Wt/tcy/ಮುಂಡು

ಮುಂಡು [ನಾಮಪದ]/[ನಾಮವಿಶೇಷಣ ಪದ]

ಸಮಾನಾರ್ಥ ಪದೊಲು

• ಮುಂಡು,ಮುಂಡ್ [ನಾಮಪದ]

ಸಮ್ಮಂದದ ಪದೊಲು

• ಮುಂಡಾಸ್,ಪೇಟ; ಕಂಜಿ; ಮೊರಂಪು; ಜಗಲಿ; ಬಾಜನ

ಅರ್ಥ

• = (೧) ಮುಂಡು- ಆಂಜೋವುಲು ಅಡ್ಡ ತುತ್ತುನ ನಾಲ್ ಗಜತ ಕುಂಟು
• = (೨) ಬುಳೆದಿನ ಆಣ್ ಕಂಜಿ
• = (೩) ಮೊರಂಪು; ಕಾರ ಮುಳಂಪು
• = (೪) ಸಪೂರದ ಜಗಲಿ/ಮುಂಡುತಿನೆ
• = (೫) ಗುವೆಲ್ದ ಗಾಂತ್ ಅಳಪುನ ಒಂಜಿ ಮಾನ; ಸುಮಾರ್ ರಡ್ಡರೆ ಅಡಿ
• = (೬) ಕಲಿ ದಿಂಜಾದೀಪಿನ ಬಾಜನ
• = (೭) ಮೊಂಡು; ಪರ್ತೆ ದಾಂತಿನ; ಅಂಗವಿಕಲೆ
• = (೮) ಕುದ್ಯದ; ಮೋಂಟು; ಮುರುಂಟುದಿನ [ನಾಮವಿಶೇಷಣ]
• = (೯) ಮೂಂಡು- ಆಧಾರೊಗು ಕೊರ್ಪಿನ ಕಮ್ಮ/ಕೋಲು

ಪದಮೂಲ

• ಮುಂಡು (ದ್ರಾವಿಡ)

ಬಳಕೆಲು

(ಅ) ಗಾದೆ- ಪಾತೆರ

• " ತುತುದಿನ ಮುಂಡುಡುಲ ಪತ್'ದೀ ತುಂಡುಡುಲ ಬರ್ಪೆರ್ ಬಿನ್ನೆರ್ " (ಪಾಡ್ದನ)
• " ದೇವೆರೆ ಕಯ್ತಡೆಗ್ ಪೋಯೊ ಮುರ್ಗೊಲು, ಮುಂಡು ಪಾಡ್ದ್ ಅಡ್ಡ ಬೂರ್ಯೊ" (ಪಾಡ್ದನ)
• " ಎಡತ್ತ ಮುಂಡುಟು ಕುಳ್ಯೆ, ಬಲತ ಮುಂಡುತ ಕಳಿ ಆಜಾಯೆ" (ಪಾಡ್ದನ)
• " ಮುಂಡು ತುತೊಂದು ಬೋರಿದ ಲೆಕ್ಕ ಊರಿಡಿ ತಿರ್ಗೊರ್ಚಿ!" (ಪಾತೆರ)
• " ಮೂಜಿ ಕಾರ್ದ ಮುಂಡು ಮುಕ್ಕಾಲಿಗೆ ದೀಪಾಯೆ" (ಪಾಡ್ದನ)

(ಆ) ನುಡಿಕಟ್ಟುಲು

• " ಅಡ್ಡಮುಂಡು"
• " ಪಾಂಡಿಮುಂಡು"
• " ಮುಂಡ್ ಅಡೆಂಗ್"
• " ಮುಂಡು ಊರುನಿ"
• " ಮುಂಡ್'ಕಾರ್ ಪಾಡುನಿ"
• " ಮುಂಡು ಪಾಡುನಿ"
• " ಮುಂಡುಪಚಾರ"
• " ಮುಂಡು ಓಡು"/ "ಮುಂಡು ಒಡಿಲ್"
• " ಮುಂಡು ಕತ್ತಿ"
• " ಮುಂಡುಕಯಿ"
• " ಮುಂಡುಕೊಟ್ಟು"
• " ಮುಂಡುಪ್ಪರಿಗೆ"/ "ಮುಂಡುಮಾಳಿಗೆ"
• " ಮುಂಡುಕೊಟ್ಯ"
• " ಮುಂಡುಕೋಮಣ"
• " ಮುಂಡುಗುಜ್ಜೆ"
• " ಮುಂಡುಮುಕ್ಕಾಲಿಗೆ"

ಅನುವಾದ

• ಕನ್ನಡ: (೧) ಮುಂಡು-ಸೊಂಟಕ್ಕೆ ಸುತ್ತುವ ನಾಲ್ಲು ಗಜದ ಬಟ್ಟೆ; ಪಂಚೆ (೨) ಗಂಡುಕರು (೩) ಮೊಣಕಾಲು (೪) ಸಣ್ಣ ಜಗಲಿ (೫) ಆಳತೆ (೬) ಹೆಂಡ ತುಂಬಿಸಿಡುವ ಪಾತ್ರೆ (೭)ಮೊಂಡು ಆಯುಧ; ಅಂಗವಿಕಲ (೮) ಗಿಡ್ಡ,ಮುರುಟಿದ (೯) ಆಧಾರ ಕಂಬ.

• English: (1.) Mundu- A sheet of cloth worn around waist by men. (2). Male calf (3 )knee (4) narrow platform in front of rural houses. (5) a measure of depth (6) vessel for storing toddy (7) blunt weapon; handicapped person (8) short; shrunk (9) a pole support for weak walls.

ಉಲ್ಲೇಖ

• ತುಳು ನಿಘಂಟು (1997) Tulu Lexicon. Volume 6.- ರಾಷ್ಟ್ರಕವಿ ಗೋವಿಂದ ಪೈ ಸಂಶೋಧನ ಕೇಂದ್ರ, ಎಂ.ಜಿ.ಎಂ.ಕಾಲೇಜು,ಉಡುಪಿ-576 102 ಸಂಪುಟ 6: ಪುಟ 2594