Wp/vmw/Epuruviisiya ya Winyampaani- Omosampiikhi

From Wikimedia Incubator
< Wp‎ | vmw
Wp > vmw > Epuruviisiya ya Winyampaani- Omosampiikhi

Epuruvisiya ya Winyampaani-Omosampiikhi[edit | edit source]

Epuruvinsiya ya Winyampaani Omosampiikhi

Epuruvinsiya ya Winyapaani, epwnayaneya muttetthe wa othi wa elaapo sa Omosampiikhi. Epooma awa yuulupale ti Winyaapane, empwnyaneya variiyari va imiiya 500 sa ikhilomu sene ota wa epooma ya Omapuutu. Muttetthe aya ta ikooto milooko 68 615sa ikhilomu² ni apinaatamu aya a emilyawu 1 496 824 apinatamu mwaakha wa 2017, muttetthe a epuruvinsiya enkawanyeya muhiina mwa itistiriitu 14 ni okhuuma mwaakha wa 2022, yokhalana iseeti sa munisipiyu mithana m'moosa[1].

Muttetthe empwanyaneya aya[edit | edit source]

Empwanyaneya osuulu wa muttetthe othe wa Omosampiikhi , Inyampaane envaahana mikaano ni ipuruviisiya sa Osoofala ni Omanika, moono oleete ni othi moonookhuuma nnsuwa ni Epahaari Intiiku, ni othi ni epuruvinsiya ya Okaasa[2].

Mwatteliwo[edit | edit source]

Apinaatamu[edit | edit source]

Ntooko vanthoonyerya iresulutaato sa mwaarepela a eyaakha ya 2017, muttetthe wa Inyaapaane oriina emilyaawu 1 496 824 yapinaatamu variyari va muttetthe aya a ikooto mikooko 68 615 sa ikhilomu², ni , mwivaavo, anooniherya mwaattelo aya mmoosa wa uma 21,8 apinaatamu wa khuta ekhilomu². Muhiina mwa mukhaleelo aya , 54.1% ti sapinaatamu ale ari athiyana ni 45,9% ipurusento sene aloopwana[3]. Mwaattelo wa mwaakha wa 2017 tooniherya mwaattelo mosa wa Ikooto 192 004 sapinaatamu wala 14,7% ipuruseento sene vatananihiwa naale emilyaawu 1 304 820 yatthu yakhala ni yarepeliwe mwaakha wa 2007.

Makooto axiittexa taale aari a mataava xiitswa, maatswa, ni Mapitooko no Maxoopi. Apinaatamo a muttetthe a epuruvisiya ya Winyampaani. 1980----------------------1 023 879 1997----------------------1 123 079 2007----------------------1 304 820 2017----------------------1 496 824

Ehaantisi[edit | edit source]

Epaaya ya Winhampaani

Muttetthe wa epuruvinsiya epwattuxiwe okhuuma wa etistiriitu ya Inyampaani okathi Wakoolono.

Kuveeruni[edit | edit source]

Makuvereenatore Okhuma okhuma mwaakha wa 1975 mpaakha mwaakha wa a 2020 muttetthe wa epuruvisiya wahooleliwa ni koverenatore othanleeliwa ni Mouhooleli a erepuupilika. Vatthaiheliwaka muluulo a nlaamulo na elaapo na mwaakha wa 2018 ni muhiina mwa elexislasawu esya eroomola omwarya mwariwa mittetthe wa iyaakha sa 2018 ni 2019, kuverenatoro a muttetthe oviira onamuthaliwa muhiina mwa mwathanle anamunceene, ne kuveeruni senteraale onihooleliwa ni Sakarataari a Estaato wa Opuruviinsiya, othoonyeriwa ni Muhooleli wa elaapo[4]. Makoverenatoore othoonyeruiwa (1978-1980) Feliciano Salomão Gundana (1980-1983) Alberto Sithole (1983-1990) José Pascoal Zandamela (1990-2000) Francisco João Pateguana (2000-2005) Aires Ali (2005-2006) Lázaro Vicente (2006-2010) Francisco Itae Meque (2010-2016) Agostinho Abacar Trinta (2016-2020) Daniel Chapo Makuverenatore aromuthanliwa (2020-) Daniel Chapo, othalwe ni epartiitu Frelimo Masakarataari a Estaato (2020-2022) Ludmila Maguni (2022-) Amosse Macamo

Makawanyereyo a muttetthe wa epuruvisiya[edit | edit source]

Itistiriitu Epuruvinsiya ya Winyampaani enkawanyeya muhiina mwa itistiriitu 14, iye 12 sakhalaayi okhuma vaavale verneya awe mwarepela wa mwaakha wa 2007, maasi itistiriitu iye sa Inyampaane ni Omaxiixe, sipattuxiwe eyaakha ya 2013 wi itumererye ikuuru sa Kuveeruni senteraale, ontakahereya ni muttetthe wa imunisipiyu saya[5]:

Ofunyalooru Okuvuru Womwiini Wimyampaani Winyaarime Winyasooru Oxankaamu Omaapote Omasiinka Omaxiixe Omuruupeene Opaata Ovilankuulu Osaavala

Munisiipiyu[edit | edit source]

Winyampaani sookhala minisiipiyu mithana mmosa: Womwiini (Epooma Yamukhaani) Winyampani (epooma ) Omasiika ( epooma yamukhaani) Omaxiixe (epooma) Okhiisiku (epooma yamukhaani) Ovilankuulu (Epooma Yamukhaani )

Niweehe wi epooma yamukhaani ya Omasiika epwattuxiwe mukhaleelo wa Omunisipiyu eyaakha ya, ole Okhiisiku mwaakha wa 2013  ni wa Omwiini eyaakha ya 2022.

Ethoonyeryo[edit | edit source]

  1. https://pt.wikipedia.org/wiki/Inhambane
  2. https://pt.wikipedia.org/wiki/Inhambane
  3. https://pt.wikipedia.org/wiki/Inhambane
  4. https://pt.wikipedia.org/wiki/Inhambane
  5. https://pt.wikipedia.org/wiki/Inhambane