Wp/vmw/Graça Machel

Graça Simbine Machel Mandela  oyariwe muttetthe wa (Incadine, Manjacaze, Gaza, mahiku yeettaka 17 mweeri wa Namuloko eyaakha ya 1945) ti puliitika ni ativiista a ihakhi sapinaatamu omosampiikhi n’no . Aari muthyyana opacerya omosampiikhi, okhuma okhuma eyaakha ya 1976, nootheliwa ni Samora Machel, Nfalume wala peresiteenti opacerya Omosampiikhi, iiviwe eyaakha ya 1986.

Maayi Graça Machel

Mwaakha wa 1998, ahitheliwa ni  Nelson Mandela, pesresitenti oripa oacerya a elapo ya wa África do Sul. Mwaha yootheliwani, Graça Machel ti mutthu molomwenkuni okhanle muthiyana opacerya muhina mwa ilapo piili sovirikana . Vamosa ni Samora Machel okhalana anamwane anli anitharelana: Josina Z. Machel niMalengani Machel.

. Mukhalelo awe Graça Machel oforomariwe ntoko paxareeli muhina mwa bacharel Filologia mwa nttaava na alemã ni Oxikola yulupale wa oLisboa. Ohokolowa orya elapo ya oMosampiikhi ntoko Muxutthihi ni owana vamosa ni  FRELIMO mukhottoni wiireliwa wopoliwa Elapo .

Aari miniistara a mitiko soosoma ni sa Ephatthu variyari va kuveeruni opacerya Omosampiikhi, voophiyeryaka iyaakha 14. Nokwa wawe Samora Machel, eyaakha ya 1986, ahitthikela ovara miteko sawe muhina mwa epulitika opartiitu Frelimo ni khipatthuxa nikhuru nawe nohikhala na itthu sotthawaliha niitthaniwa Efontasawu yoyunuherya Muttethe’’ Fundação para o Desenvolvimento da Comunidade’’.

Mwaakha wa 1990 ahithikhiwa okhala ni Sakarataari Omalela a nikhuru nowirana sa Ilapo Sowirana wi okelehihe omuholi Osoma muraarelo a manyaku nyaku arumeeliwa akapwitthi atthu anari ani ahinatthi yunuwa. Ntoko ottottopelo mwaha wa muteko avanre awe, Ohakhela emetala yitthaniwa "Medalha Nansen" ya Ilapo Sowiraana ‘’Nações Unidas’’ eyaakha ya 1995.

Eyaakha ya 1998, ole aari waale yaxittale ethuvo ya Norte-Sul. Ti Muhooleli a ekonseelyu ya Atiministarasawu ya Universitaate ya epooma ya oCabo.