Wp/wls/Alekimete

Ko Alekimete o Silakusa (lea fakakeleka āfea: Ἀρχιμήδης; lea fakakeleka toliko: [ar.kʰi.mɛː.dɛ̂ːs]; 287 ape – 212 ape ia mu'a o Kilisito) ne'e ko he tagata keleka ne'e fai matematika, fisika, fa'u masini, kumi fetu'u pea ne'e ina laga te kolo āfea ko Silakusa i Sisilia. Logo lā te mole ma'u fuli o 'uhiga mo tona ma'uli, ne'e 'iloa te tagata i te kau poto fakasienesia o te temi mu'a. Ne'e logona tana fai matematika o lau o au mai ki te 'aho nei. Ne'e mahino fakatomu'a ki te lau nūmelo mo te fakakaukau o te temi nei he ne'e mahino ki te 'aoga o te 'u me'a veliveli osi pea gaue fakamālotoloto ki te ma'u o ni lēkula seometilika o hage ko: te laulahi mo te poko o he takafuafua, te laulahi o he fuapaloaloa, te poko o laini mapelu pea mo te laulahi o he laini 'āhiohio.