Wp/tig/ዐሊ ኢብርሂም ወጀብሀት ነቅፈ - 2ይ ክፈል

ዐሊ ኢብርሂም ወጀብሀት ነቅፈ (2ይ ክፈል) ዐብደልቃድር አሕመድ

ዐሊ ኢብሪሂም እት ረአስ ቃእድ ብርጌድ 51፡ ነፈር ቅያደት ናይለ ጀብሀትመ ሰበት ዐለ፡ አነ ህዬ ዲብ ናይ ዐይን ድራሳት ሰበት እሸቄ፡ ክልዶል ንትዋጀህ ዐልነ። ትምሳል ወሐረከት ዐሊ ኢብርሂም ምንኬን ሬክባይ ዕን ጋይም አርወሕ እንዴ ለብሰ እግል ዝክርያትቱ በርብሩ ክምሰል ዐለ ጌመምኮ። እዘንዬ ምስል ክሉ ስምዒት ገሮብዬ እንዴ ወጀሀኮ፡ እግለ ህጅኩ ዲብ እትረመጭ ታኬኩወ። ምስል ዐሊ እብ ሐቴ አተንፈስነ፡ ምስል ሐሰብነ ወምስል ገሜነ፡ ሰበት ቤሌኒ ሙናድል ዐሊ ዲብ ቀደም ዕንታቼ እንዴ ገብአ እብ ክሱስ ጀብሀት ነቅፈ ለሓኬ እዬ ለህለ መስለ እቼ። እብ ገበይ ሕካየት ሙናድል ጋይም ህዬ መዓላት ሙናድል ዐሊ አብርሂም ዲብ ጀብሀት ነቅፈ ታየንኩው። ጋይም፡ ሐርብ መራሕል ቡ፡ መራሕል መዳፈዐት፡ መራሕል መሳወየት (ጃልነት) ወመራሕል ህጁም። እግል ዐሊ ኢብርሂም ዲብ እሊ ሰለስ መራሕል እንዴ ሰቀቅኮቱ ለእርእዩ። ዲብ ሰልሲቱ መራሕል እብ ሕበር ሰበት አውቄነ ህዬ እብ መመርሐለቱ እግል እሽርሑቱ፡ ቤለከ ለሳልፋይት መርሐለት መዳፈዐት እግል ለሓኬ አምበተ። መርሐለት መዳፈዐት፡ አባይ ለለሀጅም እቡ፡ ወሕነ ለእንዳፍዕ እቡ ሰኒ ስዱድ ወናይ ጀርቤ እዋንቱ ለዐለ። አባይ ለሐቴ ምን ሙናድሊን እግል ልንዘዐ ለኢቀድረ ነቅፈ እግል ልጽበጥ እብ ትሉሉይ ድቁብ ጀርቤታት

ወዴ እቱ ለዐለ ወክድ ቱ። ነቅፈ እብ መጃላት ስያሰት፡ ዕስክርየት ወደዓያት አሀምየተ ዲብ ተዐቤ ሰበት መጽአት ዲብ ነቅፈ ለልትዐወት ለለሀሌ እሉ ተእሲር ቀሊል ኢኮን። ሰበት እሊ አባይ እግል ነቅፈ እንዴ ጸብጠ ንዳል ሸዐብ ኤረትርየ ሐቴ ዶል ወእግል ዲመ ክምሰል አክተመ ረስሚ እግል ለአውጅቱ ኣምም ለዐለ። እብ ቃብል እሊ ሰውረት ኤረትርየ ክምሰል ኢትትፈለል፡ እብ ቃብሉ እግል አባይ እንዴ ፈለት ሕርየት ሸዐብ ኤረትርየ እግል ልትአከድ ክምቱ እግል አርአዮት ድቁብ ወስዱድ መዳፈዐት እግል ልግበእ ዐለ እሉ። እሊ ምን ሰነት 1979 አስክ ሰነት 1984 ለዐለ ስዱድ ወክድ ህዬ ክምሰል ናይ መዳፈዐት መርሐለትቱ ለልትነሰእ። ዐሊ ኢብርሂም ዲብ እሊ ለትበሀለ ዶሩ ሚ ዐለ? ትቤ ምንገብእ… ለወክድ ክሉ ረአሱ ዕርፍ ለኢለሀይብ ስዱድ ወቅት ቱ ለዐለ። ልዘከረኒ አነ ወዐሊ ኢብርሂም እግል መደት ረያም አያም አምበል ስካብ እንሸቄ ዐልነ። ዲበ ጀብሀት ‘ኦፕሬሽናል ሩም’ ለእምብሉ፡ ለትፈናተ ከራይጥ ለትመደደ እቱ ጸቢጥ ወመቅደረት ሐረከት አባይ ለእንታብዕ እቡ ናይ ክል አምዕል ሐብሬ ለእንከትብ እቱ ቅረፍ ዐለ እግልነ።

ዲብ እሊ ወቀይ እሊ ዐሊ ኢብርሂም ክምሰል ቃእድ ብርጌድ 51 ክምሰልሁመ ክምሰል ቅያደት ጀብሀት ነቅፈ እበ ዐለ እሉ ተጃርብ ወመቅደረት ዶር ምህም ዐለ እሉ። ለወክድ ለሀይ አባይ ነቅፈ እግል ልጽበጥ እብለትፈናተ አግቡይ ልትሓነቅ እቱ ለዐለ ስዱድ ወግምጩይ ወክድ ቱ ለዐለ። ዶል ሐቴ ጀብሀት እንዴ ሰብረ እግል ልእቴ ጀርብ፡ ምን ጀብሀት በረ እንዴ ነትለ ምን ግረ እግል ልእቴ ወጥን።… መሰለን ዲብ ሳድስ ወራር፡ አስክ እብ ጥያራት አየር-ወለድ እንዴ ከረ ምን ግረ ህጁም እግል ሊዴ ለሐስበ እቱ ጀርቤታትመ ሑድ ይዐለ። ዲብ እሊ ለትበሀለ አውካድ ቅያደት እብ ዐባየ ክምሰልሁመ ሙናድል ስካብ ይዐለ እሉ። አስክ ኖስከ እብ ህርጋቴ ትወድቅ ትም እንዴ ትቤ አምዕሎታት ለትሸቄ እቱ ወክድ ቱ ለዐለ። ኦሮ ምነ ለዐበ ወቀይ፡ ለአምበል አትካራም ገብእ ለዐለ ሐረካት ወፍዕል አባይ ናይ ራቀቦት ሽቅል ቱ። አባይ እግል ልህጀም ገብአ ምንገብእ፡ ዲብለ ጀብሀት ለወድዩ አሻይር ህለ። እብ መዳፍዕ ዘብጥ ወደ ምንገብእ እለ ሐቴ እሻረት ተ። ሰበት እሊ ዋርድየት ለፈግሮ ሙናድሊን ለትሰመዐ ዘብጥ እበያቱ፡ አክል አዪ ወቅት ነስአ እንዴ ሰጀለውቶም ለለትሓልፎ። ዲበ ጀብሀት ለአሰስናሀን ልጃን ህዬ እግል እሊ ሐብሬ እሊ ዲብ ለአክበ ተሕሊላት እንዴ ወሰከየ እቱ ተቅሪረን አስክ መክተብ ጀብሀት ለአቀርበ። ናይ ክል-ምዕል ሐረከት አጋር ልግበእ ወመካይን እበ ምን በራጊድ እግል ስለለ እንዴ ትበሀለየ ውኩላት ለዐለየ ልጃን ትሉሉይ መራቀበት ትገብእ ዐለት። ዐሊ

ኢብሪሂም፡ እግል እሊ ወቀይ እሊ ምን ቅሩብ እበ ትወቀለት ደረጀት ምነ መረሐው ወአትመቃረሐው ቅያደት ኦሮቱ ለዐለ። ለልትአከብ ሐብሬ ስለለ አሳስ እንዴ ወዴነ ምስል ዐሊ ክል ምዕል ከሪጠት እንዴ መደድነ እናቅሽ ወነሀድግ ዐልነ። ምነ ንቃሽኩም ሚ ትዘከር?’’ ትሰአልኩዎ። አባይ እሊ አካናት እሊ ጸብጠዩ ምንገብእ ሚ ኒዴ? ሚ ተእሲር ወዴ እትነ? ዲብ ቀበት ጀብሀት እበየ እግል ልብከእ ቀድር? ምን ጀብሀት በ’ረ ህዬ እግል ልንተል ቀድር ገብእ? ጥያራት አው ሄለኮፕተራት እንዴ ትነፈዐ ህዬ ቅወት መዛላት (አየር-ወለድ) እግል ልክሬ መቅደረት ቡ? እብ ዓመት ሰዋትር መዳፈዐትነ እግል አደቀቦት ዲብለ እንወድዩ ለዐልነ ጸገም፡ ዐሊ እብ አማን ዛይድ ወብሹል ዶር ዐለ እሉ። እሊ ክሉ ህዬ እት ረአስለ ብዕድ ወራታቱ ወድዩ ዐለ። ሰበቡ ናዩ ብርጌድ ዲብ መርሕ ቱ ዲብ ናይ ጀብሀት ወቀይ ክል ምዕል ሻርክ ለዐለ።

እግል ፈሀም ዛይድ ህዬ፡ ደንደን ብርጌድ 51 ሻፋም እቱ ለዐለው ምህም ድፈዕ ጀብሀት ነቅፋ ቱ። ዲብ መርሐለት መዳፈዐት አወላይ ሀደፍ አባይ ደብር ደንደን ጸቢጥ ቱ ለዐለ። አባይ ደንደን ጸብጠ ምንገብእ ጀብሀት ነቅፈ ፈርሰት በህለት ቱ። ወለ ዲብ ድዋራቱ ለህለ ከረ ሪጎሌ ወብዕድ ሰዋትርመ ብርጌድ 51 ተ ጻብጠቱ ለዐለት። ቃእድ ብርጌድ ህዬ ዐሊ ኢብሪሂም ቱ።….. አባይ እግል እሊ ምህም ድፈዕ እሊ እግል ኢልስበር እግል ልግበእ ለቡ መዳላይ ወመደጋግ እንዴ ረፍዐነ ዲብለ ሀደግነ እቱ ወክድ፡ ዐሊ ኖሱ ዲበ ድፍዓት ዲብ ገይስ፡ ድፍዓት ወምህም ናይ ሕራበት ሰዋትር ከፎ ሽቁይ ክምሰል ህለ እንዴ ኢታይን ለዓርፍ ይዐለ። እሊ ጠባይዕ ወበዳሪት እሊ ህዬ እግል ዐሊ ብቆዕ ሜርሓይ ዐስከሪ፡ ላሊ ወአምዕል ለልጻገም ስቡል ቃእድ ለለአብሉ። ፍቅደት ዐሊ ሰፈላል ገብእ ሰበበት እቱ ሙናድል ጋይም እግል መደት ትም እንዴ ቤለ አስቆቀበ ወአድኖነ። ደንደን ርሽመቱ ጥፍሕ ለትቤ ደብር ገናድ ቱ። እት ረአሱ እንዴ ገብአከ እግል ዐነከል ጀብሀት ነቅፈ እንዴ አድሮሬከ ርእየት ፍንቱይ ሽዑር ከልቅ። ህቱ ለሐቅፈዩ ታሪክ ስሙድ ወኤማን ምዶል ልሸንከል ገብእ! እንዴ ኢለአድግ ምን ሰፈር ሕሳብ ለአቅበለ ኮሎኔል ጋይም፡ ትክ እንዴ ቤለ ሸርሑ አተላለ። ምን 1979 አስክ 1984 ለዐለት መርሐለት፡ ዲብ ጀብሀት ነቅፈ ምን ራብዓይ አስክ ሳብዓይ (ስቱር) ወራር ለገብአ እቱ አውክዳ ቱ ለዐለ። ክሉ እሊ ወራራት እሊ ነናዮም ሸክል ወጠባይዕ ዐለ እሎም። ነናዮም ብስር ጀዲድቱ ለመጽአው። ዲብ እሊ ናይ ስሙድ አውካድ እሊ እብ ፍንቱይ ዲብ ሳድስ ወራር፡ ነቅፈ እት እዴ አባይ እግል ትውደቅ ለቀርበት እቱ ቴለል ክሉቅ ዐለ። ዲብ እሊ ምህም ናይ ሞት ወሐዮት አውካድ፡ ዐሊ ኢብሪሂም ለቤለየን ከሊማት

ምን ዝክርያት ሙናድል ጋይም ኢሀሰየ። ‘’… ለከሊማት ሐቆ ረዪም ስኒን አዜመ እግል እድገመን እቀድር።

ዲብለ መደት ለሀ ‘አባይ እንዴ አሽከተ ነቅፈ ጸብጠ ምን ገብእ ሚ ኒዴ? ዲብ አየ ህዬ ንሽፈፍ? ለልብል ሰኣላት ዲብ ለሀርስ ከራይጥ እንዴ ጸበጥከ ንቃሽ ገብእ ዐለ። ዐሊ ኢብርሂም ዲብ እሊ ንቃሽ እሊ ኦሮ ወለኢልትበደል መብደእ ዐለ እሉ። ምን እብ አርወሐትከ እት ህሌከ ነቅፈ እንዴ ሐደግከ ፈጊር…. ዲብ ነቅፈ እስትሽሃድ ልትፈደል። እሊ ናይ ዐሊ መብደእ መትጸባጥ ነቅፈ ከሳሩ ወተእሲሩ ዲብ ንዳል ሸዐብ ኤረትርየ አክል አዪ ክቡድ ክምቱ ለተትአምን ተ ለዐለት። ምስል ኮሎኔል ጋይም ድግም መርሐለት መዳፈዐት ክምሰል አትመምነ፡ ዲብ መርሐለት መሳወየት (ጃልነት) እንዴ ኢንትዐዴ ዲብለ ዐልነ እቱ መክተብ ናይ ተዋዝን አው መሳወየት ደቃይቅ ትከለቀ። ወቅት ሻሂ ጠበሽ ሰበት ቤሌነ ሰኣል ልግበእ ወበሊስ እግል ዶሉ ሀድአ። እብ ጀሀቼ ዲብለ ናይ በል-ሸም ሽሂድ ዐሊ አርብሂም ሖርመት ዐሾርም 18 ማርስ1 988 ሖርመት ዐሾርም ወቅት፡ ምስል ዲብለ ዐሊ ኢብሪሂም ለፈግረየ ደብር ኢተሐለብብ ሸከፍኮ። ዐሊ ወጅማዐቱ ለዲብ አወድግ ኢተሐለብብ ለዐለው ፍራስ ሙናድሊን ልሰዕ ዲብ መታካይ ወቅት ህጁም እት እንቶም እብ ከያል ሰወርኩዎም። ለሀዳአት ልሰዕ ዲብ አካነ ዐለት። ለካልኣይ መርሐለት ጃልነት እብ ከፎ ተሐለፈት? እግል ኢበል እት ሐዜ ኮሎኔል ጋይም፡ ‘ነአተላሌ ማሚ?’ እት ልብል ምነ ትቁሽ እቱ ለዐልኮ ሕሳብ ዲብለ ናይ አማን ድግም ዝክርያት ጀብሀት ነቅፈ በልሴኒ። ሐቆ 1984፡ ናይ መዳፈዐት መርሐለት እንዴ ተሐለፈት ዲብ መርሐለት መሳወየት አቴነ።

ዲብ እለ መርሐለት እለ ቅድረት አባይ እብ ትሉሉይ ወራራት ሽልትት ዐለት። አባይ እግልነ እግል ልህጀመነ ኢቀድር። ሕናመ ክምሰልሁ። ምናተ አባይ ሒለት ክምሰል ብከ እንዴ ትመሰልከ እግል ትትረአዩ ብከ። ምስል ዐሊ ልግበእ ወብዕዳም ቅያደት ህዬ፡ ‘ምን እለ መርሐለት እለ እንዴ ትባለሐነ፡ ከፎ እንዴ ወዴነ ዲብ መርሐለት ህጁም ንትዐዴ?’ ለልብል ሕሳብ እንዴ ረፍዐነ እግል ንሽቄ ዐለ እግልነ። ሐቴ ዶል እብ ለቀም፡ እንዴ ጸነሐከ ህዬ ንኢሸት ዐመልየት ዲብ ትወዴ። ለሀደፍ ዲብ ረአስ ጄሽ አባይ ርዕብ እንዴ ከለቅከ እዴ ዛይደት እግል አርአዮት ቱ። ሰበት እሊ መርሐለት መሳወየትመ ለአስተርሕ እተ መርሐለት ኢኮን። ለጀብሀት ፋይሐት ተ። ምን ነቅፈ አስክ ክንክሽ አፍዐበት ለትትመደድ ሪም ወዕርድ ዐለ እለ።…..ዲብ ቀበት እሊ ፍይሔ ወዕርድ እሊ

ብዝሓት ወሕዳት 72 አስክ አፍዐበት ወድዋራት ከረን እንዴት ትሉሉይ ሕፍዝ ወተሰልል ወድየ ዐለየ። ዲብ እለ መርሐለት እለ ዐሊ ኢብርሂም ተረት ውቅል ዐለት እሉ።

ኤረትርየ ሓዳስ