Jump to content

Wp/yua/U k'aaba' u kaajilo'ob Yúukatan

From Wikimedia Incubator
< Wp‎ | yua
Wp > yua > U k'aaba' u kaajilo'ob Yúukatan

U káaba' u úuchben kaajilo'ob Yúukataane' yaan ba'al u yil yéetel ja', tumeen bey je'ex u ya'ala'al ichil junjaats u ts'íibil Chilam Balam Chumayel ku k'aaba'tik Ordenamiento de la Tierra, le ka'aj taal Yumtsilo'ob u yilo'ob ba'ax lu'umil ma'alob utia'al u kulkíinsik u kaajalo'obe', u ya'abil tu'ux tu yéeyajo'obe' leti' le tu'ux tu kaxto'ob ja'o', je'el bixak úuchak u kaxtiko'obe'; wáa leti' le tu'ux úuchti'ob wáa ba'ax tu yóok'lal, tumeen wáa yéetel ja'o'. Beytúuno' wa kxak'altik u k'aaba' le úuchben kaajo'ob yaano'ob tak le k'iino'ob ma'ayli' k'uchuk sak wíiniko'ob wey tlu'umila', yaan k-ilik u ya'abile' ku ts'o'okol yéetel ja' wáa a. Wáa ma'atan u táakpajal ja' ichil u k'aaba'e', ku ch'a'achi'ita'al jejeláas kúuchilo'ob tu'ux yaan ja' je'el bix: cháak, ts'ono'ot, ch'e'en, jaltun, áak'al, chak'an... wáa ma'e' ku ch'a'achi'ita'al ba'ax tu beeto'ob utia'al u kaxtiko'ob ja', je'el Panabá, ku taal ti' páana'ab ja', tumeen mix tu'ux tu kaxto'ob chika'an je'el bix ti' cháak, ts'ono'ot, ch'e'en, jaltun, áak'al wáa chak'ane', ka'aj yanchaj u páaniko'ob lu'um tak k'uchiko'ob tu'ux yaan. U láak' u k'aaba' kaaj kex ma'atan u táakpajal ja' ichile', Dzan. Lela' ku ya'alik Chilam Balam de Chumayele', ka'alikil bin ti' yaano'ob te'ej kúuchilo' k'áax jump'éel k'a'amkach cháak tu yóok'olo'obe' ka'aj búulo'ob, beytúuno' p'áato'ob ts'amtal óoxp'éel k'iin áak'ab ich ja'. "Ts'aan (Dzan) tun bin u k'aaba' le weya'" ku ya'aliko'ob bin.