Wt/tcy/ದಂಡೆ

ತುಳು

ದಂಡೆ'

ನಾಮಪದ

1. ಪುಣಿ, ಪುನಿ, ಸಾದಿ, ಕರೆ, ದಡೊ
2. ನೀರ್ ಪೋಪುನ ಕಣಿ,
3. ದಂಡೆ ಕೆರೆಪುನೆ, ಕನಿಕೆರೆಪುನೆ

ಸಮಾನಾರ್ಥ ಪದೊಲು

• ದಂಡೆ, ದೆಂಡೆ.

ಅರ್ತೊ

• ತೋಡು; ತೋಟೊಡು ನೀರ್ ಪರಪರೆ ಮಲ್ದಿನ ಕಣಿ ; ಕಾಲುವೆ [ನಾಮಪದ]
• ಎತ್ತರದ ಬರಿ,ದಡ, ತಟ [ನಾಮಪದ]
• ಪಾಗಾರ [ನಾಮಪದ]
• ಮುಂಗೈ; ಕೈತ ಎದುರುದ ಭಾಗ [ನಾಮಪದ]
• (ಕೋರಿದ ಕಟ್ಟೊಡು) ಕೋರಿನ್ ಪತ್ತುನ/ಸಿದ್ಧ ಮಲ್ಪುನ ಒಂಜಿ ಕ್ರಮ [ನಾಮಪದ]
• ಭುಜತ/ಕೈತ ಆಭರಣ [ನಾಮಪದ]
• ದಂಡ; ಒಂಜಿ ವ್ಯಾಯಮ; ಒಂಜಿ ಯೋಗ ವಿಧಾನ [ನಾಮಪದ]

ಬಳಕೆಲು

ಪಾತೆರ-ಪಾಡ್ದನೊ

• "ತೋಂಟೊಡು ನೀರದಂಡೆ ಕಟ್'ದ್ ಬರ್ಪೆ " (ಪಾತೆರ)
• "ದಂಡೆಡ್ ಉಂತುದು ಸುದೆಕ್ ಲಾಗಿಯೆ " (ಪಾತೆರ)
• "ಇರೆನ ಬಿತ್ತಲ್ದ ದಂಡೆ ಬಾರಿ ಎತ್ತರಾಂಡ್ ಮಾರಾಯ್ರೆ, ಲಾಗ್ಯೆರಾಪುಜಿ! " (ಪಾತೆರ)
• "ಈ ದಂಡೆ ದುಂಬು ಮಲ್ಪೊರ್ಚಿ! " (ಪಾತೆರ)
• "ಕೋರಿಕಟ್ಟೊಡು ಈ ದಂಡೆಗ್ ಉಂತುದನಾ? " (ಪಾತೆರ)
• "ಕೈತ ಜೋಡು ದಂಡೆ ಕೊರಿಯೆರ್ " (ಪಾಡ್ದನ)
• "ದಂಡ ಗೆತ್ತ್'ದ್ ಬಚ್ಚಿದ್ ಪೋಂಡಾ? " (ಪಾತೆರ)

ನುಡಿಕಟ್ಟುಲು

• ಗುವೆಲ್‍ದ ದಂಡೆ
• "ನೀರದಂಡೆ"/"ಬಾಯಿದಂಡೆ"
• " ತುದೆತ ದಂಡೆ" .
• " ದಂಡೆ ಒಯ್ಪುನಿ" /"ದಂಡೆ ಕೂಟುನಿ"/"ದಂಡೆ ಪತ್ತುನಿ"/"ದಂಡೆ ಪೇರುನಿ"
• " ದಂಡೆ ಕಾಜಿ"
• " ದಂಡೆ ಉಂತುನಿ"/ "ದಂಡೆ ಪತ್ತುನಿ"/ "ದಂಡೆಗ್ ಪಾಡುನಿ"
• " ಕಯಿದಂಡೆ" /"ಭುಜದಂಡೆ'
• " ದಂಡೆ ಪಾಡುನಿ" /"ದಂಡೆ ದೆಪ್ಪುನಿ"

ಅನುವಾದೊ

• ಕನ್ನಡ:(೧)ಕಾಲುವೆ (೨)ದಡ (೩)ಪ್ರಾಕಾರ,ಗೋಡೆ (೪)ಮೊಣಕೈ (೫) ಕೋಳಿ ಅಂಕದಲ್ಲಿ ಕೋಳಿಯನ್ನು ಸಿದ್ಧಗೊಳಿಸುವುದು (೬) ಭುಜ/ಮುಂಗೈಯ ಆಭರಣ (೭) ದಂಡ/ಸೂರ್ಯ ನಮಸ್ಕಾರ ಮಾಡುವುದು; ವ್ಯಾಯಾಮ/ಯೋಗವಿಧಾನ.
• English: (1) canal (2)river bank (3) compound wall ; hedge (4) elbow; fore arm (5) a cock fight procedure (6) shoulder; forearm ornament (7) A yoga exercise.; push-up

ಉಲ್ಲೇಕೊ

• ತುಳು ನಿಘಂಟು(1988)[Tulu Lexicon] ರಾಷ್ಟ್ರಕವಿ ಗೋವಿಂದ ಪೈ ಸಂಶೋಧನ ಕೇಂದ್ರ; ಡಾ.ಯುಪಿ ಉಪಾಧ್ಯಾಯ(ಪ್ರಧಾನ ಸಂಪಾದಕೆರ್.); ಸಂಪುಟ 4, ಪುಟ , 1544,1545.