Wp/yua/Trova yucateca

From Wikimedia Incubator
< Wp‎ | yua
Wp > yua > Trova yucateca
Trova yucateca

Yéetel le k’aaba’a ti’ trova yucateca ku ya’alajti’ iik’il páaxo’ob típicos ti’ Yucatán, México, ku taalba’ ti le u k’iinil siglo XIX yéetel u chunlil XX. Le trova yucateca yaanti’ ooxp’éel jejela’as paaxo’ob: le bambuco, le je’enla’ te u taalba’ ti’ Colombia; tak xan bolero, le je’enla’ te u taalba’ cuba yéetel le clave.

Le maxo’ob meyajtik le je’enla’ ku meetiko’ob valses, pasillos, habaneras bey xan jaranas, jun p’éel páax ti’al ook’otbij, te u taalbaj ti’ le uuchben máasewal mayajo’ob ti’ Yucatán. Le yaach trova yucateca chan Cil, Ricardo Palmerin yéetel Guty Cardenas, leti’obe’ tu t’it’aj u páaxil u petenil Yucatán. Yéetel ti’ chúumukil nojoch kajo’ob ti’ México, ti’ u káajbal le siglo máanja’ano’obo’.

Le molkab tradicional ti’ le trova yucateca leti’ le oox p’éel kukul páaxo’ob, yaan jun p’éel táabil páax ku bisik’ u páaxil, le tololoche, jun p’éel cordofono tak 6 táabil, chichantak ket le táabil páax yéetel u páaxe’ bey jach ch’e’ej.