Wp/vmw/Orapale Wamphula
[1]Orapale Wamphula
[edit | edit source]
Etisturiitu ya Orapale Artiiku ola onithuna ekaaxa ya ihapari, sala ela erumeeliwe kahoyo wotepexe okhala tá ekekhayi. Orapale ti Etisturiitu ya epuruvinsiya ya Wamphula, Omosampiikhi, eseeti aya eri e muttetthe Orapale[2]. Yokhalana mikano, Ota ni etistiriitustu ya Omuhikwari ni Omukhupure, onkela nsuwa ni etistiriitu ya Oripawe, Mpantte o wattamana otyi waya ni etistiriitu ya Omurupulaa , othi ni etistiriitu ya sul Omukuvola ni Mpantte okhuma nsuwa mukano aya etistiriitu ta Wamukotta. Mpankha mweeri WA namuloko ni miili okathi vithaneliwa aya ni nsina na Wamphula Orapale[3].
Mapuro ampwanyaneya aya etistiriitu ya Orapale Omosampiikhi, munisiipiyi a wamphula, opwanyaneya yakanyerereyaka ni etistiriitu ya Wamphula, vankhala Ntoko enirikurerya etextiriitu yoteene yoorapale ntoko iriyari yamuttetthe[4].
Mwaattelo athu
[edit | edit source]Eyaakha ya 2007, mwaarepele anithoonyerya apopulasawu a ikonto sene 203 733 waale ari tankhala[5]. Ni Muttetthe aya ta ikhilomu 3650 ( km²), mwaattelo athu ettela 55,82 athu ankhala khuta ikhilomu yorukurerya ikwaha piili[6].
Ntoko mwaarepele a Eyaakha ya 1997, etistiriitu yahikahalana ikonto 127 681 waale anamukhala, yakweherya mwaattelo waathu oniphiya 35,0 waane anamukhala WA khirya ekhilomu yurukurerya ikwaha piili[7].
Makawanyereyo
[edit | edit source]Etistiriitu enkawanyeye mipantte a Ipoosto thaaru , Omutivasi, Onamayiita ni Orapale, sotakahereya ni ilokalitaate sinitharelana:
Epoosto ya Omutivasi: Omutivasi Epoosto ya Onamayiita: Onamayiita Ipoosto ya Orapale: Wakharamaca Onaphome
Orapale Ocayani Epoosto ta Wanxilo, mpankha va yiirela mpantte wa Etistiriitu ele, ethamiheriwe itistiriitu aniirela mpantte a munisiipiyu a Wamphula okhuma eyaakha ya 2013[8].