Wq/tn/Elvina Ibru
Elvina Esewvre Ibru (O tshotswe ka kgwedi ya Motsheganong e le masome a mabedi le bobedi ngwaga wa sekete makgolo a robabongwe,masome a supa le metso e mebedi (1972) ke motshameki wa difilimi wa kwa Nigeria le On Air Personality go tswa kwa Delta State.
Dikinolo
[edit | edit source]- Le fa go ntse jalo, le ka motlha o se ka wa re le ka motlha ka gonne kwa bofelong go ka direga gore ke se ka ka tsena mo lenyalong gone jaanong, mme gongwe fa ke na le dingwaga di le masome a supa le botlhano. Ga o kake wa itse
- Mme ga re tsoge mo mosong re bo re bona kgetsi ya madi e re emetse kwa ntle. Ke ntse ke bereka fa e sa le ke na le dingwaga di le lesome le bosupa.
- Ga ke tlhole ke tshwenyega fa fela ke itse gore ke kgona go dira eng.
- Mme batho ba ba sa direng go le gontsi ba tla re ba tshwaregile. Ke ipotsa gore ba dira eng.
- Mmè o ne a tlhokafala ke ise ke tsholwe. Bommè ke bone fela batho ba ba lwelang bana ba bone.
- Ke ka ntlha yang fa go sa nna jalo? A o robala le mongwe le mongwe fela yo o mmonang? Ga ke re ga ke tsene mo lenyalong ka ntlha ya mabaka a bodumedi. Ga o ka ke wa tsena fela mo bolaong le mongwe le mongwe fela mme fa ke kopana le motho yo o molemo, ke ka ntlha yang fa ke sa dire jalo?
- Fa e le ka botho, go ikanyega go botlhokwa go sa kgathalesege gore o na le eng, fa e le gore o dirile madi a gago ka go sa ikanyege ga ke a tshwanela go go sala morago. Ka sekai, fa e le gore o tsamaya ka lobelo lwa makgolo a mane,lesome le borobabongwe, ga go kitla go direga. Go ikanyega mo kamanong ya lona go botlhokwa. Ka metlha ke bolelela basimane gore gongwe ba akanya gore ke a tshameka. Leka go bulela ba bangwe mafatlha. Fa e le gore o ntse o itshamekela fela jaaka monna, mpolelele. Ka sekai, fa o tshameka motshameko o sele mme o tshotse sengwe, mpolelele; o se ka wa se fitlha mme o se ka wa nkganela ka tlhakanelodikobo ka gonne o itse gore o na le sengwe ka gonne ke tla simolola go go tshwenya ka nna. ' A ke ka go bo monna yono a sa tlhole a nthata? ' O mpolelele fela ' babe, fa nka dira phoso, ke tla bona gore go diragala eng. 'Ke ne ke tla re ' oya tla, dira gore re ye go bona ngaka pele, re ye go leba kgetsi eno ' mme morago ga moo re ka bua ka gone ka gonne se ke se tlhokang mo monneng ke tsala e e molemo. O tshwanetse go nna tsala ya me e kgolo mme gore seo se direge o tshwanetse go bua le nna ka tshosologo le ka boikanyegi gore re tlhaloganyane. Ka jalo fa e le gore ka sekai ke go bona jaanong mme mongwe a go bona o na le mosetsana mme a bo a tla kwa go nna a re "Ke bone Tony ka letsatsi le lengwe a na le mosetsana mongwe", ke ne ke tla re "ee, o ne a apere mosese o mokhutshwane o mohibidu, a rwele direthe tse di kwa godimo, moriri wa gagwe o ne o logilwe ka tsela e e tshosang, a go na le bothata?" Ga ke rate fa batho ba tsenelela mo kamanong ya me mme tsweetswee, o se ka wa dira gore ke lebege ke le sematla ka jalo mpolelele pele gore ke tle ke itse gore ke tla dira jang fa batho bao ba ba bosula ba ba batlang go senya kgang eno ba tla. Bopelotshweu bo botlhokwa thata.
- Ga go na tsela e e motlhofo ya go fokotsa boima jwa mmele. Dira dilo ka tsela e e siameng. Ja go le gonnye mme o itshidile mmele thata mme o itlwaetse. Gone mme, ke ne ke ntse ke eletsa sukiri go fitlha jaanong mme seo ke sone se se dirang gore ke fokotse mmele. Kgwetlho ga se go fokotsa boima jwa mmele mme ke go bo boloka. Go itshidila mmele ke karolo e kgolo ya gone, ka gonne le fa o ja dijo tse di tlwaelegileng mme o sa itshidile mmele, o ka nna wa nna fela jalo.
- Simolola ka mogopolo wa gago. O tshwanetse go akanya sentle. Jaaka ke buile, ga go na tsela e e motlhofo ya go fokotsa mmele. Tota le fa o ka swetsa gore o batla go ariwa, ga go motlhofo. Ka jalo, o tshwanetse go dira tshwetso. Ka jalo tsela e o tshelang ka yone e botlhokwa thata ka gonne batho bangwe ba fetsa letsatsi lotlhe ba ntse fa tafoleng. Batho ba ba nnang mo desekeng ga ba dirise maatla ape, ka jalo tsela e o tshelang ka yone e botlhokwa. Mme nako e o jang ka yone bosigo le yone e botlhokwa. Ga go tlhokege gore o je go fitlha go nna thari. O tshwanetse go ja dijo tsa gago tsa bofelo mo e ka nnang ka nako ya bosupa mo maitseboweng. Ke akanya gore ga o a tshwanela go itima sepe.
- Fela fa go sotliwa ga bone go simolola. Fa monna a go faphola thata a bo a re o maswabi, mme mo bekeng e e latelang a bo a boeletsa a bo a re o maswabi, ke nako ya gore o tshabe. Fa monna wa me a ka mpetsa gangwe fela ke tla tsaya gore go siame, e ka nna metsotso ya gagwe e le metlhano ya botsenwa. Mongwe le mongwe o letleletswe go dira jalo. Mme fa go ka diragala gape, go ka nna ga bo go le mo DNA ya gagwe mme go tla bo go fedile. Rotlhe re na le maemo a a farologaneng mme ke gone ka moo ke bolelelang basetsana gore ba dirise ditlhaloganyo tsa bone e seng mabele a bone. Tsena sekolo, nna o ikemetse ka bowena. Le fa o ka tswa o nyetse kana o sa nyalwa, dira dilo tsa gago ka namana ka gonne basadi ba le bantsi ba nna mo dikamanong tse di sa siamang ka gonne ga ba na kwa ba ka yang teng. Fa ba tlogela banna ba bone, bana ba bone ga ba kitla ba duelelwa madi a sekolo mme ga go kitla go nna le dijo mo ntlong e bile ga ba kitla ba kgona go itlhokomela. Ka jalo fa o na le letheka le le boleele jwa dimetara di le masome a mararo le botlhano mme go na le monna a le mongwe yo o go tlotlomatsang mme a na le madi otlhe a lefatshe, nna kelotlhoko! Ga se sone se go buiwang ka sone fano. Ka gonne fa o na le letheka la disentimetara di le masome a mabedi le boraro, go na le la disentimetara di le masome a mabedi le bone mme fa monna yoo a sulafalelwa ke go go tshwara makgwakgwa, o mo mathateng a magolo. Ka jalo ya kwa sekolong, nna o ikemetse, mosadi wa gago. Fa o kopana le motho yo o molemo, leboga Modimo, mme fa e le gore o kopana le selalome, tsamaya pele ga o bolawa.
- Ga o a tshwanela go boifa gore batho ba tla reng ka gonne ga se molato wa gago. Ke ne ka nna le dikakgelo tse dintsi tse di sa siamang fa ke ne ke bolela boitemogelo jwa me; batho bangwe ba ne ba re ke batla go ngoka kgatlhego. Mo godimo ga moo, ke ka ntlha ya metlotlo e e ntseng jalo, e e dirang gore batho ba le bantsi ba ba betelelwang ba se ka ba bega dikgetsi tsa petelelo. Ke eletsa e kete mongwe le mongwe a ka bo a na le lelapa le le nonofileng jaaka la me ka gonne ke ne ke na le batho ba ke neng ke ka ikaega ka bone. Ka maswabi, ga se mongwe le mongwe yo o nang le thulaganyo e e ntseng jalo ya go tshegetsa. Lefa go ntse jalo, ba tshwanetse go nna le nonofo mo teng ga bone; fa go sa nna jalo, bagobolodi ba tla tswelela pele ba dira ditiro tsa bone tse di bosula ba sa otlhaiwe.
- Go gasa go dirile gore ke itshepe. E ne ya nthusa ka metshameko le go nna motshameki wa terama. Seno ke ka gonne fa o le mo thelebisheneng, o tshwanetse go bua thata ka lentswe la gago fela; ga go na ope yo o kgonang go bona sefatlhego sa gago. Ka jalo, tota e nthusitse ka tsela e ke buang ka yone.
- Go na le dinako tse ka tsone re tlhokang go tokafatsa tsela e re tshamekang ka yone jaaka batshameki, batlhagisi le batho ba bangwe mo madirelong a difilimi; re tlhoka go nna batho ba ba dirang dilo ka botswerere le go di dira sentle. Diphoso mo difiliming tsa rona ga di a diragala fela ka gonne re sena madi, gape di tla ka tsela e re tshwarang dilo ka yone jaaka bagwebi, le fa go ntse jalo, madi le one ke selo se segolo. Go na le dilo tse dingwe tse di golagantsweng le go dirwa ga difilimi tse re tlhokang go di leba go tsamaisa intaseteri eno kwa pele.
- Molaetsa wa botlhokwa ke gore batho ga ba a tshwanela go akanya gore go nna le rre yo o humileng go dira gore tiro ya motho e nne motlhofo. Ga go motlhofo mo go ope. Motho o tshwanetse a bo a na le bokgoni e bile a dira ka natla. Ke a itse gore letsatsi lengwe batho ba tla simolola go bona gore seno ke sone se ke se dirang sentle.
- Fa makasine o simolola go bua gore basetsana ba ba 'tshekunyeng' ba bantle kgotsa gore basetsana ba ba nang le makgwafo ba montle, seo se nna mokgwa mme mongwe le mongwe o simolola go leba dilo ka tsela eo. Ke gone koo go tlhabiwa ke ditlhong ga mmele go simololang gone. Mme boammaaruri ke gore Modimo o dirile motho mongwe le mongwe ka tsela e e farologaneng mme mongwe le mongwe o na le bontle.