Wy/azb/آسیا
Template:Wy/azb/PAGEBANNER:Asia banner Rice terraces.jpg
آسیا | |
![]() | |
مساحت | 44,579,000 km2 km² ( sq mi) |
جمعیت | 4,164,252,000 |
سیخینلیق | 87/km2/km² (/sq mi) |
اؤلکهلر | 49 |
ساعات قورشاقی | UTC+2 (تورکیه) UTC+12 (روسیه |
اینترنت اَتَکی | .asia) |
آسیا یئر اۆزونون ان بؤیوک و جمعیتلی قارهسیدیر.بو قاره دونیانین مساحتینین ۸٫۷٪ و دونیا قورولوقلارینین ۳۰٪ - نا یییهدیر. دونیانین جمعیتینین ۶۰٪ آسیادا یاشاییرلار. دونیانین ان بویوک اؤلکهلری بو قارهده یئرلشیبلر.آسیا ایله اوروپا بیرلیکده اوراسیا قورولوغونو اوْلوشدورورلار.بو قاره قوزئیدن قوزئی دوْنموش اقیانوسو ( اقیانوس منجمد شمالی) ایله، گۆنئیدن هیند اوقیانوسو ایله، دوْغودان اطلس اوْقیانوسو ایله، باتیدان ایسه مدیترانه دنیزی و اوْرتا روسیه ایله سینیرلانیر.
بؤلگهلر[edit | edit source]

اورتا آسیا (قازاقیستان، قیرقیزیستان، تاجیکیستان، تورکمنیستان، اؤزبکیستان، افغانیستان) بو بؤلگه دونیانین ان باغلی بؤلگهلریندن اوْلاراق، اؤزل چوْللر، سیحونلا جیحون چایلارلا و تۆرک ائللرله آدلیمدیر. |
دوْغو آسیا (چین , ژاپون، موغولیستان، قوزئی کوره، گونئی کوره، تایوان، هونگ کونگ، ماکائو) بو بؤلگه بیر وارلی و اسکی تاریخله، آسیانین ان قاباقجیل بؤلگهسی اوْلاراق، بیر آیدین گلَجکه یییهدیر. |
اورتا دوغو (بحرئین, ایران, ایسرائیل, عراق, اوردون, کوویت, لوبنان, عومان, فیلیسطین, قطر, سعودی عربیستان, سوریه, تورکیه, امارات, یمن) دونیا اویغارلیغلارین و ۳ توحیدی دینین قایناغی، چوخلو ساواشلارلا دئوریملرین آراسیندا. |
روسیه ایله قافقاز (آبخازیا, آذربایجان, ائرمنیستان, گورجیستان, گونئی اوسیتیا, روسیه) بؤیوک و آز جمعیتلی اؤلکهلر، گؤرملی داغلار، مئشهلر و چایلارلا |
گؤنئی آسیا (بنقلادیش, بوتان, هیند, مالدیو, نیپال, پاکیستان, سیریلانکا) دونیادا ان اسکی و وارلی اویقارلیغلارا یییه، یام یاشیل مئشهلر و هیند اوقیانوسوندا آدالاری ایله. |
گونئیدوغو آسیا (برونئی, کامبوج, دوغو تیمور, اندونیزی, لائوس, مالیزی, میانمار, فیلیپین, سنقاپور, تایلند, ویئتنام) آسیانین ان گؤزل، یام یاشیل و مئشهلی بؤلگهلریندن |
شهرلر[edit | edit source]

- ایستانبول: تورکیهنین ان بویوک شهری، ایکی قارهنی بیر بیرینه یاپیشدیران.
- آستانه: قازاقیستانین باشکندی
- مکه: عربیستان اؤلکهسینده یئرلشن بیر قوتسال و مقدس شهر
- تئهران: ۷۳۰ کیلومتر مربّع مساحتله ایرانین باشکندی
- بمبئی: ۱۴ میلیون نفر جمعیتله هیندین ان جمعیتلی شهری
- کوالالامپور: اندونزینین ان بویوک شهر و باشکندی
- هونگکونگ: بیر یئنی و بؤیوک شهر چینده
باشقا مقصدلر[edit | edit source]

- اؤلو دنیز: اوردونون سینیرلاریندا بیر دوزلو گؤل
- تاج محل: آگرا شهرینده بیر گؤزل و تاریخی تیکینتی
- چین بؤیوک دوواری: چینده یئرلشن بیر اوزون و تاریخی دووار
آنلاماق[edit | edit source]
آسیا، اسلام، مسیحیت، یهودیت، بودیسم و باشقا چوخ دینلرین قایناغی دیر. بو قارهده چوخلو اوجا داغلار و اسکی اویغارلیقلار یئرلشیبلر.
جغرافیا[edit | edit source]

دونیانین ان اوجا یئری ،8,848 متر له اورست داغی، و ان آلچاق یئری، 400 متر دنیزلردن آشاغا اوجالیقلا اؤلو دنیز و ان بؤیوک گؤلو، 386,400 km² ایله خزر دنیزی، بو قارهده یئرلشیبدیر.
گئتمک[edit | edit source]
اوچاقلا[edit | edit source]
قاتارلا[edit | edit source]
گمیله[edit | edit source]
گزمک[edit | edit source]
دانیشماق[edit | edit source]

گؤرملیلر[edit | edit source]

ائتمک[edit | edit source]
یئمک[edit | edit source]
ایچمک[edit | edit source]
یاتماق[edit | edit source]
امنیت[edit | edit source]
ساغلاملیق[edit | edit source]
ارتباط[edit | edit source]