Wp/vmw/Makawanyereyo a Muttetthe Omosampiikhi

Muttette Omosampiikhi Waafirika

Mosampiikhi

Mosampiikhi onkawanyeyamuhina mwa ipuruviinsiya mulooko niimosa, otakaaherya ni epooma ya Omapuutu orina mukhaalelo ya epuruviisiya ni koverenaatore a epuruviisiya, mwivaavo, ti yooyonaneyaxa, , nnakhala voreerela, vanihimwa wi Omosampiikhi ntoko elapo ele eriina ipuruvisiya muloko, mulaatu wi epooma ni epuruvinsiya ya Omapuutu Khekawanyiiwe . Ipuruviisiya sayamotumereriwani ni makuverenatoore anomeyariwa ni muhooleli a erepuupilika. Manamuna otumereriwa ipuruvisiya eholeeliwa ni muthukuumano a asepeleeya ya Epuruviisiya. Mwaattanle opaceerya muhina mw asempeleeya ole, sileepwe muhina mwa nlamuulo naekostituwisayu ya eyaakha ya 2004, sapaceerihiwe ni khimarakhariwa wi siiraneye mahiiku yeetta aya 16 mweeri opaacerya amwaakha wa2008, masi paahi siraneeye mahiku yetta atya 28, mweeri wa namulooko eyaakha ya 2009 . Ipuruviisiya iye mulooko neemosa sa aoamosampiikhi tiiya sithataanyiwe ethariheliwaka mukhaleelo aya, okhuuma ota mpakha othi :

• oniyaasa
• Okaapu Telekaate
• Wamphula
• Osampeesiya
• Oteete
• Omaniika
• Osofaala
• Onyampaani
• Okaasa
• Omapuutu (opuruuviisiya)
• Omaaputu (Opooma )

Itistiriitu sa Omosampiikhi

Omosampiikhi onkawanyeya tho muhina mwa Itistiriitu emiiya emosa ni milooko mitthanu ni xexe (154) , variyari viyeeyo iye emiya em oosa ni milooko miili ni thaana thaaru (128) saari sokhaala ene okhuuma okhuma eyaakha ya 1986, masi itistiriitu isya iye milooko miili ni thaana mosa (26) sipattuxiwe okhuma vaniinanoni va. woopaceryoni, itistiriitu isya iye milooko miili ni thaaru (23), sipattuxiwe ni nikhuuru na asempeleeya ya Erepuupilika mweeri wa Neeraru eyaakha ya 2013, yeeyo nlamuulo naya nalaleeriwe woomalani wa mwaakha yoowo. Mwa iya itistiriitu mulooko (10) sinikumaanya ni ikapitaale sa ipuruviisiya (voohiya epooma ya Omapuutu) ni masi iyemulooko ni thaaru (13) sipattuxiwe muhina mwa ipurucviisiyan sa Omaanika, Wamphula, Oteete, ni Osampeesiya. Manamuna otumereriwa onoonaneya mavirikanelo a masiina a itistiriitu ikiinaku othaamihiwa mittetthe ni ikinaku ikinaku. Mwaakha wa 2016 itistiriitu isya piili ipattuxiwe muttetthe a epuruvisiya ya Okaasa.

Epoosto sintumererya

Mosampiikhi okawanyeya muhina mwa mittetthe hata ipoosto imiiya xexé ni nlooko ni thana (419) postos, noophattuwa eyaakha 2017 wa ipoosto isya mulooko ni xexe (14) muhiina mwa ipuruviisiya sa osampeesiya, Oteete ni Osampeesiya.

Ilokalitaate

Maapurooteepaxa okhaala vatthi, wa mukhaalelo, a matumereriwo senteraare a estaato ti olokalitaate. Mosampiikhi oriina ilokalitaate sene ekooto emosa ni milooko mitthanu ni piili (1052).

Imunisiipiyu

Sookhala , okhuuma okhum mwaakha wa 2013, imunisiipiyu omosampiikhi nno siiri milooko mitthanu ni miraaru (53), vaaseyo milooko miraaru ni miraaru(33) siphattuwe mwaakha wa 1998, omarakhanrin opacerya wa eporeseesu ya omwariwa mittetthe ekhaale yookweherya etthokihiwa voottareklana autarkiya lokaale. Mahiiku yettaka 2 mweeri a nexexemwaakha wa 2008, Kuveeruni Omosampiikhi olaleerya ophattuwa wa minisiipiyu mulooko (10), mmosa wa khuta muttetthe a epuruvinsiya, mwaaha yoowo ottikeele mahiku yeettaka 15 mweeri wa neethanu a eyaakha ya 2013. Imunisiipiyu siiri ikapitaali sa ipuruviisiya mulooko (10), epooma yuulupale ya elapo, tho ni mukhaleelo a epuruviisiya (Omapuutu), soteene ipooma ikiina mulooko ni miili (12) ni epooma samukhiini thaaru ya khata epuruviisiya.