү башлана. Рекордлы ҡыҫҡа ваҡыт эсендә яңы нығытмалар төҙөлә, хәҙер Баяр ҡалаһы булараҡ билдәле: 617 метр диуар, бик күп манаралар - бер һүҙ менән әйткәндә, крепостың төп өлөшө. Бындай замок менән һуғышырта ҡатнашырға ла мөмкин, XVI быуатта яңы нығытмалар барлыҡҡа килә.
Ул йылдарҙа Нарва менән Ивангород араһында асыҡтан-асыҡ ярышыу башлана: ивангородтар Арск замогы манараһынан бер нәмә лә күрергә мөмкин булмаған диуар төҙөргә тырыштылар - был тап бына Бояр ҡалаһынан крепостың иҫке өлөшөн айырып торған диуар. Ул ысынлап та юғары. [br>Нығытмаға рәсми эш сәғәттәрендә эләгергә мөмкин, ә башҡа ваҡытта ла - барыһын ла көс-хәл менән бүләк иткән йәки анһыҙ уҙҙырған өсөн ҡарауылсы табырға мөмкин. Табличка юҡ, кәртәләр лә юҡ, шуға күрә крепосты ҡарау - үҙ ҡурҡыуына һәм тәүәккәллегенә ҡарап. Рәсми булмаған маршрут буйынса инеү баҫҡыстан башлана һәм стеналар буйлап иҫке замок яғына, күҙәтеү майҙансығына һәм алға көньяҡ бастиондарға табан дауам итә, улар тирәһендә бер нисә күгәргән пушка аунап ята. Юлда яҡтыртылмаған коридорҙар һәм баҫҡыстар бар, шуға күрә фонарьҙар алырға һәм, ғөмүмән, һаҡлыҡ сараларын күрһәтергә тәҡдим ителә. (в крепости). Мәскәү архитектур традицияһына оҡшамаған ғәжәйеп ҡоролма. Немец һәм эстон тәҫиренә шикләнергә тура килмәй, шуға күрә урта быуат Ивангородта ниндәй инопланетяндар барлыҡҡа килеүе тураһында мәсьәлә бөгөнгө көнгә тиклем асыҡ булып ҡала. Билдәле булғанса, Успенье сиркәүе, Николай Чудотворец күрше сиркәүе кеүек үк, Иван Грозный идара иткән йылдарҙа, 1558 йылдатөҙөлгән. Ике сиркәү ҙә премикстар һәм тулыһынса крепостной диуарҙар арала йәшеренгән, әммә шул уҡ ваҡытта уларҙың көмбәҙ бик ҙур һәм бинаның яртыһын тиерлек алып тора, ә Успенск сиркәүендә бынан тыш галерея бар. Сиркәүҙәрҙән йыраҡ түгел арсеналдың ярым емерек йорто урынлашҡан.
Парусинка
[edit | edit source]
Ивангородтың айырым районы. Крепостан көньяҡтарыҡ Нарва йылғаһының көнсығыш еңендә урынлашҡан. Был XIX быуатта барлыҡҡа килән Парусинка фабрикаһы эшселәре йорттарыю
Буш ваҡытты үткәреү
[edit | edit source]
только в летнее время: Ср–Вс 10:00 – 18:00. 50₽. Археологик крепостан макеттары. Музей урынлашҡан ерҙә боронғо юл түшәме һаҡланып ҡалған. Ср–Вс 10:00 – 18:00. Музей экспозицияһынада Ленинград өлкәһе пейзаждары, рәссам Билибан эштәре, рус халыҡ әкиәттәренә иллюстрациялар күрһәтелә.Ҡайҙа нимә һатып алырға
[edit | edit source]Магнит — аҙыҡ-түлек супермаркеты:
- Кингисеппское шоссе, 22 (үҙәк).
9:00 – 21:00. - Котовский ур., 12 (Парусинка). 9:00 – 21:00.
Пятёрочка — аҙыҡ-түлек супермаркеты:
- Кингисеппское шоссе, 26 (үҙәк). 9:00 – 22:00.
- Матросов ур., 2 (центр). 9:00 – 23:00.
- ул. Льнопрядильная, 13 (Парусинка). 9:00 – 22:00.
Пн–Пт 9:00 – 18:00, Сб 10:00 – 15:00. Банкоматы, терминалы, обмен валюты.Ҡайҙа ашарға
[edit | edit source] 09:00 – 20:00. Ил сигенә яҡын ашхана. Күп төрлө аштар әҙерлнә 10:00 – 22:00. Типик провинциаль кафе, интерьеры ла иҫкесәИртән барлыҡ туҡланыу урындары бикле булғанда, Кингисепп шоссеһы буйында урынлашҡан тәүлек әйләнәһенә эшләгән магазиндарҙа, автозаправка станцияларында (Neste, Татнефть, Арис, Лукойл и һ.б.) ашап сығырға мөмкин.
Төнгө тормош
[edit | edit source]«Витязь» ресторанында эсемлектәр һәм аҙыҡ алырға мөмкин, башҡа төпгө тормошта күрше Нарва йәки Кингисеппта эҙләргә кәрәк.
Ҡайҙа туҡталырға
[edit | edit source]Ивангород ҡунаҡханалары
Тирә яҡтағы ҡалалар
[edit | edit source]