Wp/tig/Main Page/ተእሪክ እርትርየ/ምህሮ 41 - መትዐዳ፡ ' ይ ሰውረት እርትርየ እት

መርሐለት ህጅም (1984-1987)

ለትትስኤ ፍገሪት ምህሮ -:

· እት ደንጎበ ናይ እሊ ምህሮ እሊ፡ ደረሰ እብ ክሱስ እሊ ለተሌ መጃላት ፈህም መአንብታይ እግል ለህሌ እግሎም ልትሰአው።

· ምን ሰነት 1978-83 ለገብአ ጌራታት ሰውረት እርትርየ እት

· መርሐለት ህጅም እግል ትትዐዴ ለዐለት እግሉ ተረት መትጸባጥ መደይን ዐሊ - ግድር፡ ተሰነይ፡ ባረንቱ

· መትደውሻሽ ውቃ ' ው እዝ ወዐመልየት ኮማንዶ እት መከረይ ጥያራት አስመረ

ነሻጣት ዓዳት ሰውረት

· ዲብ ተጃሪብ ዕስክርየት እዲነ፡ ሐርብ ለመድ (Conventional Warfare) ሰለስ መርሐለት እግል ለህልየ እግሉ ቀድር። እተ መርሐለት ለአወለይት፡ ሜዛን ሒለት እት መስለሐተ ለህለ ጀሀት። እተ እንክር ለካልእ ህጅም ትፈቱሕ ወለእንክር ለልትህጀም ህለ ህጹይ ምን አርወሐቱ ከሬዕ። ለእንክር ለለህጅም ህለ እተ መሲረት ናይለ ሐርብ ሒለቱ ሐወነት ምን ገብእ፡ ክልኦት ለእንክር ሒለቶም ሕድ ትከሬዕ። ለሐርብ ህዬ ሐዋን ወብቆዕ ለአለበ መርሐለት በጹሕ። እለ ካልአይት መርሓለት እለ፡ መሎስ (stalemate) ትትበህል። እት ናይ ደንጎበ መርሐለት ሳልሰይት ህይ ለሜዛን ሒለት እት እንክር ዎሮት ልትደለል። ለእንክር ለትሩድ ህጹይ ለሐዋን እንዴ ህጅመ፡ ለሐርብ እብ ዐውቴሁ እግል ለኣተክትሙ ቀድር።

· ምን መደት እንሰሓብ አስክ ሰነት 1983 ለዐለት መርሐለት፡ እስትዕማር አቶብየ እት ህጂም ወሰውረት እርትርየ ህጹይ እት ካፍሖት ዐለው። አባይ እስትራተጅያይ ቀረዱ በህለት በደ ሰውረት እርትርየ እግል ለሐቅቅ፥፡ ሰቦዕ ወራር ትሉሉያም ምንመ ለአትበግስ፡ ኢተዐወተ። ሰውረት እርትርያመ እግል እሊ ወራራት እሊ እብ ኤማን ወበቃዐት ምንመ ትባጠረቱ ወአፍሸለቱ፡ እት መርሐለት ህችም እግል ትትዐዴ ላተ ሒለተ እግል ትርጀዕ ወትትደቀብ ዐለት እግለ።

· መርሐለት ካፍሖት ሰውረት እርትርየ እት መርሐለት ህጅም እግል ትሕለፈ ሰኒ ምህመት ወእኔፍዐይት ዐለት።

· ደብህት ሸዕብየት ምን ሰነት 1983-1987 ለአተላሌት ካልአይት መርሐለት መሎስ እት መርሐለት ህችጅም እግል ትትዐደዩ ለለአቀድረ ዐቅም ወሒለት ለረክበት እተ መርሐለት ዐለት፡

· ተኣምሪት ናይ እለ ሐቂቀት እለ ህዪ፡ ጀ.ሸ. እት ወሬሕ ዩናይር ሰነት 1984 መደይን ተሰነይ ወዐሊ - ግድር እንዴ ጸብጠት ሐረረተን። እት ዮም 22 ወሬሕ ፈብራይር ሰነት 1984 ህዪ፡ ለእት ቅብለት ሳሕል ሻፍፍ ለዐለ ዴሽ እስትዕማር ዘብጠት። እትሊ ምድር አሊ፡ ዴሽ አባይ እግል 5 ሰነት እብ ግዲደን ሻፍፍ ዐለ። ‘ ውቃው እዝ " ህይ ልትበህል ዐለ። ለናይ ሰልፍ ጀርቤ ፫፭፳ . ምንመ ኢትትዐወት፡ እተ ምን ዮም 19-21 ማርስ ለገብአ ህጁም ላተ፡ ለጀብህት ረአሰ - ቀደም እንዴ ትደውሸሸት፣ ለምድር እት እዴ ዴሽ ሸዕቢ በርደ። እትሊ ሐርብ እሊ አባይ፡ ሐድ 9 አልፍ ዐስከሪ ከስረ። አርበዕ - ሕምሲት (4/5) ናይለ እቱ ለዐለ መሻቀዪታት ወኣላት ህይ ምልክ ዱዲሽ ሸዕቢ ገብአ።

· መትደውሻሸ ውቃው እዝ እት ካልእ ወርሑ ረቃቀት ክጠቱ ወደረጀት መትነዛሙ ተአትዐጅብ ለዐለት ‘ ምንኮር " ለአተበለ ወ 33 ጥያረት ሐርብ አባይ ለትደመረየ እቱ ህጅም ኮማንዶ እት መጣር አስመረ ገብአ። እለ ዐመልየት እለ እግል ሸዐብ እርትርየ ሐበን ወፋሽቭ ወአእግል አባይ ህይ ክጅል ወሐሳር ወድንጋጽ ወናይ መትፈላል በታከት ሰእየት ለከልቀት ሐቱ ምነ ትወቀለ ወለዐበ እት ግድለ ስለሕ ሰውረት እርትርየ ለገብአ ለለሐብን ዐመልያት ፍሩግ ሐቱ ተ።

· እምበል እሊመ ዴሽ ሸዕቢ፡ ግረ ' ሳትሮታት አባይ ወእብ ፍንቲት እት ግብለት ዐመልያት ONG ወደ። ለዐመልያት እሊ እተ ትወቀለት ደረጀቱ እግል ዓበዮት ህዪ፡ እት ዮም 5 ዩልዮ ሰነት 1985 መዲነት ባረንቱ ዘብጠ ወሐረረ። ምናተ፡ ደርግ እግል ተኣምሪት ሰባቱ እንዴ ወደ ለሐስበ ለዐለ መዲነት ባረንቱ፡ እግል ዲመ - ደመይን እግል ልሕገለ መትከባተ አበ። እለ እግል ልብለስ ህጹይ አስክለ እት ኦጋዴን ለዐለ ዴሹ እንዴ ሐየበ፡ ህማት ድቂብ ወደ፡ እግል ዶሉ ህዬ እግል መዲነት ባረንቱ። ተሰነይ ወዐሊ - ግድር ህጹይ እግል ዶሉ በልሰየን።

· ሐቆ መዕረከት ባረንቱ ደርግ እግለ ' " ወፍሪ በሐሪ - ነጋሽ " ( ፊራሮ በሐር - ነጋሽ ) ለሰመዩ ሳምን ወናይ ደንጎበ ወራሩ እት ዮም 10 ኦክቶበር ሰነት 1985 ህረሰዩ። ሐቆ ናይ ክልኦት ወሬሕ ህችማት ትሉሉይ ህዪይ ከሳር ናይ ሐድ 17 አልፍ ነፈር እንዴ ጀሬት እቱ ከጠንሸ። ዴሽ ሸዕቢ እት ብዞሕ አካናት ዐድነ ናይ ከሚናት ወኮማንዶ ዐመልያት አውሰዐ። AA እብ ተረቱ አባይ ህዱማት እግል ኢለአትበግስ ማኔዕ ገብአ እቱ።

ወራታት ዓዳት

· ጅ . ሸ . ምን አምዕል መትወላደ እንዴ አንበተት፡ እግል ነሻጣት ዓዳት ክምምሰል አግደ ክፋል ናይ ግድለ ገቢል እንዴ ሐስበቱ ትሸቄ እቱ ዐለት። እብ ፍንቲት ሐቆ እንሰሓብ ምን ሰነት 1979 እንዴ አንበተት እት ክሉ ከፈፍል ናይለ ተንዚም ለኣንበተ በራምጅ ዋሴዕ አሳስ ዓዳት ሐዲስ እት ክርየት ምስዳር ሐቱ ቀጽ - ቀደም ጋብእ ዐለ። ፍረቅ ናይ ሙሲቀት፡ ተማሲል፡ አምር - ክቱብ ወፈን እንዴ ተአሰሰ፡ ምን ህገጊት ብዕድ አክትበት ብዞሕ ትተርጀመ ወናይ አስል አክትበት ትጠበዐ፡ ምቈርበትመ ደረጀት ሰቃፈቶም እግል ወቀሎት ድራሰት ብዝሕት ትትህየብ ዐለት።

· እት መደት ለዴሽ ሸዕቢ እት መርሐለት ህጅም ተዐደ ዲበ ህይ፡ ጅ . ሸ . እት ዐድ ልግበአ ወእት ካርጅ በርናምጃት ዋሴዕ ናይ ዓዳት ትወዴ ዐለት። እት ሐረ ' ት ግድለ እርትርየ እምበለ እት ክሉ ውሕዳት ገብእ ለዐለ ነሻጣት ዓዳት፡ ዓያድ ዐበዪመ ገብእ ዐለ። እት ሄለል ሰብተምበር ሰነት 1986 እብ ምስምሰ እዮቤል ፍዲ ናይ መትአንባት ግድለ ስለሕ ምን ቀበት ዐድ ወካርጅ ለመጽአው ምዋጥኒን ወፈተች ሰውረት እርትርየ ለሐድረዉ ዒድ ዐቢ ገብአ።

· እምበል እሊመ እት ሐረ ' ት ግድለ ስለሕ እርትርየ ገብእ ለዐለ አሳስ እርትርየ ሐዳስ ለከሬ ወለቀይም ተዕሊም ወብሑስ እግል አጠወሮት ወዓበዮት መሻርከት ብዝሓም ለሐድረዉ እድንያይ ወዕለ በሐስ ዐቦት እት ወሬሕ ዩልዮ ሰነት 1988 እት ደዋይሕ ነቅፈ ገብአ።

• እት ዐለዮ ለዐለው እርትርዪን እት መሓብር ወጠናይ ወኮማት እንዴ ትነዘመው ወተሐየበው እት ግድል።አ ወጠን እግል ልሻርኮ ወጅንስየቶም ወዓዳቶም እግል ልዕቀቦ አጸግም ብዞሕ ገብአ፡ እት ቦሎንየ ጥልያን ምን ሰነት 1984-1991 ክል - ሰነት ገብእ ለዐለ መህረጃን እርትርዪን ዋሴዕ ህጹይ በርናምጅ ሰኒ ምህም እት እንቱ ዐለ።

ሰኣላት

1. ፍንኔዪ መራሕል መሎስ ወህጅም ለዐለ ፈርግ ሚ ቱ ?

2. ሰውረት እርትርየ ምን መርሐለት መሎስ እት መርሐለት ህችጅም ክምሰል ተዐዴት ለአምጸአቱ ተጠውራት ዘርዝሮ።